“Dù là loại lá bỏ đi song rau mướp lại có giá khá chát. Tuy nhiên những ai thích hương vị lạ, xen chút đồng quê đều tìm mua về thưởng thức. Có đợt tôi đã mua giùm người bạn vài kg liền”, người phụ nữ 32 tuổi nói.
Mướp hương là cây thân thảo, thuộc dạng dây leo. Thần dài, nhỏ, hình tiết diện đa giác, màu xanh lục nhạt, có năm đường gân chạy dọc. Bên ngoài thân có nhiều lông trắng mọc rải rác. Dọc theo thân phát triển nhiều tua cuốn bám vào thân cây khác, bụi rậm hay giàn được người dân dựng sẵn để phát triển.
Cây mướp có lá đơn, to, màu xanh, mọc cách so le, phiến lá có hình trái tim. Lá dài khoảng 8 – 16 cm, rộng khoảng 7 – 20 cm, có 5 – 7 thùy theo kiểu chân vịt, mép lá có răng cưa. Mặt dưới của lá có màu xanh nhạt, còn mặt trên có màu xanh đậm, cả hai mặt lá đều có phủ lớp lông nhám màu trắng. Cuống lá màu xanh lục, dài khoảng 5 – 7 cm, có lông ngắn màu trắng.
Cây mướp có lá đơn, to, màu xanh, mọc cách so le, phiến lá có hình trái tim.
Hoa thường ra vào tháng 8 – tháng 10 hàng năm. Cùng một cây có cả hoa đực lẫn hoa cái. Hoa đực thường mọc thành chùm còn hoa cái thì phát triển đơn độc từng hoa.
Quả mướp hình trụ thuôn, khi còn xanh chất xốp, mềm, chứa nhiều nước, màu xanh đậm hoặc xanh nhạt, dài khoảng 25 – 30 cm, vỏ thô ráp. Khi quả già chuyển sang màu nâu, bên trong có nhiều xơ và khá dai. Trong quả có nhiều hạt dẹp, hình trứng.
Đây là loài bản địa của Bắc Phi, lần đầu tiên được khoa học mô tả vào năm 1846. Tại Việt Nam, cây được trồng ở khắp các tỉnh thành trên cả nước, chủ yếu để lấy quả làm thực phẩm. Và ít ai biết rằng ngọn và lá – thứ tưởng bỏ đi lại có thể là một đặc sản được người thành phố “săn lùng”.
Lá mướp xào tỏi.
“Thường người ta chỉ nghe đến các món ăn từ mướp, chứ mấy ai nghĩ được ngọn và lá mướp non cũng có thể ăn được. Ở quê tôi, người dân thường hái chúng về chế biến thành nhiểu món xào như: xào tỏi, xào thịt bò... Tất cả đều mang hương vị vô cùng đặc biệt mà không loại rau nào có thể sánh bằng”, chị Hậu Lê (32 tuổi, Hưng Yên) cho hay.
Cũng theo chị Hậu Lê, loại lá này ăn không phổ biến, ít được rao bán, chỉ có ai sành ăn mới biết đến chúng. Bởi vậy người thành phố muốn mua cần phải đặt hàng trước với giá từ 100.000-150.000 đồng/kg, tùy thời điểm. “Dù là loại lá bỏ đi song rau mướp lại có giá khá chát. Tuy nhiên những ai thích hương vị lạ, xen chút đồng quê đều tìm mua về thưởng thức. Có đợt tôi đã mua giùm người bạn vài kg liền”, người phụ nữ 32 tuổi nói.
Không chỉ là đặc sản, rau mướp còn có công dụng chữa bệnh. Trong Đông y, lá mướp có vị đắng, chua, tính hàn nhẹ, có tác dụng chống viêm, thanh nhiệt, giải độc, điều trị mụn, ghẻ lở và một số bệnh khác
