Món ăn dân dã đậm vị của người miền Tây được nấu từ một loài cá ngày càng khan hiếm.
Đã là người miền Tây thì không ai không biết tới cá út. Loại cá này thường sống ở sông, thường được đánh bắt tự nhiên. Cá út là loại cá sông, thường sống bầy đàn. Cá út ngon nhất là cá út ông, 1kg được chừng 20 con, cá to quá thịt sẽ dai, mất đi hương vị ngọt lành sông nước.Chúng thường sống thành từng bầy và xuất hiện nhiều sau tết.
Cá út được người miền Tây yêu thích bởi chúng có thể chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như kho, chiên, làm cá khô… Thế nhưng đặc sản nổi tiếng nhất làm từ cá út phải kể đến món canh chua nấu cá út.
Cá út hợp nhất là nấu cùng rau muống. Nếu là loại rau muống mọc hoang dại bên bờ mương thì lại càng ngon. Rau muống hái về nhặt kỹ, rửa sạch. Mớ rau nhút cũng lột bỏ hết phần vỏ xanh già, cầm phần lõi non trắng bên trong tước bỏ vỏ dai bên ngoài, xắt từng khoanh mỏng, ngâm trong nước cơm mẻ cho thật trắng, gọt lướt phần vỏ cứng vài trái chuối vừa mới chín, xắt lát vừa vừa, không dày, không mỏng, những miếng chuối chín này khi nấu chín ăn rất dẻo, góp phần không nhỏ cho sự hấp dẫn của tô canh chua cá út.
Cá nhút sơ chế sạch sẽ thì đem ướp với một chút muối, hạt nêm và gừng băm nhỏ khoảng 30 phút để thịt cá ngấm đều. Dứa thái miếng vừa ăn, cà chua bổ cau. Trước tiên phải phi thơm hành củ rồi cho cà chua vào xào sơ cùng chút gia vị. Thêm một lượng nước vừa đủ ăn, 2 quả me rồi đun sôi. Lúc này thì cho cá vào, nấu thêm khoảng 10 phút, thêm các loại rau như rau muống, rau nhút,... vào. Sau khi tắt bếp, bạn thêm hành, thì là vào canh.
Cuối cùng vớt me ra một cái bát, dằm nát rồi lọc bỏ bã, lấy nước cốt me đổ ngược trở lại nồi, khuấy đều. Cá út nấu canh chua là một đặc sản Vĩnh Long ngon không thua kém các loại cá khác.
Ăn cùng món canh này, người miền Tây thường chuẩn bị một đĩa muối ớt xanh dùng chấm cá. Thịt cá út vừa mềm vừa béo chấm với muối ớt xanh cay xé lưỡi còn gì thú vị cho bằng.
Món cá út dù dễ chế biến nhưng đòi hỏi tay nghề và bí quyết làm sao để món canh chua trở thành khoái khẩu. Vị ngọt lành thẩm thấu trong từng miếng cá sẽ khiến thực khách từng nếm thử khó lòng quên được.
Ai đã từng ăn cá út chắc cũng không quên cái thú được ăn trứng cá. Trứng cá út to lắm, 1 cái cũng áng chừng đầu ngón tay út khi nấu lại đỏ au rất hấp dẫn. Cũng bởi không phải con nào cũng có nên trứng cá út như thứ quà để dành của bà má miền Tây chờ con về.
Khi xưa, canh chua cá út là món ăn dân dã, chỉ dân nghèo mới ăn. Giờ đây cá út ngày càng khan hiếm, muốn thưởng thức cũng phải cần chút may mắn mới có thể được nếm thử.
