Nếu bạn lo rằng mình có thể đang phải đối mặt với kẻ thao túng cảm xúc, những dấu hiệu dưới đây sẽ giúp bạn nhanh chóng có câu trả lời.
1. Bỏ qua ranh giới
Tất cả chúng ta đều có những ranh giới nhất định trong cuộc sống. Nếu không có ranh giới, chúng ta sẽ để mọi người đối xử với mình theo bất kỳ cách gì mà họ muốn.
Tuy nhiên, những người thao túng cảm xúc không cần biết điều đó. Ngay cả khi bạn đặt ra những ranh giới này, họ vẫn sẽ hành động như thể chúng thậm chí không hề tồn tại. Ví dụ: Nếu bạn bảo vệ không gian cá nhân của mình và yêu cầu họ giữ khoảng cách tôn trọng với bạn, họ sẽ cố tình phớt lờ.
Tệ hơn là nếu bạn chỉ trích họ và nêu lại ranh giới của mình, họ sẽ tiếp tục phớt lờ chúng. Họ có thể nói xin lỗi về điều đó nhưng sẽ không sửa đổi hành vi của mình. Lời xin lỗi sẽ chỉ để bạn ngừng chú ý đến hành vi của họ.
2. Cảm giác tội lỗi
Những người thao túng cảm xúc thích khiến người khác phải cảm giác tội lỗi vì họ coi đó là cách tuyệt vời để đạt được điều họ muốn.
Ví dụ: Bạn rủ người ấy đi dự tiệc sinh nhật cùng bạn. Người ấy có thể đồng ý nhưng họ sẽ làm mọi cách để khiến bạn cảm thấy tội lỗi vì điều này. Họ sẽ nói về việc bạn nợ họ như thế nào khi đã đồng ý đến và sau đó đổ lỗi cho bạn nếu đi mà không thấy vui vẻ.
Cảm giác tội lỗi có nhiều dạng, nhưng mục đích và kết quả cuối cùng luôn giống nhau. Kẻ thao túng đang sử dụng nó như một phương tiện để đạt được mục đích, cách để đạt được điều họ muốn từ bạn. Thường thì nạn nhân của họ sẽ vì cảm giác tội lỗi mà nhượng bộ và làm bất cứ điều gì kẻ thao túng muốn.
3. Đóng vai nạn nhân
Những kẻ thao túng cảm xúc thích đóng vai nạn nhân. Người thao túng cảm xúc lâu năm sẽ cố tình phá hoại mọi thứ bằng cách bắt đầu một cuộc tranh cãi. Sau đó, họ có thể đóng vai nạn nhân khi thấy không vui. Họ biết khi mình như vậy sẽ nhận được sự thông cảm. Đây thường là lý do tại sao những người thao túng cảm xúc lại thích hợp tác với những người đồng cảm vì họ cho rằng đó là những người dễ thao túng nhất.
4. Thể hiện sự quan tâm giả tạo
Sự quan tâm giả tạo là một vấn đề phức tạp vì rất khó để phân biệt mối quan tâm giả tạo với mối quan tâm thực sự.
Giả sử kẻ thao túng cảm xúc trong cuộc sống của bạn là người thân thiết với bạn, rất có thể bạn biết khá rõ về họ. Bạn sẽ cần dựa vào kiến thức của mình về họ để hiểu sự quan tâm đó là giả tạo hay chân thật. Hãy nhớ rằng, điều này thường được kết hợp với một trong những kỹ thuật khác, ví dụ như nếu họ phớt lờ ranh giới của bạn và sau đó lại giả vờ lo lắng rằng mình đã làm bạn khó chịu thì đó ắt là kẻ thao túng cảm xúc.
5. Quên/nhớ có chọn lọc
Đây là một phương pháp khác mà bạn sẽ gặp thường xuyên gặp ở người thao túng. Ai đó có thể nói với bạn rằng: “Tôi không nhớ điều đó. Bạn có chắc chắn rằng điều đó đã thực sự xảy ra, không phải là bạn đã tưởng tượng ra không? Điều này đặc biệt phổ biến khi họ đang cố gắng giảm nhẹ những hành vi tiêu cực của mình.
6. Im lặng
Đây có lẽ là một trong những hình thức thao túng cảm xúc phổ biến nhất. Bạn có thể đã sử dụng nó hoặc chính bạn là nạn nhân của nó. Đó là khi chúng ta giữ im lặng và tránh nói chuyện với ai đó như một cách để đáp trả họ vì một lý do. Điều này khá phổ biến trong các mối quan hệ mà một trong hai người đã làm điều gì đó khiến đối phương khó chịu.
Những kẻ thao túng cảm xúc sử dụng cùng một cách này nhưng với sự thể hiện khác nhau một chút. Họ đáp trả im lặng như một cách để đạt được điều họ muốn.
7. "Tống tình"
Khi kẻ thao túng sử dụng biện pháp này, họ sẽ sử dụng cảm xúc của bạn như một cách để khiến bạn làm điều họ muốn. Ví dụ, họ có thể khiến bạn cảm thấy tội lỗi nếu bạn không quan tâm đến họ. Họ cũng thường sử dụng cảm xúc của chính mình để thúc đẩy hành vi “tống tình” này. Nạn nhân của họ sẽ làm bất cứ điều gì để có được cuộc sống dễ dàng hơn. Vì vậy, họ sẽ làm theo những gì kẻ thao túng muốn ngay cả khi điều đó đi ngược lại phán đoán tốt hơn của họ.
8. Không thể đoán trước
Tính không thể đoán trước chính là đặc điểm chung của kẻ thao túng cảm xúc. Nó cho phép họ giữ nạn nhân ở thế bất lợi. Điều này khiến mọi người cảm thấy như thể họ không thể nêu vấn đề với kẻ thao túng vì không biết sẽ phản ứng như thế nào.
Thông thường, đây cũng là lý do tại sao mọi người ở lại với kẻ thao túng cảm xúc thay vì rời khỏi mối quan hệ. Họ sẽ nói: “Không phải lúc nào anh ấy cũng như vậy đâu”. Điều đó có thể đúng nhưng thường là do nỗ lực có chủ ý của kẻ thao túng nên bạn không thể đoán trước được.
Trong sâu thẳm, tất cả chúng ta đều thích khả năng dự đoán. Và vì vậy, nếu ai đó trong cuộc sống của chúng ta là người khó đoán, điều đó sẽ khiến chúng ta cảm thấy bối rối và khiến chúng ta dễ bị tổn thương hơn trước những hành vi lôi kéo khác của họ.
Nếu bạn nhận ra ba hoặc nhiều hơn trong các hành vi trên đây, rất có thể bạn đang đối mặt với kẻ thao túng cảm xúc và đã đến lúc rời đi, giữ khoảng cách thích hợp. Nhớ rằng, cuộc sống quá ngắn ngủi để bạn chia sẻ nó với kẻ thao túng cảm xúc.
