Nước rất cần thiết để duy trì chức năng của thận nhưng việc lựa chọn đồ uống tốt cho thận cũng phải chú ý để bảo vệ sức khỏe của cơ quan này tốt nhất.
Quả thận thực hiện một công việc quan trọng trong cơ thể. Chúng hoạt động như bộ lọc, loại bỏ chất thải và nước thừa ra khỏi máu của bạn với tốc độ khoảng nửa cốc mỗi phút và đưa “nước bẩn” ra khỏi cơ thể qua đường tiểu tiện. Khi lọc máu, thận của bạn cũng điều chỉnh sự cân bằng natri, canxi, phốt pho và kali trong máu, điều này rất quan trọng đối để dây thần kinh, cơ và các cơ quan duy trì chức năng của mình.
Tại sao nước lại quan trọng với thận?
Nước đóng một vai trò quan trọng để giúp duy trì các chức năng của thận:
- Hỗ trợ lọc và đảo thải độc tố: Thận giống như một "nhà máy lọc" để loại bỏ các độc tố, chất cặn và muối khoáng ra khỏi máu cũng như cơ thể. Khi thận được cung cấp đủ nước sẽ đảm bảo duy trì lưu lượng máu chảy qua thận, tạo điều kiện thuận lợi để thận lọc và loại bỏ chất thải.
- Hỗ trợ kiểm soát huyết áp: Thận giúp kiểm soát huyết áp bằng cách điều chỉnh lượng nước và muối ở trong máu. Việc uống đủ nước sẽ giúp đảm bảo chất lỏng đến thận đầy đủ, hỗ trợ thận kiểm soát huyết áp.
- Ngăn ngừa sỏi thận: Uống đủ nước sẽ làm tăng khối lượng nước tiểu đi qua thận, từ đó làm loãng nồng độ các khoáng chất, ngăn chặn chúng kết tinh lại thành sỏi gây sỏi thận.
- Hỗ trợ các chức năng khác: Thận không chỉ đóng vai trò lọc mà còn góp phần vào nhiều quá trình sinh lý khác trong cơ thể như cân bằng pH máu, sản xuất hormone, điều chỉnh điện giải. Nước giúp duy trì môi trường ổn định để thận có thể thực hiện được những công việc đó một cách hiệu quả.
Nước đóng vai trò quan trọng với thận. (Ảnh minh họa)
Đặc biệt với những người có chức năng thận kém, việc uống đủ nước có thể giúp thận của bạn hoạt động tốt hơn. Tình trạng mất nước nghiêm trọng thực sự có thể dẫn đến tổn thương thận, khiến bệnh thận trở nên trầm trọng hơn. Và ngay cả tình trạng mất nước nhẹ nếu xảy ra quá thường xuyên cũng có thể gây tổn thương thận. Mất nước cuối cùng sẽ dẫn đến sự tích tụ chất thải trong cơ thể, khiến thận phải làm việc nhiều hơn để loại bỏ nó.
Tóm lại, nước rất quan trọng với thận và có nhiều loại đồ uống tốt cho thận mà mọi người có thể sử dụng hàng ngày.
Uống nước gì tốt cho thận?
1. Nước lọc - đồ uống tốt nhất cho thận
Khoảng 60% đến 70% cơ thể bạn là nước. Và thận của bạn dựa vào nước để tạo ra nước tiểu, đó là cách chúng loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể. Nước cũng giúp giữ cho các mạch máu mở để máu có thể đến các cơ quan, bao gồm cả thận. Uống đủ nước mỗi ngày là cách để bảo vệ thận.
Nước lọc là đồ uống dễ kiếm nhất và bạn nên uống hàng ngày. Uống nhiều nước giúp đảm bảo rằng thận của bạn có thể lọc chất thải và chất độc từ máu để bài tiết chúng dưới dạng nước tiểu. Hãy cố gắng làm loãng nước tiểu vì tình trạng mất nước và sỏi thận có thể xảy ra khi bạn không uống đủ nước.
Tuy nhiên, nếu bạn mắc bệnh thận giai đoạn cuối, nhất là trong trường hợp đang chạy thận nhân tạo, bạn có thể phải hạn chế tổng lượng chất lỏng nạp vào. Các chuyên gia y tế có thể giúp bạn tìm ra lượng chất lỏng phù hợp với bạn tùy thuộc vào chức năng thận.
2. Nước ép nam việt quất
Thức uống này rất tốt cho cả đường tiết niệu và thận. Quả nam việt quất có chứa các hợp chất có thể ngăn chặn E. coli, loại vi khuẩn gây ra 80 đến 90% các ca nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Với đặc tính chống bám dính, nước ép nam việt quất giúp vi khuẩn không bám vào thành lót của đường tiết niệu. Nếu vi khuẩn không thể bám chắc, nó có thể sẽ bị cuốn trôi theo nước tiểu và ra ngoài.
Tuy nhiên bạn không nhất thiết phải uống nước ép nam việt quất nếu không thích. Bạn vẫn có thể nhận được tác dụng tương tự khi tiêu thụ các sản phẩm nam việt quất khác, bao gồm cả quả nam việt quất khô và thực phẩm bổ sung. Với những người mắc bệnh tiểu đường hoặc có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, hãy lựa chọn sản phẩm nam việt quất ít đường.
3. Nước ép cam quýt hoặc chanh
Nước ép từ cam quýt hay chanh có hàm lượng citrate cao tự nhiên, đã được chứng minh là giúp ngăn ngừa sỏi thận. Citrate có thể ngăn canxi liên kết với các khoáng chất khác trong cơ thể. Nếu quá trình liên kết này diễn ra ở thận, có thể hình thành các tinh thể dẫn đến sỏi thận. Ngoài ra còn có một số bằng chứng cho thấy citrate có thể ngăn chặn các tinh thể hiện có liên kết với nhau, khiến chúng không thể lớn hơn.
Tuy nhiên, hãy cẩn thận với các loại nước ép có hàm lượng đường cao, vì đường thực sự có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận. Thay vào đó, hãy mua nước ép không thêm đường hoặc tự làm bằng cách trộn chanh hoặc nước cốt chanh với nước. Nếu cần, hãy sử dụng chất thay thế đường để giảm bớt vị chua.
4. Cà phê
Nghiên cứu lâm sàng được công bố vào năm 2022 trên tạp chí Kidney International Reports cho thấy cà phê có thể giữ cho thận của bạn khỏe mạnh. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tiêu thụ cà phê có nguy cơ bị tổn thương thận cấp tính thấp hơn 11%. Hơn nữa, phân tích cho thấy những người tiêu thụ 2-3 tách cà phê mỗi ngày có mức giảm rủi ro lớn nhất.
Nhưng những nghiên cứu này không tìm thấy lợi ích tương tự ở những người vốn đã có chức năng thận kém. Vì vậy, vẫn chưa rõ liệu cà phê có tác dụng bảo vệ tương tự đối với những người mắc bệnh thận hay không.
Do đó, nếu bạn bị bệnh thận và thích uống cà phê, hãy ghi nhớ những điều sau:
- Uống cà phê có chừng mực: Uống ít hơn 3 cốc mỗi ngày vì một lượng lớn cà phê có thể chứa nhiều kali, điều này có thể dẫn đến nồng độ kali cao ở người bị thận kém.
- Uống cà phê đen không đường: Các thành phần được thêm vào cà phê có thể gây hại. Ví dụ, xi-rô có thể chứa nhiều kali và phốt pho. Hơn nữa, chúng cũng có thể chứa nhiều đường.
- Uống cà phê không chứa caffein nếu cà phê thường xuyên làm tăng huyết áp của bạn.
5. Sữa ít béo
Một nghiên cứu dài hạn cho thấy những người mắc bệnh thận mãn tính uống sữa ít béo sẽ khiến bệnh ít có nguy cơ phát triển nặng hơn.
Các nhà khoa học cho rằng một số chất dinh dưỡng trong sữa - như canxi, kali, vitamin D và magiê - có thể giúp hạ huyết áp và bảo vệ thận. Điều đáng chú ý là các nhà nghiên cứu không thấy được lợi ích tương tự ở những người uống sữa nhiều chất béo. Vì vậy, có thể hàm lượng chất béo quá cao có thể làm giảm lợi ích tiềm tàng của sữa hoặc thậm chí có thể gây hại.
6. Trà xanh
Trà xanh có chứa chất chống oxy hóa catechin - EGCG (epigallocatechin-3-gallate) giúp giảm tình trạng viêm trong cơ thể, điều này có thể hữu ích cho thận của bạn. Trà xanh cũng đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ sỏi thận.
Một số nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng nó có thể làm chậm sự suy giảm của bệnh thận mãn tính. Nhưng điều quan trọng cần lưu ý là những nghiên cứu này được thực hiện trong phòng thí nghiệm trên chứ không phải trên người thật.
Vì vậy, cũng giống như cà phê, tốt nhất bạn nên uống trà xanh điều độ nếu mắc bệnh thận.
Người bệnh thận nên tránh đồ uống gì?
Nước ngọt có gas: Các nghiên cứu cho thấy uống 2 cốc nước ngọt có gas trở lên mỗi ngày có thể gây hại cho những người mắc bệnh thận. Các chuyên gia tin rằng axit photphoric trong đồ uống này có thể loại bỏ canxi khỏi xương, làm tăng nguy cơ sỏi thận và suy thận.
Rượu: Uống rượu khiến thận suy giảm khả năng lọc máu và làm tăng huyết áp, có thể dẫn đến tổn thương thận.
Đồ uống có đường: Đồ uống có đường có thể gây hại cho thận theo nhiều cách khác nhau. Chúng làm tăng lượng đường trong máu, huyết áp và tình trạng viêm trong cơ thể. Đồ uống có đường cũng có thể góp phần làm tăng cân, điều này càng làm tăng nguy cơ gây ra những tác hại này cho thận.