Xưa cá trắm đen có nhiều nhưng ít người biết đến. Gần đây chúng trở thành đặc sản nổi tiếng, xuất hiện trong thực đơn của nhà hàng, khách sạn hoặc mâm cỗ lớn.
Cá trắm đen thuộc dòng họ cá chép, có tên khoa học là Mylopharyngodon piceus. Chúng xuất hiện nhiều ở Trung Quốc và được nhân giống và nuôi ở khắp các nước thuộc khu vực châu Á, nhất là Đông Á.
Cá trắm đen sinh sống ở môi trường nước ngọt, có kích thước khá lớn. Một con cá trắm đen khi trưởng thành có chiều dài trung bình từ 60 – 120 cm và cân nặng khoảng 3 – 10 kg. Tại một số nơi vẫn xuất hiện những con cá trắm đen khổng lồ nặng lên đến 35 kg và dài đến 1,8m.
Về hình dáng, cá trắm đen có thân dài, thon và tròn. Phần đầu của cá thon và cân đối với tỷ lệ cơ thể của chúng. Trên lưng cá có một chiếc vây lớn, gồm khoảng 7 – 9 tia. Miệng khá rộng, hàm dưới ngắn hơn hàm trên; miệng cá nhọn, ngắn và hơi hướng về phía trước.
Cá có rất nhiều răng nhỏ và tạo thành một hàm lược. Mắt cá có tỷ lệ nhỏ hơn so với kích thước của phần đầu, mắt đen nhánh và được bố trí đều ở 2 bên đầu.
Về màu sắc, cá có màu đen, phần lưng có màu đen đậm hơn, càng về phía bụng có màu nhạt dần. Cá được bao phủ toàn bộ cơ thể bởi một lớp vẩy tròn, cứng, sắp xếp đều nhau.
Về môi trường sống, cá trắm đen chủ yếu sống ở tầng đáy, ưa thích những khu vực nước tĩnh và ít khi cá nổi trên mặt nước. Ở Việt Nam, cá thường sống chủ yếu ở đồng bằng Bắc Bộ như Hà Nam, Ninh Bình; Bắc Trung Bộ như Thanh Hóa, Nghệ An…
Xưa cá trắm đen có nhiều nhưng ít người biết đến. Gần đây chúng trở thành đặc sản nổi tiếng, xuất hiện trong thực đơn của nhà hàng, khách sạn hoặc mâm cỗ lớn. Từ đó người dân bắt đầu nuôi trồng loại cá này nhằm cải thiện kinh tế cũng như đáp ứng nhu cầu của thị trường. Hiện chúng được rao bán ở các chợ dân sinh, cửa hàng thuỷ sản với giá 100.000-230.000 đồng/kg tuỳ kích thước.
Cá trắm đen là món khoái khẩu của nhiều gia đình Việt. Có nhiều công thức chế biến món cá trắm đen như cá trắm đen kho dưa, có trắm đen kho riềng, cá trắm đen kho gừng, cá trắm đen kho chè, cá trắm đen nướng, hấp xì dầu... Tất cả đều thơm ngon, mang hương vị đồng quê và ấn tượng ngay lần đầu thưởng thức.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, trong 100g thịt cá trắm đen có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe như: 19,5g đạm; 5,2g chất béo; nhiều khoáng chất như canxi, photpho, sắt, các loại vitamin và nhiều chất chống lão hóa. Ăn cá trắm đen giúp cơ thể:
- Nâng cao sức đề kháng, tăng cường miễn dịch, phòng chống cảm cúm.
- Thanh nhiệt giải độc.
- Cảm lạnh, cảm gió, nhức đầu.
- Đau đầu, ngạt mũi, đau mình mẩy.
- Suy nhược cơ thể, mất sức, chóng mặt.
- Khí huyết không đủ, suy nhược sau ốm…
Cá trắm đen cũng rất tốt cho sức khỏe đối với người có tuổi, mắt kém, phụ nữ đến giai đoạn mãn hinh, bị xuất huyết thường xuyên…Mật cá trắm đen có tính độc, vì thế trong quá trình làm sạch cá chúng ta nên khéo léo loại bỏ mật cá. Lưu ý, theo các chuyên gia dinh dưỡng mật cá trắm đen không được sử dụng để làm thuốc, vì thế, quý khách hàng không tin những thông tin “mật cá như một loại thần dược có thể chữa được bách bệnh”.
