Hà Nội luôn coi mình là thủ đô văn minh, vì hòa bình. “Nhưng việc tổ chức xe buýt riêng cho nữ không khác gì tự thừa nhận rằng, thành phố này có rất nhiều nam giới chuyên đi quấy rối tình dục phụ nữ”, chuyên gia đánh giá.
Xung quanh chủ trương của Hà Nội về xây dựng các tuyến xe buýt dành riêng cho phụ nữ, các chuyên gia về ngành vận tải đánh giá, có thể đây sẽ là điều có một không hai trên thế giới.
Trước đó, trong cuộc họp về vấn đề giao thông Hà Nội diễn ra ngày 23/12, ông Nguyễn Quốc Hùng (Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội) đã chỉ đạo Tổng công ty vận tải Hà Nội (Transerco) nghiên cứu thí điểm một số tuyến xe buýt phục vụ riêng cho nữ giới. Theo đó, vào giờ cao điểm tại một số khu vực đông công nhân nữ và học sinh, sinh viên nữ đi lại bằng xe buýt, Transerco sẽ thí điểm một số tuyến riêng cho họ.
Đây là một trong những chủ trương được đưa ra sau khi một tổ chức mới đây công bố "tại Việt Nam, có đến hơn 30% phụ nữ từng bị quấy rối tình dục trên xe buýt". Chủ trương của Hà Nội nhằm ngăn ngừa hành vi này.
Vợ một xe, chồng một xe
Trả lời phóng viên, ông Nguyễn Hoàng Linh (Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội) cho biết, Sở chưa nhận được thông báo chính thức bằng văn bản về việc này. Ông Linh xin phép không đưa ra đánh giá về chủ trương này. Nhưng theo vị lãnh đạo Sở GTVT, khi nào có văn bản thông báo giao nhiệm vụ chính thức của UBND TP Hà Nội, "chúng tôi sẽ thực hiện theo chỉ đạo”.
Trong khi đó, ông Bùi Danh Liên (Chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội) cho rằng, chủ trương này có phần "kỳ cục".
Ông Liên dẫn chứng: Nếu tổ chức tuyến xe buýt dành riêng cho phụ nữ, khi hai vợ chồng cùng đi xe buýt, vợ sẽ đi một xe, chồng đi một xe. Theo ông Liên, xe buýt có quấy rồi tình dục thì tàu hỏa, máy bay cũng có thể có quấy rối tình dục. Vậy ngành hàng không cũng phải có 2 loại máy bay dành cho nam và cho nữ, đường sắt cũng phải có hai toa. Một toa dành cho nam và một toa dành cho nữ.
Để hạn chế tình trạng quấy rối tình dục, Hà Nội sẽ thí điểm một số tuyến xe buýt dành riêng cho phụ nữ. (Ảnh minh họa)
Ông chủ tịch Hiệp hội vận tải Hà Nội cho rằng, tự nhiên phải tổ chức thêm tuyến xe buýt, điểm chờ xe buýt lại phải chia đôi, tốn kém thêm kinh phí của nhà nước. Trước đây làm bến xe Mỹ Đình có cũng những đề nghị tổ chức chuyến xe buýt chở khách riêng, chở hành lý riêng nhưng không khả thi và không thực hiện được.
Một nhân viên lái xe buýt nhiều năm tại Hà Nội cho rằng, rất khó có đủ phương tiện để tổ chức xe buýt dành riêng cho nam và nữ. Tổ chức kiểu này sẽ dẫn đến trường hợp: Có thời điểm, xe buýt nam đã đông chật mà xe buýt nữ không hoặc quá ít người. Tuy nhiên, xe chạy không vẫn cứ phải chạy.
Theo nhân viên này, vào giờ cao điểm, khách đang vội lên xe để tránh muộn giờ, chẳng ai còn quan tâm đến vấn đề lễn xe nào.
Hà Nội thực sự nhiều kẻ quấy rối tình dục?
Mặc dù thời gian qua đọc báo cũng nghe nói đến tỷ lệ quấy rối tình dục trên xe buýt ở Việt Nam rất cao, nhưng thực tế nhiều năm lái xe, nhân viên nói trên khẳng định số lần mình từng gặp là quá ít. Người lái xe buýt không hiểu vì sao lại có số liệu này.
Theo người lái xe, trước đây, ông từng thấy một vài lần hiện tượng quấy rối tình dục, nhưng ông chưa thấy phụ nữ nào lên tiếng gay gắt đến mức đòi hỏi phải có một tuyến xe buýt dành riêng cho giới của mình.
Ông Nguyễn Văn Thanh (Chủ tịch Hiệp hội vận tải Việt Nam) cho rằng, tổ chức xe buýt dành do nam riêng nữ riêng là điều rất buồn cười.
"Điều này chẳng khác gì tự mình làm xấu mặt mình", ông Thanh nói.
Theo ông Thanh, tổ chức xe buýt riêng cho nữ không khác gì một lời tuyên bố cho cả thế giới biết rằng: Thành phố Hà Nội có rất nhiều nam giới chuyên đi quấy rối tình dục phụ nữ.
Ông Thanh cho hay, ông chưa thấy việc tổ chức giao thông như thế ở đâu, kể cả những quốc gia có tỷ lệ cao về nạn hiếp dâm. Trước đây, khi vấn đề ăn cắp, móc túi trên xe buýt được đưa ra lại bị coi là nói xấu thành phố, bôi nhọ thủ đô. Bây giờ, có thêm xe buýt dành riêng cho phụ nữ giống như chúng ta đang công khai Hà Nội của chúng ta có nạn quấy rối tinh dục ở nơi công cộng của thành phố. Chẳng khác gì chúng ta đang tự nhận mình là một thủ đô kém văn minh.
Ông Thanh vẫn lấy làm khó hiểu về chủ trương này. Ông đặt câu hỏi, tại sao sau khi một tổ chức nào đó công bố số liệu quấy rối tình dục trên xe buýt, cơ quan chức năng thay vì điều tra tìm sự thật để ngăn chặn mà lại nghĩ đến giải pháp kỳ lạ này.
Vị nguyên Tổng Cục phó Tổng Cục đường bộ còn dẫn chứng hình ảnh khi xây dựng chủ trương này với một loại xe buýt màu hồng cho phụ nữ và một loại xe buýt màu đen cho đàn ông. Theo đó, người đi xe buýt sẽ dựa theo màu xe để phân biệt mà lên cho khỏi nhầm lẫn.
Mặt khác, nếu chúng ta tổ chức tuyến xe buýt dành riêng cho phụ nữ để tránh quấy rối tình dục thì phải xây dựng trên tất cả các tuyến chứ không cụ thể những tuyến xe nào.
Ông Thanh đánh giá, chủ trương này cũng là ý định tốt. Nhưng luôn có 2 tuyến xe buýt chạy song song trong khi đường phố Hà Nội vốn rất ùn tắc.
Hội thảo “Thành phố an toàn cho phụ nữ và trẻ em gái: Giấc mơ có thành hiện thực?” mới đây của Tổ chức ActionAid Quốc tế tại Việt Nam (ActionAid), tổ chức Plan Quốc tế tại Việt Nam (Plan) và Trung tâm Nghiên cứu Giới - Gia đình & Môi trường trong Phát triển (CGFED) đã công bố thông tin: 31% nữ sinh từng bị quấy rối trên xe buýt và 20% người chứng kiến trẻ em gái bị QRTD trên xe buýt nhưng không hành động gì. Tuy nhiên, cán bộ Phòng Cảnh sát hình sự (PC45 - Công an TP. Hà Nội) cho hay, từ trước đến nay, đơn vị này gần như chưa hề nhận được phản ánh hay trình báo nào của người dân về việc phụ nữ bị quấy rối tình dục trên xe buýt như báo chí đã phản ánh. |