Không chỉ xuất thân trong gia tộc danh giá và quyền quý, người phụ nữ này còn sở hữu nhan sắc xinh đẹp lộng lẫy, ấy vậy mà tận 44 tuổi mới chịu lấy chồng.
Vào thời đại ngày nay, những người phụ nữ đã lớn tuổi mà vẫn chưa chồng thường bị coi là "gái ế", bị nhiều người chê cười, miệt thị bởi thành kiến của xã hội. Đấy là chưa kể vào thời phong kiến cổ đại, những thành kiến này còn nặng nề hơn rất nhiều. Ấy vậy mà vào thời nhà Đường của Trung Quốc, có một người phụ nữ vô cùng đặc biệt khi đến năm 44 tuổi mới chịu lấy chồng. Điều ấn tượng hơn nữa, một trong số những người con của bà chính là nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử: Võ Tắc Thiên. Người phụ nữ này là Vinh Quốc Phu nhân Dương thị.
Dương thị xuất thân là tông thất nhà Tùy, bố bà là Dương Đạt, từng đảm nhận chức tể tướng trong triều nhà Tùy, bác là Quán vương Dương Hùng.
Dương thị vốn xuất thân trong gia tộc danh giá, lại thêm nhan sắc xinh đẹp và tài năng xuất chúng nên khi đến tuổi cập kê, bà được không ít vương tôn công tử tới hỏi cưới. Nhưng chẳng rõ lý do vì sao, Dương thị luôn từ chối tất cả, khiến bố mẹ cũng đành bất lực. Nhiều người đồn rằng Dương thị quá tự cao, đặt ra nhiều tiêu chuẩn về người bạn đời nên nhìn ai cũng không thấy hợp mắt.
Ảnh minh họa.
Mãi tới năm 44 tuổi, ở tuổi mà nhiều người phụ nữ thậm chí đã lên chức bà, Dương thị mới chịu xuất giá. Người mà bà chọn làm chồng là Võ Sĩ Hoạch, trước đây từng kết hôn với Lý thị, sinh được 2 người con. Sau này, ông ta cưới Dương thị, sinh được 3 người con lần lượt là: Hàn Quốc Phu nhân Võ Thuận, Võ Tắc Thiên và một người con gái nữa.
Trong số đó, Võ Tắc Thiên trở thành nhân vật nổi tiếng và đình đám nhất, sau này trở thành nữ hoàng đế duy nhất trong lịch sử Trung Hoa. Ngay từ khi còn nhỏ, Võ thị đã thừa hưởng nét đẹp từ mẹ và trí thông minh hơn người từ bố, được thầy tướng số phán có tư chất của một hoàng đế. Sau khi trưởng thành, Võ thị nhập cung và trở thành phi tần của Đường Thái Tông Lý Thế Dân, sau trở thành Hoàng hậu của Đường Cao Tông Lý Trị. Sau nhiều biến cố chính trị, Võ thị tự mình lập nên triều đại Võ Chu, trở thành hoàng đế nhưng chỉ cai trị đất nước trong vòng 15 năm. Võ Tắc Thiên qua đời năm 82 tuổi, để lại vô vàn giai thoại ly kỳ và bí ẩn cho hậu thế.
Là mẹ của Võ Tắc Thiên, Dương thị cũng được hưởng không ít lợi lộc. Sau khi con gái lên ngôi Hoàng hậu, bà được phong làm Đại Quốc phu nhân, 5 năm sau thay đổi tước hiệu thành Vinh Quốc phu nhân và cuối cùng đổi thành Vệ Quốc phu nhân.
Dương thị cũng trở thành ngoại tổ mẫu (bà ngoại) của nhiều nhân vật chính trị quan trọng thời Đường, như cháu ngoại Hiếu Kính Hoàng đế Lý Hoằng, Chương Hoài Thái tử Lý Hiền, Đường Trung Tông Lý Hiển, Đường Duệ Tông Lý Đán và Thái Bình Công chúa. Bà cũng là cụ ngoại của An Lạc Công chúa và Đường Huyền Tông Lý Long Cơ.
Nhân vật Võ Tắc Thiên do Phạm Băng Băng thủ vai.
Tương truyền, Dương thị là một người phụ nữ vô cùng đam mê sắc dục. Nhiều tài liệu ghi chép lại cho thấy đến tận năm 88 tuổi, Dương thị vẫn cho triệu tới những nam thanh niên trai tráng khỏe mạnh để phục vụ mình. Không chỉ nuôi trai trẻ trong nhà, bà còn có những mối tình loạn luân, nổi tiếng nhất phải kể đến mối tình bà - cháu với Hạ Lan Mẫn.
Trong sách "Cựu Đường Thư" có ghi lại rằng: "Hạ Lan Mẫn vốn tuổi còn trẻ lại vô cùng khôi ngô tuấn tú nên được đưa tới hầu hạ Vinh Quốc Phu nhân". Lấy cớ là bà chăm cháu, cả hai đã có mối tình qua lại mập mờ với nhau. Chuyện này còn được ghi lại trong các tài liệu lịch sử như: "Tân Đường Thư", "Tư trị thông giám"...
Dương thị có tuổi thọ khá cao. Ngày 3/10/670, bà qua đời ở tuổi 91, được phong tặng tước hiệu Lỗ Quốc Thái phu nhân, thụy hiệu Trung Liệt. Tháng 9 cùng năm, tước hiệu của Dương thị được thay đổi thành Thái Nguyên vương phi.
Năm 684, Võ Tắc Thiên khi ấy là Thái hậu, đã bất chấp điều cấm kỵ mà truy phong tổ tiên họ Võ lên tước vị Vương, tất cả nữ quyến đều được truy phong làm phi. Cha ruột của bà được phong làm Thái sư và tước vị Ngụy vương (sau này đổi thành Ngụy Trung Hiếu vương) còn Dương thị được phong thành Ngụy vương phi. 5 năm sau, Võ Tắc Thiên tiếp tục tôn bố mẹ mình thành Trung Hiếu Thái hoàng và Trung Hiếu Thái hậu.
Năm 690, khi Võ Tắc Thiên đăng cơ, bà đã tôn thụy hiệu cho cha mẹ ruột là Hiếu Minh Cao Hoàng đế và Hiếu Minh Cao Hoàng hậu. Mộ phần của Dương thị được đặt ở Thuận lăng.
Cuộc đời của Dương thị phải nói vô cùng ly kỳ và đặc biệt, chẳng kém con gái Võ Tắc Thiên là bao. Sau này, nhiều người thậm chí còn cho rằng chính Dương thị là người đã di truyền bản tính phong lưu, đa tình cho con gái Võ Tắc Thiên.
