Thứ quả dại này giờ thành đặc sản nổi tiếng, nhiều người tìm mua về thưởng thức. Phần vỏ của chúng có nhiều công dụng đối với sức khỏe.
Quýt là một loại quả quen thuộc, hầu như có quanh năm. Đặc điểm của quả này là có vị chua ngọt, phần vỏ bên ngoài chứa nhiều tinh dầu rất thơm. Thế nhưng ở Thanh Hóa có một loại quýt nghe tên rất lạ tai, đó là quýt hôi.
Theo tìm hiểu, quýt hôi còn có tên gọi khác là quýt hoi, mọc trên sườn núi cao ở Pù Luông và các thôn bản địa ở huyện Bá Thước. Hiện đang là thời điểm quả quýt hôi vào mùa, bà con nơi đây tất bật thu hoạch để gửi đi các tỉnh thành. Ở Bá Thước, 1kg quýt hôi có giá 20.000-40.000 đồng.
"Tháng 11 đến tháng 1 hàng năm là thời điểm quýt hôi vào mùa. Trước đây cây mọc dại trong rừng, quả rụng đầy gốc. Từ khi chúng được nhiều người biết tới, các hộ dân ở đây đã mở rộng mô hình trồng ở nương rẫy để bán ra thị trường.
Quả này thơm lắm, vỏ nhiều tinh dầu nên bóc ra là mùi thơm lan rộng. Tôi cũng không hiểu sao chúng lại có tên là quýt hôi vì chúng không không hề có mùi hôi. Mãi sau này mới biết chúng tên đúng của loại quýt này là quýt hoi, mọi người đọc lệch thành quýt hôi", chị Hải (ở Bá Thước) chia sẻ.
Quýt hôi được biết đến là một vị thuốc quý và gia vị tạo hương thơm đặc biệt cho một số món ăn. Người dân địa phương thường dùng vỏ quýt hôi để làm trà, siro quýt dùng trong gia đình, hoặc ngâm quả với mật ong trị ho.
Tại Bá Thước, ngoài bán quả tươi, người dân còn sử dụng phần vỏ làm trà để bán. Theo đó, sau khi hái về, quả quýt hôi sẽ được rửa sạch, tách lấy phần vỏ, thái nhỏ phần vỏ quýt hoi, phơi qua nắng rồi cho lên chảo để rang vàng. Đây là công đoạn rất quan trọng. Vỏ quýt sau khi rang khô sẽ có mùi thơm đặc trưng.
Cũng như các loại vỏ quýt khác, vỏ quýt hôi có nhiều tác dụng với sức khỏe:
Giảm ho
Những cơn ho dai dẳng sẽ dễ dàng làm bạn mệt mỏi do hệ hô hấp bị kích thích liên tục, khiến việc nghỉ ngơi hay sinh hoạt bị gián đoạn. Để chấm dứt tình trạng này, bạn có thể cảm nhận tác dụng của vỏ quýt trong việc trị ho bằng những cách như sau:
Thái nhỏ vỏ quýt tươi, bỏ vào ly và cho thêm 300ml nước nóng. Thức uống này sẽ vừa giúp bạn trị ho mà còn hỗ trợ long đờm nữa đấy.
Phơi khô 5 gram vỏ quýt, rửa sạch, sau đó đun sôi khoảng 400ml nước lọc, cho vỏ quýt vào cùng một chút mật ong và gừng băm. Bạn hãy bảo quản hỗn hợp này trong bình giữ nhiệt để dùng dần trong ngày.
Bảo vệ hệ tim mạch
Chất pectin chứa trong vỏ quýt có thể làm giảm một số lipid trong huyết thanh. Nó có thể làm tăng tốc độ lưu lượng máu và đạt được hiệu quả hạ lipid máu. Hơn nữa, một số chất có trong vỏ quýt có thể làm giãn động mạch, tăng tốc độ lưu thông máu và hỗ trợ hạ huyết áp.
Ngoài ra, một loạt các chất khác chứa trong vỏ quýt có tác dụng duy trì nhất định đối với sức khỏe của cơ tim. Đặc biệt đối với những người trung niên và cao tuổi mắc bệnh cao huyết áp, mỡ máu cao hay bệnh tim mạch vành, uống nước vỏ quýt đúng cách có thể phòng ngừa hiệu quả một số bệnh cấp tính về tim mạch và mạch máu não.
Duy trì sức khỏe của phổi
Trong vỏ quýt có một lượng lớn tinh dầu dễ bay hơi, có tác dụng long đờm. Đối với những người mắc một số bệnh về đường hô hấp thường gây ho, có đờm thì uống một ít nước vỏ quýt đúng cách có thể thúc đẩy quá trình đào thải đờm ra ngoài nhanh chóng.
Còn đối với người bị hen suyễn, uống nước vỏ quýt đúng cách có thể làm thuyên giảm cơn hen suyễn.
Ngoài ra, vỏ quýt còn có tác dụng kháng viêm. Nếu bị viêm họng, viêm thanh quản, viêm phế quản, bạn có thể uống vỏ quýt ngâm nước. Nó có thể loại bỏ chứng viêm và cải thiện một loạt các triệu chứng khó chịu.
Đẩy lùi chứng hôi miệng
Theo các chuyên gia, tinh dầu bên trong vỏ quýt có khả năng giảm thiểu các vi khuẩn gây mùi trong khoang miệng. Do đó, bạn hãy thủ sẵn bên mình một vài lát vỏ quýt và nhấm nháp sau khi ăn những món dễ khiến hơi thở bám mùi.
