Việc thao túng có thể khó nhận ra, đặc biệt là khi bạn không nắm được những câu phổ biến kẻ thao túng hay dùng để đặt bẫy.
1. “Tôi chưa bao giờ nói điều đó”
Một kẻ thao túng là bậc thầy trong việc bóp méo sự thật và chuyển hướng đổ lỗi. Khi phải đối mặt với hành động của chính mình, kẻ thao túng sẽ phủ nhận mọi hành vi sai trái.
Những người này tin chắc rằng cách phòng thủ tốt nhất là tấn công. Vì vậy, kẻ thao túng sẽ khăng khăng rằng bạn đã nhầm và hy vọng bạn sẽ lùi bước để họ tiến lên, giành phần thắng.
Khi điều này xảy ra thường xuyên, bạn thậm chí có thể bắt đầu đặt ra câu hỏi, liệu mình có thực sự đang phóng đại hoặc bóp méo sự thật hay không; bạn có đang làm cho đối phương trở nên tệ hơn thực tế không?
Câu trả lời thực sự là “Không!” Bạn đang làm chính xác những gì kẻ thao túng hy vọng bạn sẽ làm. Đó là nghi ngờ nhận thức của bạn về thực tế và tin tưởng vào nhận thức của họ. Bạn càng đặt câu hỏi cho bản thân mình thì họ càng dễ dàng kiểm soát bạn hơn.
2. “Bạn hiểu nhầm tôi rồi”
Mọi người đều có quyền giải thích bất cứ điều gì người khác nói với họ. Khi một người lôi kéo nói điều gì đó gây tổn thương, họ sẽ ngay lập tức biện minh cho hành động của mình và quay lưng lại với bạn, khẳng định rằng bạn đã hiểu sai ý họ. Chiến thuật thao túng này khiến nạn nhân cảm thấy họ đã sai khi chỉ đơn giản là bày tỏ ý kiến của mình.
3. “Nếu bạn thực sự quan tâm đến tôi thì bạn sẽ…”
Những kẻ lôi kéo sẽ cố gắng khiến bạn phải chứng minh tình cảm của bản thân dành cho họ bằng cách phục tùng mong muốn của họ. Họ hy vọng rằng bằng cách kêu gọi lương tâm của bạn, họ có thể khiến bạn cảm thấy tội lỗi.
Những người đồng cảm và luôn cố làm hài lòng mọi người đặc biệt dễ bị thao túng kiểu này. Nếu bạn đã nghe thấy câu này, hãy xem xét rời bỏ mối quan hệ đó và đừng nhìn lại.
4. “Anh/em chưa bao giờ yêu ai như cách anh/em yêu em/anh”
Người yêu của bạn tuyên bố rằng họ chưa bao giờ yêu ai nhiều như bạn. Điều đó không ngọt ngào sao?
Thực ra không phải vậy, đó rất có thể là “cờ đỏ”, cho thấy kẻ thao túng đang muốn cuốn bạn vào và chọc thủng sự phòng thủ của bạn, đặc biệt là khi bắt đầu một mối quan hệ. Họ thích đùa giỡn với cảm xúc của người khác bằng cách thề thốt về tình yêu bất diệt của mình, mặc dù bản thân luôn có động cơ ích kỷ khi làm như vậy.
5. “Bạn không tin tôi sao?”
Những kẻ lôi kéo thích sử dụng câu nói này khi có điều muốn che giấu. Đây là một cách họ dồn nạn nhân vào chân tường.
Bạn có thể cảm thấy áp lực và đành trả lời rằng “Tất nhiên là tôi tin bạn” - cho phép kẻ thao túng tiếp tục hành vi khiến bạn nghi ngờ họ ngay từ đầu. Nếu bạn trả lời: “Không, tôi không tin tưởng bạn”, điều này sẽ khiến mối quan hệ của bạn gặp nguy hiểm dù những nghi ngờ của bạn là hoàn toàn chính đáng.
Vì vậy, khi ai đó hỏi "Bạn không tin tôi à?" họ thực sự đang nói "Tôi sẽ tạo cho bạn cảm giác tội lỗi bằng cách yêu cầu bạn trấn an tôi, để tôi có thể tiếp tục vượt qua ranh giới của bạn."
6. “Bạn thật hoang tưởng”
Chứng hoang tưởng không phải là một lời buộc tội nhẹ nhàng. Đó là triệu chứng của các bệnh tâm thần nghiêm trọng như rối loạn nhân cách hoang tưởng (PPD) và tâm thần phân liệt. Nếu ai đó buộc tội bạn thật hoang tưởng thì đó là một chiến thuật châm chọc bằng cách gọi bạn là kẻ điên hoặc ảo tưởng.
Ví dụ: Giả sử đối phương lôi kéo bạn làm điều gì đó, cố tình khiến bạn đau đớn. Sau đó, bạn sẽ đối chất với họ về điều đã xảy ra nhưng phản ứng của họ là phủ nhận chuyện đã từng xảy ra và gọi bạn là kẻ điên.
7. “Đừng phản ứng thái quá nữa!”
Đây là một chiến thuật lôi kéo nhằm tầm thường hóa cảm xúc của bạn và khiến bạn im lặng. Đối phương muốn đẩy hành vi xấu xí của mình đi xa và coi bạn là người vô lý, không có khả năng điều chỉnh cảm xúc của mình. Vì vậy, khi một kẻ thao túng buộc tội bạn phản ứng thái quá thì đó là cách độc hại để họ cố gắng kiểm soát hành vi của bạn.