Sau 3 ngày làm việc, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao đã bác kháng nghị của VKSND Tối cao về vụ án giết người, cướp của tại bưu cục Cầu Voi (xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, Long An). Với phán quyết này, liệu tử tù Hồ Duy Hải có còn cơ hội sống?
Chiều 8/5, Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao công bố quyết định giám đốc thẩm đối với vụ án giết người, cướp tài sản xảy ra tại bưu cục Cầu Voi (xã Nhị Thành, huyện Thủ Thừa, Long An). Hội đồng thẩm phán ra quyết định không chấp nhận kháng nghị của VKSND Tối cao và khẳng định đủ cơ sở kết luận Hồ Duy Hải đã sát hại 2 nữ nhân viên bưu cục Cầu Voi. Liệu tử tù Hồ Duy Hải có còn cơ hội sống?
Toàn cảnh phiên giám đốc thẩm
Trao đổi với phóng viên Báo GĐ&XH, luật sư Vũ Đức Long (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, mặc dù Hội đồng thẩm phán đã bác kháng nghị của VKSND Tối cao để giữ nguyên bản án sơ thẩm và phúc thẩm thì cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn.
Theo điểm d (khoản 1, Điều 367, Bộ luật Tố tụng hình sự 2015) quy định: "1. Thủ tục xem xét bản án tử hình trước khi thi hành được thực hiện: d, Trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật, người bị kết án được gửi đơn xin ân giảm lên Chủ tịch nước".
Theo đó, khi Hồ Duy Hải gửi đơn xin ân giảm đến Chủ tịch nước mà được chấp nhận thì án tử hình sẽ chuyển thành án tù chung thân.
Luật sư Long khẳng định, quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán vẫn có thể bị xem xét lại theo thủ tục đặc biệt.
Cụ thể, căn cứ Điều 404 (BLTTHS 2015) về việc "Yêu cầu, kiến nghị, đề nghị xem xét lại quyết định của Hội đồng thẩm phán TAND" như sau: "1. Khi có căn cứ xác định quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc phát hiện tình tiết quan trọng mới có thể làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao không biết được khi ra quyết định đó, nếu Ủy ban thường vụ Quốc hội yêu cầu, Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao kiến nghị, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đề nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối phải mở phiên họp để xem xét lại quyết định đó.
2. Trường hợp Ủy ban thường vụ Quốc hội yêu cầu thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có trách nhiệm báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.
3. Trường hợp Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao kiến nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao mở phiên họp xem xét kiến nghị đó. Trường hợp Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đề nghị thì báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao mở phiên họp xem xét đề nghị đó".
Hồ Duy Hải trước khi bị bắt (ảnh TL)
Đồng quan điểm trên, luật sư Nguyễn Thu Anh (Đoàn luật sư Hà Nội) nhấn mạnh, trong thời hạn 04 tháng kể từ ngày nhận được yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội hoặc kể từ ngày có quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao nhất trí xem xét lại quyết định của mình, Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải mở phiên họp. TAND Tối cao gửi cho VKSND Tối cao văn bản thông báo về thời gian, địa điểm mở phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao kèm theo hồ sơ vụ án trong trường hợp có yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Theo đó, Viện trưởng VKSND Tối cao phải tham dự phiên họp xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao và phát biểu quan điểm về việc có hay không có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc có hay không có tình tiết mới quan trọng làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định của Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao và quan điểm về việc giải quyết vụ án.
"Sau khi nghe Chánh án TAND Tối cao báo cáo, nghe ý kiến của Viện trưởng VKSND Tối cao, của cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan tham dự (nếu có), Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao sẽ quyết định: Không chấp nhận yêu cầu của Ủy ban thường vụ Quốc hội, kiến nghị của Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, đề nghị của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao và giữ nguyên quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao; Hủy quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật có vi phạm pháp luật và quyết định về nội dung vụ án;
Hủy quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật và xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật; Hủy quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, hủy bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật có vi phạm pháp luật để điều tra lại hoặc xét xử lại; Quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao phải được ít nhất ba phần tư tổng số thành viên của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao biểu quyết tán thành", luật sư Anh phân tích.