3 năm trước, hình ảnh cậu bé mới 9 tuổi cõng em trai xuống dốc núi phủ đầy tuyết trắng, 2 má ửng đỏ lên vì lạnh, đã nhận được sự cảm thương và xúc động lớn của dư luận.
Hồi đầu tháng 2/2018, hình ảnh một cậu bé 9 tuổi đang cõng em trai xuống núi dưới trời tuyết trắng, nhiệt độ giảm xuống chỉ còn -11 độ C, đã nhận được sự quan tâm lớn. Bức ảnh được đặt tên "Anh cõng em về nhà mới" đã giành được Giải thưởng Tin tức Trung Quốc lần thứ 29.
Cậu bé trong bức ảnh này có tên Jijiaojizhu, sống tại thôn Dabu, xã Shenguo, huyện Yue Xi, châu tự trị Di Lương Sơn, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc. Thời điểm phóng viên của tờ Tân Hoa Xã chụp được bức ảnh trên, cậu bé Jijiaojizhu mới 9 tuổi, đang cõng cậu em trai hơn 1 tuổi của mình xuống núi để tới nhà ông bà ngoại.
Trước đây, Jijiaojizhu và gia đình mình sống trên núi, cuộc sống vô cùng khó khăn và nghèo đói do khí hậu khắc nghiệt và địa hình hiểm trở. Ngay cả công việc làm nông cũng không dễ dàng vì nơi họ sống cách mực nước biển hơn 2.800 m, đất đai cằn cỗi, chỉ có thể trồng khoai và ngô. Đói nghèo như sợi dây kìm hãm con người nơi đây, khiến họ mãi mãi không thể phát triển được. Jijiaojizhu mặc dù đã 9 tuổi nhưng cũng chưa từng được đến trường.
Cũng may nhờ có chính sách giảm đói nghèo, thôn Dabu đã được chính quyền hỗ trợ 10 triệu nhân dân tệ để đầu tư việc xây dựng làng xóm và đường đi. Trong năm 2016, tổng cộng 314 người dân thuộc 63 hộ nghèo ở thôn Dabu đã thực hiện tái định cư để xóa đói giảm nghèo. Tới năm 2018, bố mẹ của cậu bé Jijiaojizhu cũng quyết định chuyển đi để xây dựng một ngôi nhà mới.
Trong quá trình đó, gia đình của Jijiaojizhu phải đến nhà ông bà ngoại ở thị trấn ở tạm. Nhà của cậu bé cách thị trấn hơn 80 km, đi ô tô cũng mất 5h mới đến nơi. Vì mẹ còn phải cõng mấy bao đồ đạc lớn trên người nên Jijiaojizhu đã giúp mẹ cõng em trai xuống núi. Hôm đó, tuyết rơi trắng xóa, ngoài trời rét cắt da cắt thịt, đứa em sau lưng liên tục khóc vì lạnh nhưng Jijiaojizhu vẫn cố gắng leo xuống dốc núi hiểm trở. Hai má em đỏ ửng lên, cả người run rẩy vì lạnh nhưng ánh mắt cương nghị khiến ai cũng phải xúc động.
3 năm sau ngày bức ảnh được chụp, Jijiaojizhu và gia đình nay đã có cuộc sống hoàn toàn đổi khác. Sau khi tái định cư, gia đình cậu bé đã xây được một ngôi nhà mới khang trang hơn rất nhiều. Tháng 3/2019, gia đình Jijiaojizhu tạm biệt ngôi nhà tranh trên núi, chuyển đến ngôi nhà khang trang hơn ở thị trấn Nam Khánh, huyện Nhạc Tây, Di Lương Sơn. Đây là vùng thung lũng bằng phẳng, chỉ đi xe buýt 10 phút là trung tâm. Gia đình cũng nhận được khoản trợ cấp 30.000 nhân dân tệ (hơn 106 triệu đồng) để xây dựng kinh tế.
Sau khi kinh tế gia đình ổn định hơn, Jijiaojizhu, hiện 12 tuổi, cũng được hỗ trợ để đến trường. Cậu bé càng lớn càng đẹp trai, có niềm đam mê lớn với thể thao, đặc biệt là bóng rổ, thậm chí có cả fan hâm mộ ở trường.
Trên sân bóng rổ, Jijiaojizhu đang thể hiện kỹ năng tuyệt vời của mình, những tràng pháo tay vang lên không ngớt. Jijiaojizhu trở thành chủ lực trong đội bóng rổ của trường. Chẳng ai ngờ được rằng trước khi xuống núi, cậu bé còn chưa từng biết bóng rổ là gì.
Trước đây muốn đến trường, Jijiaojizhu phải leo qua vài con núi, rất vất vả và nguy hiểm nên bố mẹ quyết định cho con tạm dừng việc học. Thế nhưng bây giờ, cậu bé chỉ cần đi bộ 15 phút đã tới trường học. Ngoài thể thao, thành tích học tập của Jijiaojizhu cũng rất tốt.
Trước đây, Jijiaojizhu từng cảm thấy tự ti và không thoải mái vì cậu bé chỉ biết nói một chút tiếng phổ thông, lại không quen nhiều bạn bè. Nhưng giờ đây, Jijiaojizhu đã thành thạo tiếng phổ thông, còn làm cả phiên dịch cho mẹ, mối quan hệ với các bạn bè trong trường lớp cũng rất tốt.
Jijiaojizhu chia sẻ rằng từ khi xuống núi, cậu bé cũng được tiếp xúc với thế giới bên ngoài nhiều hơn. Ở đây có TV, điện thoại thông minh và cả mạng 4G. Jijiaojizhu khoe rằng đã được nhìn thấy những tuyển thủ bóng rổ nổi tiếng thế giới như Kobe Bryant, LeBron James và Stephen Curry, coi họ như thần tượng của mình. Jijiaojizhu cũng ước mơ trở thành một vận động viên bóng rổ xuất sắc để được đại diện cho đất nước đi thi đấu.
Ngoài Jijiaojizhu, em gái của cậu cũng đang theo học tiểu học và em trai út đang học mẫu giáo. Bố mẹ của Jijiaojizhu vô cùng hạnh phúc và biết ơn khi thấy các con được học tập trong môi trường lành mạnh. Hai vợ chồng họ chưa từng đọc sách, chỉ mới học hết lớp 1, tiếng phổ thông cũng không rành nên gặp rất nhiều khó khăn khi ra ngoài làm việc.
Vào tháng 8/2020, bố của Jijiaojizhu đang làm việc tại một công trường xây dựng ở thành phố Tú Thiên, tỉnh Giang Tô, thì bất ngờ bị ngã từ độ cao 9 m, hôn mê suốt 23 ngày. Sau khi ra viện, anh được xác định khuyết tật độ 8, phải điều trị ở nhà một thời gian dài. Là trụ cột của gia đình, người bố khi đó vô cùng tuyệt vọng, không biết cuộc sống của vợ con sau này ra sao.
May mắn thay, chính quyền địa phương đã biết đến hoàn cảnh của gia đình, giúp đỡ người bố được bồi thường thương tật do tai nạn lao động. Mẹ của Jijiaojizhu cũng được sắp xếp làm công việc nấu ăn trong trường học, kiếm được khoảng 2.000 nhân dân tệ (hơn 7,1 triệu đồng) mỗi tháng để lo chi phí sinh hoạt gia đình.
