Lịch sử dân tộc ghi nhận nhiều tên tuổi lừng danh cầm tinh con rắn, họ đều là nhân tài của đất nước trong mọi lĩnh vực.
Trong 12 con giáp, mỗi con giáp sẽ đại diện cho những phẩm chất đặc trưng. Tuổi rắn trong tư tưởng phương Đông, được coi là hiện thân của những người có tài năng, tư duy nhanh nhạy và mềm dẻo. Chính vì vậy, mỗi hiện thân năm tuổi lại có những nhân tài kiệt xuất, ghi dấu ấn cho năm tuổi của mình. Trong lịch sử Việt Nam, nhiều nhân tài tuổi rắn đã xuất hiện và để lại dấu ấn đặc biệt.
Triệu Thị Trinh (sinh năm Ất Tỵ 225 - mất năm 248)
Triệu Thị Trinh cưỡi voi đánh giặc
Bà Triệu Thị Trinh hay Triệu Trinh Nương (còn được gọi là Nhuỵ Kiều Tướng quân hay Lệ Hải bà vương, quê ở Cửu Chân, huyện Nông Cống - nay thuộc vùng núi Quan Yên, miền Định Công - Thiệu Yên, Thanh Hoá) là nữ anh hùng dân tộc, lãnh đạo khởi nghĩa chống quân Ngô thời Bắc thuộc.
Bà cùng anh trai là Triệu Quốc Đạt chiêu mộ quân binh, lập nghĩa quân chống lại sự đàn áp của giặc Ngô. Tuy nhiên, năm 248, Triệu Quốc Đạt mất, nghĩa quân bị giặc đàn áp, bà đã chọn hi sinh để giữ toàn khí tiết. Về sau, thời vua Lý Nam Đế đã lập miếu thờ bà, và truy phong làm Bật chính anh liệt hùng tài Trinh nhất phu nhân.
Cao Bá Quát (sinh năm Kỷ Tỵ 1809 - mất năm 1854)
Cụ Cao Bá Quát có kho tàng thơ văn đồ sộ
Cao Bá Quát là nhà thơ nổi tiếng trong lịch sử văn học Việt Nam vào giữa thế kỷ 19. Tên hiệu của ông là Chu Thần hay Cúc Đường, ông sinh tại làng Phú Thị, huyện Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh (nay là xã Phú Thị, huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội). Sinh trưởng trong gia đình nghèo khó, nhưng ông sớm đã thể hiện tài năng văn hay chữ tốt, thơ phú hơn người.
Vào khoảng năm 1834, ông thường có những buổi xướng họa với các danh sĩ đất Thăng Long. Sau khi mất, ông để lại cho nền văn chương Việt Nam bộ sách Chu thần thi tập, là tập hợp 1531 bài thơ và 21 bài văn xuôi của ông bằng chữ Nôm và chữ Hán.
Trần Trọng Khiêm (sinh năm Tân Tỵ 1821 - mất năm 1886)
Chân dung nhà yêu nước Trần Trọng Khiêm
Trần Trọng Khiêm là nhà yêu nước, người Việt Nam đầu tiên đến Hoa Kỳ, trước cả nhà ngoại giao Bùi Viện. Sau này ông đổi tên thành Lê Kim. Ông quê ở Xuân Lũng, Sơn Vi (nay là huyện Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ). Khoảng năm 1850, ông tới miền Viễn Tây Hoa Kỳ để tham gia đội tìm vàng đa sắc tộc. Sau đó, ông trở về California làm cộng tác viên cho tờ Alta California, Morning Post, sau đó làm cộng tác viên cho báo Daily Evening một thời gian.
Khoảng năm 1856, ông trở về Việt Nam, ông và một số người đứng ra khai phá, lập làng Định An thuộc phủ Tân Thành tỉnh Định Tường (nay thuộc tỉnh Đồng Tháp). Sau đó ông theo Võ Duy Dương mộ quân chống Pháp. Năm 1866, quân Pháp truy quét, đồn quân do ông cai quản thất thủ, ông đã hi sinh để bảo toàn danh dự.
Đào Tấn (sinh năm Ất Tỵ 1845 - mất năm 1907)
Đào Tấn nổi danh với nghệ thuật truyền thống
Đào Tấn là một danh sĩ, nhà soạn tuồng cận đại nổi tiếng Việt Nam, thuộc dòng dõi Đào Duy Từ, quê ở thôn Vinh Thạnh, tổng Thời Tú, huyện Tuy Phước, phủ An Nhơn, tỉnh Bình Định. Tên đầy đủ của ông là Đào Đăng Tấn, là vị quan thanh liêm thời nhà Nguyễn, giữ chức Tổng đốc An - Tĩnh, Công bộ thượng thư.
Ông rất giỏi văn chương, là người có công sáng tạo ra nghề hát bội ở Bình Định. Trong bộ môn nghệ thuật sân khấu Tuồng, ông là nhà soạn tuồng cao nhất về số lượng cũng như chất lượng từ trước tới nay. Lịch sử ghi nhận Đào Tấn là một vỹ nhân trong nghệ thuật giải trí nước nhà.
Nguyễn Bá Học (sinh năm Đinh Tỵ 1857 - mất năm 1921)
Nhà văn yêu nước Nguyễn Bá Học
Nguyễn Bá Học là nhà văn, quê ở làng Nhân Mục, huyện Thanh Trì, tỉnh Hà Đông (nay là xã Nhân Chính, huyện Từ Liêm, Hà Nội). Ông theo đuổi nghiệp văn chương năm 1918 bằng việc viết truyện ngắn, chính luận và chọn dịch các bài Hán văn, Pháp văn đăng ở Tạp chí Nam Phong, Tạp chí Đông Dương.
Ông được giới văn học đánh giá là một trong hai cây bút đầu tiên viết truyện ngắn hiện đại bằng Quốc ngữ trong văn học Việt Nam. Trong vòng 3 năm (từ năm 1918 đến 1921), ông viết 7 truyện ngắn đăng trên Tạp chí Nam Phong. Nguyễn Bá Học nổi tiếng với câu nói: "Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông".
Phan Phát Sanh (sinh năm Quý Tỵ 1893 - mất năm 1916)
Chân dung anh hùng Phan Xích Long
Phan Phát Sanh tự là Phan Xích Long, quê ở Chợ Lớn, Sài Gòn. Năm 1911, ông được tôn làm lãnh tụ phong trào nông dân chống Pháp mang màu sắc tôn giáo. Sau đó, ông lập căn cứ ở núi Thất Sơn và in truyền đơn rải khắp các chợ Sài Gòn, Chợ Lớn, Gia Định... kêu gọi nhân dân nổi lên chống Pháp giành độc lập.
Ngày 21-3-1913, ông bị địch bắt ở Phan Thiết và bị kết án khổ sai. Sau vụ phá ngục vào tháng 2-1916, quân Pháp đã thẳng tay xử lý 57 vị "Vô danh anh hùng" gồm 38 người xử công khai và 19 người bị xử tại chỗ. Biến cố bi thương này được các sử gia gọi là "Quái kịch Xích Long ở Nam kỳ”, đây cũng là một trang sử hào hùng trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta.
Dương Bạch Mai (sinh năm Ất Tỵ 1905 - mất năm 1964)
Nhà chính trị nổi tiếng Dương Bạch Mai
Dương Bạch Mai là nhà hoạt động chính trị, quê ở xã Phước Lễ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Sau một thời gian du học ở Pháp, Liên Xô, năm 1932, ông về nước, sống và hoạt động tại Sài Gòn. Cũng trong thời gian này, ông cộng tác với các báo La Cloche fêlée, La Lutte, Mai, Dân Quyền.
Năm 1945, ông là một trong những người lãnh đạo nổi dậy ở Sài Gòn. Năm 1946, ông là thành viên của phái đoàn Việt Nam đi dự Hội nghị trù bị Đà Lạt và trở nên nổi tiếng với những ý kiến rất thẳng thừng với các thành viên người Pháp. Sau đó, ông được điều ra làm việc ở TW.
Mai Thọ Truyền (sinh năm Ất Tỵ 1905 – mất năm 1973)
Mai Thọ Truyền rất nổi tiếng với kinh sách đạo Phật
Mai Thọ Truyền là nhà nghiên cứu Phật giáo, quê ở Bến Tre. Sinh thời, ông là một trong những đốc phủ sứ ngoại hạng và có công trong việc sáng lập chùa Xá Lợi (Sài Gòn) và Hội Phật học Nam Việt. Ông viết nhiều chuyên luận về Phật giáo ở cả hai miền Bắc – Nam cũng như dịch thuật một số kinh sách đạo Phật.
Thập niên 60 của thế kỷ 20, ông đã giữ chức Quốc vụ khanh đặc trách văn hóa ở Sài Gòn và là người có công đóng góp vào việc phục chế một số tác phẩm văn học cổ điển Việt Nam. Tên tuổi của ông gắn liền với truyền thống gìn giữ nét đẹp văn hóa cội nguồn dân tộc.
Lê Văn Thới (sinh năm Đinh Tỵ 1917 – mất năm 1983)
Chân dung nhà khoa học Lê Văn Thới
Lê Văn Thới là nhà khoa học được phong hàm giáo sư, quê quán ở Gò Dầu, Tây Ninh. Ông đã từng được học bổng du học ở Pháp vào thập niên 40 của thế kỷ trước và được tín nhiệm phân công phụ trách khảo cứu nhiều đề tài hóa học hữu cơ cơ cấu, làm Trưởng ban khảo cứu cây thông của Viện Đại học Bordeaux, Pháp.
Từ năm 1958, sau khi về nước, ông giữ nhiều chức vụ quan trọng trong ngành đại học, trong khảo cứu khoa học và đặc biệt quan tâm đến việc đặt nền móng tân tiến cho nền thuật ngữ Việt Nam - một công trình của Hoàng Xuân Hãn đã khởi xướng.
Nguyễn Tuấn Trình (sinh năm Đinh Tỵ 1917 – mất năm 1950)
Nhà thơ, nhà văn, nhà báo Thâm Tâm - Nguyễn Tuấn Trình
Nguyễn Tuấn Trình là nhà thơ với bút danh Thâm Tâm, quê ở thị xã Hải Dương. Năm 1938, ông vẽ tranh và sáng tác văn học. Từ những năm 1940, ông tham gia viết báo, viết văn và thường được đăng tải trên Tiểu thuyết thứ bảy, Ngày nay, Tiểu thuyết thứ năm và Truyền bá quốc ngữ, Phổ thông bán nguyệt san.
Sau Cách mạng tháng Tám 1945, Thâm Tâm tham gia văn hóa Cứu quốc, ở trong Ban biên tập Báo Tiên Phong (1945-1946); sau đó ông nhập ngũ, làm thư ký tòa soạn Báo Vệ quốc quân (sau là Báo Quân đội Nhân dân). Trong số các tác phẩm của ông, Tống biệt hành là một thi phẩm nổi tiếng với một phong cách thơ hòa hợp giữa cổ điển và hiện đại, thể hiện hào khí yêu nước rất cao.
