Đường phèn phổ biến trong ẩm thực châu Á. Ngoài sử dụng trong chế biến món ăn, pha trà thì đường phèn được các bà nội trợ ưa chuộng dùng để ngâm với mơ, mận, chanh đào uống hằng ngày. Vậy đường phèn có lợi ích gì so với đường trắng thông thường?
1. Thông tin dinh dưỡng của đường phèn
Đường phèn là một loại đường được tạo ra từ quá trình kết tinh tự nhiên của đường mía hoặc củ cải, thốt nốt.... Nó có hình dạng tinh thể lớn, trong suốt hoặc hơi ngả vàng, thường được sử dụng trong ẩm thực và y học truyền thống.
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, 1 khẩu phần đường phèn (15g) chứa 60 calo, như vậy có mật độ calo tương đối cao, với 400 calo trên 100g. Đường phèn cung cấp nguồn năng lượng nhanh chóng cho cơ thể nhưng nó không cung cấp lượng vitamin hoặc khoáng chất đáng kể nào.
Nguồn năng lượng nhanh
Lợi ích của đường phèn hay bất kỳ loại đường nào đối với sức khỏe đều có hạn. Đường phèn là một loại carbohydrate đơn giản. Carbohydrate đơn giản như đường phèn, đường ăn, xi-rô và mật ong chuyển hóa nhanh trong cơ thể. Chúng nhanh chóng bị phân hủy thành glucose sau khi tiêu thụ, gây ra sự tăng đột biến và giảm đột ngột lượng đường trong máu. Do đó, đường phèn, giống như đường ăn, đóng vai trò là nguồn năng lượng nhanh chóng cho các tế bào, mô và cơ quan của cơ thể.
Mức độ ngọt nhẹ
Đường phèn thường có độ ngọt nhẹ hơn so với lượng đường ăn nguyên chất tương đương. Vì được làm từ dung dịch nước và đường nên nó loãng hơn đường tinh luyện.
Thay thế đường tinh luyện bằng cùng một lượng tinh thể đường phèn có thể giúp giảm lượng đường tiêu thụ và lượng calo hấp thụ nhưng chỉ khi mà người tiêu thụ, người chế biến không thêm nhiều đường phèn hơn để tăng độ ngọt.
Đường phèn có vị ngọt thanh nhẹ hơn đường tinh luyện.
2. Đường phèn có tốt cho sức khỏe không?
Nhiều người cho rằng, đường phèn chứa nhiều chất dinh dưỡng hơn, lành mạnh hơn đường cát trắng. Nhưng về cơ bản, đường phèn vẫn là đường, chủ yếu chứa saccharose. Tuy nhiên, do quá trình kết tinh tự nhiên, đường phèn có thể giữ lại một số khoáng chất và vitamin có trong mía với hàm lượng không đáng kể. Không có bằng chứng khoa học nào chứng minh rằng đường phèn có lợi ích sức khỏe rõ rệt hơn đường cát. Hơn nữa, nếu loại đường phèn được làm từ đường trắng tinh luyện thì thành phần hóa học của nó giống hệt nhau.
Tiến sĩ Tejender Kaur Sarna, chuyên gia về béo phì ở trẻ em, chuyên gia dinh dưỡng và huấn luyện viên lối sống tại Mumbai cho biết, một quan niệm sai lầm phổ biến là coi đường phèn (được gọi là mishri trong tiếng Hindi) là một lựa chọn lành mạnh hơn đường ăn.
Vì e ngại những ảnh hưởng đến sức khỏe khi ăn quá nhiều đường thông thường nên nhiều người đã thay thế nó bằng đường phèn.
Tuy nhiên, điều đó không đúng vì về mặt chế biến, tinh thể của cả đường phèn và đường ăn đều được hình thành từ dung dịch đường bão hòa. Mặc dù không có sự khác biệt lớn giữa quá trình này nhưng đường phèn cô đặc hơn và có nhiều calo hơn đường trắng thông thường. Ước tính, đường phèn chứa 25 calo cho mỗi thìa cà phê, còn theo FatSecret (một ứng dụng đếm calo nổi tiếng), đường cát trắng có 16 calo mỗi thìa cà phê.
Ngoài ra, không có nghiên cứu khoa học nào có sẵn để biết liệu cả hai loại đường có cùng thành phần dinh dưỡng chính xác hay không. Vì vậy, khi tính đến lượng calo và quá trình chế biến, có thể nói rằng đường phèn không phải là lựa chọn lành mạnh hơn đường ăn. Do đó, hãy hạn chế lượng đường ăn dù là loại đường nào vì lượng đường dư thừa có thể gây hại cho sức khỏe.
Không nên sử dụng quá nhiều đường phèn.
3. Rủi ro tiềm ẩn của đường phèn
Ăn quá nhiều đường không chỉ có hại cho răng mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim hoặc đột quỵ. Theo các chuyên gia, lượng đường tiêu thụ hàng ngày cần được kiểm soát chặt chẽ dù là đường trắng hay đường phèn. Hướng dẫn chế độ ăn uống của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) khuyến nghị không quá 10% tổng lượng calo hàng ngày đến từ đường bổ sung. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị ít hơn sáu thìa đường mỗi ngày đối với phụ nữ và chín thìa mỗi ngày đối với nam giới.
Có rất nhiều bằng chứng cho thấy rằng tiêu thụ quá nhiều đường góp phần gây tăng cân, cuối cùng có thể dẫn đến béo phì. Béo phì có liên quan đến một số tình trạng sức khỏe, chẳng hạn như bệnh đái tháo đường type 2, bệnh tim, tăng huyết áp…
Bệnh đái tháo đường type 2
Thừa cân và chế độ ăn nhiều carbohydrate đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2.
Bệnh tim mạch
Nghiên cứu đã chỉ ra mối liên quan giữa chế độ ăn nhiều đường và nguy cơ tử vong do bệnh tim tăng cao. Kết quả của một nghiên cứu dài hạn cho thấy những người tiêu thụ 17-21% lượng calo hàng ngày dưới dạng đường bổ sung có nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch cao hơn 38%.
Sức khỏe răng miệng kém
Mặc dù đường không gây hại trực tiếp cho răng nhưng nó lại thu hút vi khuẩn "ăn" đường bám trên răng, tạo thành một lớp mảng bám. Mảng bám cho phép vi khuẩn bám trên răng trong thời gian dài hơn. Vi khuẩn sản sinh ra acid làm mòn men răng và theo thời gian, gây sâu răng…
Xem thêm:
Thực hư việc uống nước ngọt làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan?
