Tamiflu chỉ dùng khi điều trị cúm và chỉ có tác dụng nếu chẩn đoán phát hiện cúm sớm trong 48 giờ đầu nên phụ huynh không nên tự ý mua thuốc về điều trị.
 |
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam |
|
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Thu Nguyệt |
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) hàng năm ở Việt Nam trung bình có trên 800.000 người mắc cúm, số mắc thường gia tăng vào các thời điểm giao mùa. Theo số liệu giám sát năm 2019, tính đến đầu tháng 12 có trên 400.000 người mắc cúm, thấp hơn rất nhiều so với số mắc trung bình hàng năm và thấp hơn 15% so với cùng kỳ 2018.
Hiện chưa ghi nhận sự bất thường về số lượng mắc cũng như chủng virus cúm. Theo kết quả giám sát trọng điểm bệnh cúm tại khu vực miền Bắc, chủng gây bệnh chủ yếu là chủng cúm A(H1N1) và cúm B. Đến thời điểm hiện tại chưa ghi nhận thấy chủng virus cúm mới cũng như chưa thấy có sự đột biến gen làm tăng độc tính hay gây kháng thuốc ở các chủng virus cúm lưu hành trên người tại Việt Nam.
Tuy nhiên, thời gian gần đây việc khan hiếm khiến cho giá thuốc Tamiflu bị đẩy lên cao gấp nhiều lần khiến người dân lo lắng. Tuy nhiên, việc sử dụng Tamiflu khi mắc cúm không thể tùy tiện, mà cần phải sử dụng theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Bị cúm khi nào dùng Tamiflu?
Bệnh cúm hay còn gọi là cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính với biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Tác nhân gây bệnh chủ yếu do các chủng virus cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B và cúm C. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao, lây nhanh qua đường hô hấp thông qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho khạc.
Không phải bệnh nhân cúm nào cũng phải dùng Tamiflu:
- 80%-90% các trường hợp mắc cúm là ở thể nhẹ, có thể tự khỏi. Những trường hợp sốt cao kéo dài, liên tục, tổn thương phổi thì mới cần nhập viện điều trị. Ngoài thuốc Tamiflu, bác sĩ sẽ dùng nhiều loại thuốc khác để phối hợp điều trị. Những trường hợp mắc cúm nhưng chỉ ho, chảy nước mũi, sốt nhẹ, chụp X-quang phổi không có tổn thương thì chỉ cần điều trị ngoại trú, nâng cao thể trạng để bệnh tự khỏi.
- Tamiflu là thuốc kháng virus, nhưng không giống với hầu hết kháng sinh, nó không có khả năng tiêu diệt virus cúm. Tamiflu là thuốc ức chế men neurominidase của virus cúm. Virus cúm sau khi xâm nhập vào cơ thể, đi vào tế bào và nhân đôi, sau đó men này sẽ giúp virus cúm tách ra, rời khỏi tế bào chủ và đi tìm tế bào mới. Tamiflu ức chế sự nhân lên của virus này, làm giảm sự phát tán của virus cúm trong cơ thể.
- Tamiflu chỉ có tác dụng nếu chẩn đoán phát hiện cúm sớm trong 48 giờ đầu, có triệu chứng sốt cao kéo dài, liên tục, tổn thương phổi và theo chỉ định của bác sĩ. Sau 48 giờ, bệnh nhân chủ yếu được điều trị hạ sốt và chăm sóc để phòng biến chứng.
Bác sĩ Trần Thu Nguyệt cho biết khi sử dụng Tamiflu phải theo hướng dẫn và chỉ định của bác sĩ.
Những người cần điều trị bằng thuốc Tamiflu là:
- Bệnh nhân cúm với triệu chứng rõ ràng như sốt cao, kéo dài, liên tục, tổn thương phổi.
- Ngoài ra là đối tượng dễ bị biến chứng cúm nặng như trẻ em nhỏ hơn 2 tuổi và người già trên 65 tuổi, bệnh nhân có bệnh mãn tính như hen suyễn, bệnh tim, suy giảm miễn dịch…
- Bên cạnh đó, Tamiflu cũng gây ra một số tác dụng phụ, thường gặp nhất là có thể gây nôn ói. Ngoài ra có tiêu chảy, nhức đầu, gây độc thận ở những người có bệnh thận.
- Tamiflu không phải là “thần dược” trị cúm. Đáng lo ngại, việc lạm dụng Tamiflu có thể dẫn đến nhiều hệ lụy cho sức khỏe, như hiện tượng kháng thuốc này ngày càng tăng.
Khuyến cáo phòng bệnh cúm
- Thay vì đợi khi có bệnh mới đi uống thuốc người dân có thể chủ động phòng bệnh cúm bằng cách tiêm vắc xin cúm mùa hàng năm để tăng cường miễn dịch phòng chống cúm..
- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, che miệng khi hắt hơi; thường xuyên rửa tay với xà phòng với nước sạch; vệ sinh mũi, họng hằng ngày bằng nước muối.
- Đặc biệt, mọi người cần giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất dinh dưỡng để nâng cao thể trạng.
- Hạn chế tiếp xúc với bệnh nhân cúm hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết; sử dụng khẩu trang y tế khi cần thiết.
- Người dân không nên tự ý mua thuốc và sử dụng thuốc kháng virus cúm như thuốc Tamiflu, mà cần phải theo hướng dẫn và có chỉ định của thầy thuốc.
- Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời.
