Bác sĩ Trần Vũ Quang chia sẻ, những điều cần biết khi mang thai rất quan trọng đối với sức khỏe của mẹ bầu và sự phát triển bình thường của thai nhi. Mẹ bầu càng hiểu rõ thì càng có lợi cho việc chăm sóc sức khỏe thai kỳ.
Tác giả bài viết: Bác sĩ Trần Vũ Quang - Khoa Sản bệnh lý - Bệnh viện Phụ sản Trung ương |
Bác sĩ Trần Vũ Quang - Bệnh viện Phụ sản Trung ương |
Với những chị em lần đầu thực hiện thiên chức làm mẹ, việc chuẩn bị kiến thức từ lúc trước khi mang thai là rất quan trọng. Trong đó việc lên kế hoạch bổ sung dinh dưỡng và thay đổi các thói quen có lợi cho việc mang thai.
Phải thay đổi lối sống theo chiều hướng tích cực không những giúp cho sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi mà còn giúp bảo vệ thai nhi khỏi những nguy cơ như sảy thai, động thai, thai phát triển không bình thường...
1. Những điều cần biết khi mang thai
a. Về vấn đề thực phẩm
Trong thai kỳ việc ổn định thai nhi là điều hết sức được ưu tiên. Chế độ ăn lành mạnh rõ ràng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đảm bảo sức khỏe tốt cho mẹ bầu và em bé trong bụng.
Ngoài việc sử dụng những thực phẩm lành mạnh, mẹ bầu hãy luôn nhớ rằng loại thực phẩm tốt nhất là những thực phẩm tươi và được nấu chín hoàn toàn. Nhưng đồng thời, mẹ bầu cũng cần tìm hiểu vì sao có một số thực phẩm bà bầu cần hết sức lưu .
- Kiêng đu đủ, rau răm, rau ngót, rau sam, nước dừa (3 tháng đầu), cam thảo và các loại nước mát. Vì các thực phẩm này trong giai đoạn nhạy cảm sẽ gây co thắt tử cung, dẫn đến đau nhức, khó chịu, và có khả năng sảy thai.
- Kiêng ăn trái sơn trà, vì sẽ gây co thắt tử cung dễ sinh non. Không ăn trái đào và long nhãn vì dễ gây xuất huyết trong thai kì.
- Tránh để táo bón. Có thể uống 1 lít nước vào buổi sáng sớm, trước khi ăn sáng để ngừa táo bón. Ăn nhiều rau quả, trái cây tươi rửa sạch.
- Không ăn mực, cua trong 3 tháng đầu của thai kì. Không ăn vi cá mập, cá ngừ, cá thu, cá kiếm…. vì trong thịt các loại cá này có chứa hàm lượng thủy ngân cao, rất nguy hiểm cho sự phát triển của thai nhi.
- Thực hiện phương châm: ăn chín, uống sôi để tránh nguy cơ nhiễm giun, sán.
- Không ăn các thức ăn có sử dụng phèn chua như quẩy, các món dưa muối chua…. Vì sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của thai nhi.
- Tránh các món ăn gây nặng bụng: các món chiên, xào nhiều dầu mỡ, không ăn các món ăn quá béo. Tránh các món nướng, xông khói, các món ăn có quá nhiều các loại gia vị.
- Tránh ăn quá ngọt để tránh nguy cơ tăng cân quá mức hoặc tiểu đường cho mẹ và thai nhi.
- Trong 3 tháng đầu tránh không ăn đồ quá bổ như yến sào, gà tần (gà tiềm)
- Kiêng ăn mặn để tránh phù thủng, tăng huyết áp đột ngột làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự phát triển của thai nhi, dễ dẫn tới nhiễm độc thai nghén.
- Tránh ăn đồ hộp chưa qua hâm nóng lại.
- Trong 3 tháng đầu tránh không ăn đồ quá bổ như yến sào, gà tần (gà tiềm)…
Riêng trà, cà phê, coca, socola… thì chỉ uống khi cần thiết. Ảnh minh họa
b. Về thức uống
- Tránh các thứ kích thích, tránh bia rượu, thuốc lá.. Chất cồn trong rượu khi đưa vào máu có thể gây ngộ độc rượu, gây dị tật cho thai nhi, làm tăng tỉ lệ sinh non và thai chết lưu trong bụng mẹ.
- Thuốc lá có thể gây dị dạng thai nhi, nhất là trong 3 tháng đầu của thai kì, mẹ hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ thai chết lưu, dị dạng hoặc sẩy sớm.
- Riêng trà, cà phê, coca, socola… thì chỉ uống khi cần thiết. Tuy nhiên với liều lượng vừa phải. Uống nhiều có thể dẫn đến nguy cơ tăng nhịp tim, tăng áp lực máu và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi, dễ dẫn đến sẩy thai và sinh non.
c. Về kiêng cữ
Tránh xa các thú nuôi trong nhà, như mèo, chó…Lông chó, mèo có thể gây dị ứng trong quá trình mang thai. Phân mèo có thể mang vi khuẩn Toxoplasmosis vô cùng nguy hại đối với thai nhi.
- Tránh thức khuya. Ngủ phải mắc màn, tránh bị sốt, muỗi đốt
- Không sờ đầu ti, xoa nắn ngực và bụng trong suốt thời gian mang thai vì sẽ gây co thắt tử cung, dẫn tới động thai, sẩy thai hoặc sinh sớm.
- Hai vợ chồng nên tuyệt đối kiêng quan hệ trong thời gian đầu, ít nhất trong 1 tháng đầu sau khi biết tin có thai (cái này rất nguy hiểm, 6/10 tin động thai của các em gái đều từ lý do gặp chồng đêm trước. Sau 2-3 tháng thì có thể quan hệ bình thường, tuy nhiên cần nhẹ nhàng và có tư thế phù hợp).
Bà bầu tránh thức khuya. Ngủ phải mắc màn, tránh bị sốt, muỗi đốt. Ảnh minh họa
2. Những lưu ý trong thai kỳ mẹ bầu cần biết
- Uống nước
Suốt thời kỳ mang thai, người mẹ phải luôn nhớ uống đủ 2l nước mỗi ngày. Nước sẽ giúp cho cơ thể người mẹ tránh tình trạng táo bón (thường xuất hiện khi mang thai) và tăng cường các chức năng của thận.
- Tránh vận động quá sức cơ bắp
Việc tập thể dục là rất tốt cho phụ nữ mang thai nhưng hãy chú ý lựa chọn những bộ môn nhẹ nhàng như yoga, đi bộ... để tăng cường sức khỏe.
Đi bộ và bơi là những phương pháp đáng khích lệ nhất cho luyện tập cơ thể của người mẹ mang thai.
- Không ăn kiêng
Cần nhớ rằng lúc này người mẹ ăn không chỉ để nuôi cơ thể mình mà còn nuôi thai nhi trong bụng. Ăn nhiều bữa trong một ngày sẽ giúp cơ thể người mẹ mang thai có nhiều chất dinh dưỡng hơn là cứ giữ nếp ăn đúng ba bữa/ngày.
Ngoài những thực phẩm được cảnh báo ảnh hưởng đến thai nhi, mẹ bầu không nên quá kiêng khem dẫn đến mẹ và bé có thể thiếu dưỡng chất.
- Nghỉ ngơi
Mẹ bầu tranh thủ thời gian nghỉ ngơi cho bản thân và cho thai nhi. Mang thai là giai đoạn người mẹ cần tích luỹ cho cả quá trình nuôi con bằng sữa mẹ về sau.
Hi vọng một số cảnh báo bên trên sẽ giúp các mẹ có thêm sự đề phòng trong những hoạt động hàng ngày cũng như những sự lưu ý cần thiết nhất trong thai kì!