Lạp trong tiếng Thái có nghĩa là sống, được chế biến từ thịt hươu, nai, hoẵng hoặc cá.
Người Thái ở Việt Nam có một kho tàng ẩm thực độc đáo, khiến không ít thực khách cảm thấy “chết mê chết mệt” ngay từ lần đầu thưởng thức. Trong đó, chúng ta không thể không nhắc đến lạp – đặc sản nổi tiếng nhưng xưa rất ít người biết đến.
Lạp trong tiếng Thái có nghĩa là sống, được chế biến từ thịt hươu, nai, hoẵng hoặc cá. Có hai loại lạp là lạp sống (dành cho đàn ông) và lạp chín (dành cho phụ nữ, trẻ em).
Khi làm lạp sống, người ta chọn phần thịt nạc ngon nhất như đùi, mông của con thú, thái lát mỏng, to bản rồi dùng gạo nếp chà cho hết nhớt và thấm khô. Sau đó, người ta thái miếng thịt thật nhỏ, trộn với nước măng chua và thưởng thức. Để làm món lạp chín, người ta thay bằng thịt băm nhỏ, rang lên cho dậy mùi rồi đổ nước măng chua vào và thưởng thức.
Lạp thịt vô cùng thơm ngon.
Riêng làm lạp cá không khó, nhưng để làm lạp cá ngon xuất sắc lại không dễ chút nào. Bởi nó đòi hỏi sự công phu, tỉ mỉ của người chế biến. Nếu chế biến không khéo léo, đôi khi lạp cá còn bị tanh, ăn không ngon và nhất là mất hết hương vị núi rừng.
Theo đó, cá được chọn bắt buộc phải còn sống, to, ít xương dăm sẽ dễ lóc thịt. Còn cá nhỏ thường nhiều xương, thịt lại tanh, khi làm sẽ không thơm ngon bằng. Sau đó người ta đem rửa sạch cho hết nhớt, sau đó lóc da và lọc xương. Khi có được miếng phi-lê hoàn hảo, cá được bọc trong một chiếc khăn sạch cho thật ráo nước rồi mới đem đi thái thành từng miếng mỏng.
Cá được thái nhỏ đem ngâm vào nước măng muối tầm 15 đến 20 phút. Khi cá đã được ngâm đủ thời gian, dùng muôi vớt ra vắt kiệt nước. Phần da và xương được đem đi nướng cho thật giòn, sau đó giã vụn, đợi khi lạp xong sẽ được rắc lên phía trên.
Còn đây là lạp cá nổi tiếng của người Thái.
Để món lạp cá ngon không thể không kể đến các gia vị gồm: thính, mùi tàu, húng, tiêu xay, gừng tươi giã nhỏ. Ớt cũng là một loại gia vị không thể thiếu để làm nên món ăn này. Trước khi cho vào món ăn, người Thái sẽ đem ớt nướng rồi giã nhuyễn cả hạt và vỏ. Ở một số gia đình, họ còn nướng thêm 2-3 quả cà rừng rồi trộn với lạp để tăng mùi thơm cho món ăn.
Lạp cá dễ ăn vì có mùi thơm của các loại gia vị, vị ngọt của cá mà lại không hề có chút mùi tanh nào. Đây là món ăn được người Thái làm vào những ngày lễ, Tết hoặc để thết đãi khách quý. Ngồi gói lạp cá với rau rừng, nhâm nhi một chút rượu ấm, khách xa nếu được thưởng thức một lần, chắc chẳng bao giờ quên.
