Cách tính chu kỳ rụng trứng chị em nên biết

Thạc sĩ, Bác sĩ Hà Ngọc Mạnh

Chuyên khoa: Sản khoa, Nam khoa

Bệnh viện Nam học và hiếm muộn Việt - Bỉ

Xem tất cả bài viết của chuyên gia

Chu kỳ kinh nguyệt và ngày rụng trứng có mối liên hệ mật thiết với nhau. Hiện tượng rụng trứng ở phụ nữ tuân theo một quy luật nhất định dựa trên chu kỳ kinh nguyệt.  

1. Hiện tượng rụng trứng là gì?

Rụng trứng là hiện tượng trứng sau khi trưởng thành được phóng ra khỏi buồng trứng, đẩy xuống ống dẫn trứng và sẵn sàng để thụ tinh. Mỗi chu kỳ kinh nguyệt bình thường diễn ra theo một trình tự nhất định.

Nang trứng hay nang noãn được phát triển từ những nang noãn nguyên thủy, mỗi tháng cơ thể của họ đều sản sinh ra một số lượng trứng nhất định.

Khi tới kích thước trưởng thành, sự thay đổi hoạt động nội tiết đột ngột làm namg noãn vỡ ra giải phóng noãn. Đó là hiện tượng rụng trứng. Hiện tượng này thường xảy ra vào thời điểm giữa chu kỳ kinh nguyệt.

Mỗi nang noãn( trứng) trưởng thành khi phóng noãn sẽ sản giải phóng  ra một noãn (trứng), trứng sau khi rụng sẽ được loa vòi của vòi tử cung hứng lấy và đưa vào trong lòng vòi tử cung.

Tại đây, nếu tinh trùng gặp được trứng thì sẽ dẫn đến hiện tượng thụ thai. Nếu không, trứng sẽ thoái hóa và khi đó không có hiện tượng thụ tinh và làm tổ nên niêm mạc tử cung sẽ bong ra tạo nên hiện tượng kinh nguyệt hàng tháng để chuẩn bị cho chu kỳ nang noãn tiếp theo.

Mỗi tháng sẽ có một quả trứng được giải phóng ra. (Ảnh minh họa)

2. Hai giai đoạn của chu kỳ rụng trứng

Chu kỳ trứng rụng được chia thành hai phần như sau:

- Phần đầu tiên được gọi là giai đoạn nang trứng. Giai đoạn này bắt đầu từ ngày đầu tiên của kỳ kinh nguyệt cuối cùng và tiếp tục cho đến khi rụng trứng. Nửa đầu của chu kỳ này có thể khác nhau đối với mỗi người, có thể kéo dài từ 7-40 ngày. 

- Nửa sau của chu kỳ được gọi là giai đoạn hoàng thể, được tính từ ngày rụng trứng cho đến khi giai đoạn tiếp theo được bắt đầu. Khoảng thời gian này chỉ 12-16 ngày kể từ ngày rụng trứng.

Ngày rụng trứng sẽ quyết định thời gian chu kỳ của bạn là bao lâu. Các yếu tố bên ngoài như căng thẳng, bệnh tật, thay đổi thói quen sinh hoạt có thể ảnh hưởng tới quá trình rụng trứng, từ đó dẫn đến việc thay đổi chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ.  

Có hiểu biết về sức khỏe sinh sản sẽ giúp chị em biết cách theo dõi khi nào trứng rụng. Có thể sử dụng các phương pháp như: để ý thay đổi của chất nhầy cổ tử cung, hoặc sử dụng nhiệt kế:

- Dịch cổ tử cung sẽ thành chất ướt, trơn giống như lòng trắng trứng trước khi quá trình rụng trứng xảy ra và cho đến khi trứng rụng.

- Nhiệt kế sẽ giúp chị em theo dõi sự gia tăng nhiệt độ của cơ thể, báo hiệu sự rụng trứng vừa xảy ra.

Giai đoạn đầu của chu kỳ là giai đoạn nang trứng. (Ảnh minh họa)

3. Cách tính ngày rụng trứng để sinh con

Để tính được ngày rụng trứng, chị em cần xác định chu kỳ kinh nguyệt của mình thường kéo dài trong bao lâu?

Tốt nhất chị em nên theo dõi chu kỳ kinh nguyệt liên tục trong vài tháng. Vì chu kỳ kinh nguyệt của từng người có thể thay đổi phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bởi vậy chị em nên theo dõi chu kỳ của mình trong ít nhất là khoảng 8 tháng. Điều này phục vụ cho việc biết được chính xác chu kỳ kinh nguyệt của mình thường kéo dài trong bao lâu.

Thời gian của chu kỳ kinh nguyệt được tính từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh (ngày 1) cho đến ngày cuối cùng, ngày trước khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt kế tiếp.

Giai đoạn tiếp theo trong việc tính toán thời điểm thụ thai thích hợp là tìm thời gian của chu kỳ dài nhất và chu kỳ ngắn nhất trong bảng theo dõi trên.

Dựa vào những con số cụ thể theo dõi từ chu kỳ, chị em có thể áp dụng theo công thức dưới để biết được ngày rụng trứng là ngày nào.

Với chu kỳ ngắn nhất: Chị em trừ đi 18 ngày, kết quả tìm ra chính là ngày đầu tiên của khoảng thời gian bạn có khả năng thụ thai cao nhất.

Ví dụ: Chu kỳ ngắn nhất của bạn là 25 ngày (25 -18 = 7), như vậy ngày đầu tiên trong khoảng thời gian mà bạn có khả năng thu thai cao nhất là ngày thứ 7 kể từ sau ngày đầu tiên của kinh nguyệt.

Với chu kỳ dài nhất: Chị em trừ 11 ngày. Kết quả của phép tính chính là ngày cuối cùng trong khoảng thời gian thích hợp mà bạn có khả năng thụ thai cao.

Ví dụ: Chu kỳ dài nhất của bạn là 29 ngày (29 – 11 = 18), ngày 18 sau ngày đầu tiên của kinh nguyệt là ngày cuối cùng của thời điểm vàng để thụ thai.

Chu kỳ thường tính con số 16 tức là trước ngày có kinh nguyệt 16 ngày +/- 2 ngày là thời điểm phóng noãn, với các bạn có chu kỳ kinh nguyệt đều. Các bạn nên theo dõi chu kỳ kinh nguyệt của mình 3 tháng liên tiếp, tính ngày và kết hợp với các triệu chứng và dấu hiệu ở trên để xác định ngày tình dục cho tốt

Điều này cho thấy, nếu vợ chồng quan hệ tình dục trong khoảng thời gian từ ngày 7 đến ngày 18 sau ngày có kinh nguyệt, khả năng thụ thai rất cao.

Theo dõi dịch cổ tử cung có thể giúp chị em biết được ngày rụng trứng. (Ảnh minh họa)

4. Một vài điều có thể chị em chưa biết  

- Khi chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu, nồng độ estrogen trong cơ thể người phụ nữ thấp. Vùng dưới đồi (có trách nhiệm duy trì nồng độ hormone) sẽ truyền thông điệp đến tuyến yên, sau đó sẽ tiết ra hormone kích thích nang trứng. Nang trứng này sẽ kích hoạt một vài nang trứng phát triển thành trứng trưởng thành. Một trong số đó sẽ phát triển thành nang trội, giải phóng ra một quả trứng trưởng thành, số khác sẽ mất đi. 

- Nang trứng sau khi trưởng thành sẽ tiết ra estrogen. Nồng độ estrogen cao sẽ cho vùng dưới đồi và tuyến yên biết rằng có một quả trứng trưởng thành. Một loại hormone luteinizing được hình thành. Điều này làm cho trứng được giải phóng trong vòng 24-36 giờ và bắt đầu hành trình xuống ống dẫn trứng để thụ tinh. Que thử rụng trứng hoạt động bằng cách phát hiện sự tăng hormone luteinizing này.  

- Khi trứng rụng, nó sẽ giải phóng progesterone làm dày niêm mạc tử cung để bắt đầu giai đoạn cấy ghép. Việc sản xuất progesterone sẽ mất khoảng 12-16 ngày (giai đoạn hoàng thể trong chu kỳ của bạn). Nếu trứng được thụ tinh, progesteron sẽ tiếp tục được sản xuất cho thai kỳ phát triển cho đến khi có nhau thai. Chị em có thể cảm thấy các triệu chứng mang thai sớm nhất là một tuần sau khi thụ tinh.

- Nếu thụ tinh không xảy ra thì trứng sẽ biến mất sau 2 giờ. Lúc này, nồng độ hormone của chị em sẽ giảm, niêm mạc tử cung bong ra sau 12-16 ngày kể từ khi trứng rụng. Chu kỳ kinh nguyệt lại bắt đầu.

- Thời điểm rụng trứng là một trong những điều quan trọng nhất mà chị em nên quan tâm vì đó là yếu tố quyết định tới việc mang thai và tránh thai.

Bác sĩ tiết lộ bảng tính ngày rụng trứng cho chị em muốn có thai hoặc tránh thai

Chị em cần nắm rõ cơ chế của quá trình rụng trứng từ đó xác định thời điểm thụ thai phù hợp hoặc dựa vào đó làm căn cứ để tránh thai hiệu quả.

Bấm xem >>

Rụng trứng