Rất nhiều người biết ăn cá tốt cho sức khỏe nhưng khi chế biến lại mắc sai lầm làm mất hết các lợi ích cho sức khỏe của món ăn này.
Phần cá giàu dinh dưỡng lại bị nhiều người vứt đi
Theo thống kê của Bộ Y tế, tại Việt Nam hiện nay cứ 10 người trưởng thành thì có đến 3 người thừa cholesterol, đặc biệt có trên 50% phụ nữ trong độ tuổi 50 - 69 đang trong tình trạng thừa cholesterol.
Các chuyên gia cho rằng đây là thực trạng đáng báo động vì thừa cholesterol chính là một trong những nguyên nhân trực tiếp làm gia tăng tỷ lệ các bệnh tai biến mạch máu não (đột quỵ), nhồi máu cơ tim, bệnh mạch vành… trong thời gian gần đây.
Trước thực trạng trên, theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc hạn chế ăn mỡ động vật, nội tạng động vật sẽ giúp giảm tình trạng thừa cholesterol. PGS Lê Bạch Mai - nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho rằng, việc hạn chế mỡ động vật, ăn thịt mỡ, nội tạng động vật để giảm cholesterol là đúng, nhưng cần phải giải thích rõ ràng hơn để tránh nhầm lần, đánh đồng tất cả mỡ động vật đều là xấu, không tốt.
Nhiều người bỏ ngay lòng cá, mỡ cá từ ngoài chợ.
PGS Lê Bạch Mai dẫn chứng rõ rằng nhất đó là mỡ và lòng bất kỳ loại cá nào cũng rất tốt cho cơ thể và không hề làm tăng cholesterol, thậm chí còn có tác dụng rất tốt cho tim mạch. Tuy nhiên, khi mua và chế biến, hầu như các gia đình đều vứt bỏ những gì tốt nhất, tinh túy nhất của cá.
PGS Mai cho biết, trong cá ngoài lượng calo, caxi, protein… thì chất omega-3 và omega-6 có rất nhiều mà các loại thực phẩm khác không có hoặc chứa rất ít. Đây là chất cực kỳ quan trọng với cơ thể, đặc biệt là não bộ và giúp phòng được rất nhiều bệnh khác nhau.
“Các chất dinh dưỡng tốt nhất của cá thường ở lớp mỡ bao xung quanh bộ lòng, lớp mỡ dưới da cá. Tuy nhiên, qua thực tế cho thấy người dân từ khi mua cá, cho đến khi chế biến đều đang vứt bỏ giá trị dinh dưỡng tuyệt vời nhất từ cá mà không gì có thể bù đắp được”, PGS Bạch Mai nói.
Qua thực tế quan sát, PGS Mai cho biết hiện đa số mọi người khi đi chợ mua cá dù là cá to hay cá nhỏ hầu hết đều nhờ mổ hộ tại chỗ, vứt bỏ toàn bộ lòng cá, thậm chí còn nhờ đánh sạch vảy, lột sạch da…
Mọi người nghĩ rằng lòng cá bẩn rất tanh, đặc biệt những loại cá có trọng lượng lớn có lớp mỡ trắng bao xung quanh bộ lòng nhìn đã thấy ngấy và ăn vào sợ ảnh hưởng đến sức khỏe nên bỏ đi. “Các cụ thường nói rằng đẹp vàng son, ngon mật mỡ. Vậy mà, có cái béo bổ nhất là cỗ lòng cá thì ai cũng bỏ đi”, PGS Mai nhắc lại.
Mỡ cá có hàm lượng omega-3 nhiều và rất tốt cho cơ thể.
Sai lầm khi chế biến cũng làm mất giá trị dinh dưỡng của cá
Ngoài ra, vị chuyên gia này cũng chỉ ra một sai lầm nữa mà nhiều người hay mắc phải đó là thích ăn cá rán giòn tan, vàng ruộm… Điều này cũng làm mất nốt những chất béo còn lại trong cá. Đó là chưa kể thói quen dùng dầu rán tùy tiện, gây hại đến sức khỏe.
“Ngoài mỡ ở bộ lòng thì dưới da cá cũng có một lớp mỡ nữa, nhưng thói quen rán cá thật giòn, thật vàng vô tình đốt cháy nốt lượng chất béo còn lại, khiến cho những gì bổ béo nhất trong cá đều không còn.
Đó là chưa kể thói quen dùng dầu ăn tùy hứng của các gia đình. Theo đó, hầu hết các gia đình dùng một chai dầu ăn để chế biến cho tất cả các loại thực phẩm từ chiên rán, xào đến trộn salat. Đây là một sai lầm, bởi mỗi loại dầu công dụng khác nhau, ví dụ như dùng loại dầu ăn chuyên dùng trộn salat để chiên rán, khi ở dưới tác dụng của nhiệt độ cao nó sẽ sinh ra các chất gây hại cho sức khỏe”, PGS Mai cảnh báo.
PGS Bạch Mai khuyên không nên ăn cá rán.
Để có thể hấp thu được chất béo có từ cá, PGS Mai cho rằng người dân không nên ăn cá chiên rán, thay vào đó là luộc, hấp và đặc biệt là không bỏ lòng cá. Điều này cần phải đặc biệt chú ý đến đối tượng là những người phụ nữ mang bầu.
Theo đó, bà bầu đang mang thai rất ngại ăn cá và các chất béo. Tuy nhiên họ không biết rằng các axit béo cần thiết là omega-3 và omega-6 chỉ đến ở dầu cá.
Acid béo omega-3 và omega-6 là chất béo thiết yếu cho hoạt động của cơ thể, tuy nhiên, cơ thể lại không thể tự tổng hợp được nó. Do đó, việc đáp ứng nhu cầu cơ thể đối các loại chất béo này hoàn toàn phụ thuộc từ thức ăn cung cấp.
Omega-3 trong cơ thể chuyển thành DHA quyết định trí thông minh của trẻ nhỏ ngay từ trong bào thai, Omega-3 có trong máu của mẹ truyền cho con qua nhau thai. Qua 180 ngày tuổi chúng ta phải bổ sung các thức ăn có chứa omega-3 như dầu cá, mỡ cá. Vì thế phải ăn hết cả mỡ cá, gan cá để cơ thể tự tổng hợp omega-3.
