Mùa hè là thời điểm sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát rất cao. Vì vậy việc chủ động phòng ngừa sẽ giúp ngăn chặn sốt xuất huyết phát triển thành dịch. Tuy nhiên để ngăn chặn bệnh này liệu các gia đình có nên tự phun thuốc diệt muỗi hay không, đặc biệt khi nhà có trẻ nhỏ.
Ths. BS Nguyễn Trung Cấp – Phụ trách khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương và BS Phạm Hùng, Trưởng phòng Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế sẽ giúp độc giả giải đáp thắc mắc liên quan tới căn bệnh sốt xuất huyết.
Khu phố nhà tôi có nhiều nhà tự phun hóa chất diệt muỗi. Tôi cũng muốn tự phun nhưng nhà có con nhỏ, sợ phun thuốc diệt muỗi có chứa hóa chất sẽ gây nhiễm độc cho trẻ. Vậy theo chuyên gia người dân có nên tự phun thuốc tại nhà hay không?
Hiện nay một số sản phẩm như bình xịt muỗi có thể dùng để phun tại nhà nhưng phải theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Hơn nữa, các bình xịt này phải là những bình xịt được Bộ Y tế cấp phép và đăng ký lưu hành thường xuyên thì những hóa chất này sẽ an toàn với trẻ nhỏ và người lớn. Nhưng nó chỉ hạn chế tại hộ gia đình, thời gian không được lâu vì chỉ xịt được trong không gian hẹp, trong khi phạm vi hoạt động của muỗi thì rộng hơn nên vẫn có thể có muỗi từ khu vực khác sang đốt và lây bệnh.
Còn việc phun thuốc chống dịch ở cộng đồng thì nên theo chỉ định của ngành y tế. Khi đó chúng ta có phương tiện, đó là máy phun ULV. Ngoài ra, theo hướng dẫn của ngành y tế, loại máy phun, tốc độ phun, nồng độ phun và các vấn đề liên quan đến kỹ thuật phun đều cần người có kỹ năng, kỹ thuật mới đảm bảo được hiệu quả diệt muỗi và sử dụng đúng hàm lượng khuyến cáo của nhà sản xuất. Nếu dùng không đúng hàm lượng có thể khiến khả năng diệt muỗi kém và có khả năng muỗi kháng lại hóa chất. Hoặc nếu phun nồng độ cao quá có thể gây hại cho vật nuôi, ô nhiễm môi trường,
Với chỉ định xử lý ổ dịch sốt xuất huyết, khi có ổ dịch sốt xuất huyết thì sẽ phun theo phạm vi trong bán kính 200 mét kể từ nhà bệnh nhân bị nhiễm virus và chia thành 2 đợt phun để ngăn muỗi đốt và lây bệnh cho mọi người xung quanh.
Nghe nói việc phun diệt muỗi gây sốt xuất huyết chỉ có tác dụng 2 tiếng, không diệt được tận gốc mầm bệnh. Vậy có biện pháp nào để diệt tận gốc và có những hóa chất nào có thể thả vào nước để diệt loăng quăng và liệu có ảnh hưởng tới nguồn nước sinh hoạt của gia đình hay không?
Việc phun thuốc diệt muỗi sẽ diệt ngay đàn muỗi tại khu vực ổ dịch. Khi muỗi có virus Degue (virus gây sốt xuất huyết) đẻ ra trứng thì trứng cũng có virus này. Do đó, khi phun tại ổ dịch phải phun theo hướng dẫn của bộ y tế là phun trong bán kính 200 mét từ trung tâm ổ dịch để đảm bảo diệt được đàn muỗi mang virus.
7-10 ngày sau đó sẽ phun lại để diệt mầm bệnh, diệt đàn muỗi hoặc loăng quăng, bọ gậy có thể mang virus. Do đó việc phun diệt muỗi gây sốt xuất huyết mới có thể đạt hiệu quả lâu dài.
Với việc phòng bệnh lâu dài thì chúng ta phải đảm bảo tiêu diệt các ổ loăng quăng, bọ gây, đảm bảo vệ sinh, với các dụng cụ không dùng thì nên lật úp như chai lọ, bát đĩa, không tạo ra các vũng đọng nước tự nhiên để không tạo nơi cho muỗi đẻ trứng.
Việc loại bỏ các ổ loăng quăng, bọ gây nên thường xuyên, liên tục, hàng tuần. Vì vậy việc này phải thường xuyên và đảm bảo thưc hiện rộng trong cộng đồng, nếu chỉ 1,2 cá nhân thực hiện thì sẽ khó tiêu diệt được ổ bệnh.
Một số hóa chất để thả vào nước nhằm tiêu diệt loăng quăng, bọ gậy trong thời gian 3-6 tháng như Abate và Sumilarv được bộ y tế áp dụng ở một số địa phương. Tuy nhiên chưa có khuyến cáo để thả loại hóa chất này vào trong nước ăn uống. Biện pháp phòng chống muỗi đẻ trứng vào nước ăn uống chỉ có cách: một là đậy kín để muỗi không thể đẻ trứng vào, hai là thả cá diệt loăng quăng, bọ gậy.
Con tôi mới được 2 tháng tuổi mà hiện đang có dịch sốt xuất huyết diễn biến phức tạp. Liệu trẻ sơ sinh có thể bị mắc sốt xuất huyết không?
Bất cứ ai khi bị muỗi đốt đều có nguy cơ nhiễm virus sốt xuất huyết và bất cứ ai chưa từng bị nhiễm loại virus nào đều có nguy cơ nhiễm virus đó. Với trẻ sơ sinh, chưa từng nhiễm loại virus nào thì không chỉ có nguy cơ nhiễm virus sốt xuất huyết mà còn có nguy cơ bị nhiễm bất cứ loại virus nào.
Cháu tôi bị mắc sốt xuất huyết, tiểu cầu giảm và đã điều trị được 1 tuần. Bác sĩ đã cho thuốc về uống và hẹn 10 ngày sau khám lại nhưng tiểu cầu vẫn giảm, dưới 40. Xin hỏi bác sĩ như vậy có biến chứng gì không ạ?
Theo tôi, chắc chắn bệnh nhi này đã có một vấn đề nào đó. Bởi thông thường, bệnh nhân sốt xuất huyết sẽ sốt cao 3 ngày đầu tiên, ngoài sốt ra sẽ không có biến chứng gì nghiêm trọng. Từ ngày thứ 4 đến ngày thứ 7, sẽ có hai biến chứng hay gặp là cô đặc máu và hạ tiểu cầu. Thông thường sau ngày thứ 7 trở đi, tiểu cầu máu bắt đầu tăng lên.
Nhưng bệnh nhân này đến ngày thứ 7 mà tiểu cầu vẫn hạ thì nên xem xét xu hướng của nó. Ví dụ những ngày đầu tiểu cầu hạ quá thấp, như 15-20 và bây giờ nó lên 40 thì tức là đang có xu hướng hồi phục và không có gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu lúc trước nó ở mức 60-70, mà hiện tại hạ xuống 40 thì nó trái với quy luật của bệnh sốt xuất huyết. Khi đó, chúng ta cần tới cơ sở y tế khám để xem lý do.
