Ăn sáng là một thói quen tốt cần duy trì nhưng rất nhiều người Việt đang thực hiện việc ăn sáng chưa đúng cách hoặc không hợp lý có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Bác sĩ Đoàn Thị Anh Đào - Phó khoa Dinh dưỡng (Bệnh viện Thanh Nhàn) cho biết bữa sáng có vai trò rất quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho con người khi bắt đầu một ngày làm việc với nhiều hoạt động.
Điều đáng mừng là hiện nay, người Việt đã chú trọng hơn đến việc ăn sáng. Tuy nhiên qua quan sát thực tế, việc ăn sáng của nhiều người vẫn còn mắc phải những sai lầm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
- Coi ăn sáng chỉ là bữa phụ: Rất nhiều người cho rằng, việc ăn sáng chỉ là bữa phụ nên ăn uống qua loa đại khái. Không chỉ có vậy, nhiều người ăn sáng không đúng giờ, điều này ảnh hưởng rất lớn đến bữa ăn sau, thậm chí làm thay đổi cả đồng hồ sinh học.
Điển hình như việc nhiều người 8h-9h mới đi ăn sáng, xong bắt đầu vào làm việc, trong khi 11h30 đến 12h đã đến bữa ăn trưa. Với thời gian ngắn như vậy, lượng thức ăn chưa tiêu hóa hết dẫn đến tình trạng bữa trưa ăn không ngon miệng, hoặc chán không muốn ăn.
Ngoài ra, việc ăn sáng xong không có thời gian nghỉ ngơi (ít nhất 30 phút), mà lại làm việc ngay sẽ ảnh hưởng đến dạ dày, không tốt cho hệ tiêu hóa. Vì vậy, mọi người hãy coi bữa sáng là bữa chính, cần cung cấp đầy đủ năng lượng để bắt đầu ngày làm việc mới và nên ăn sáng trước 7h.
Không ít người thực hiện chế độ ăn sáng bằng hoa quả, điều này là một sai lầm.
- Ăn sáng bằng hoa quả, đồ ăn vặt: Rất nhiều người vì lý do nào đấy nên đã dùng trái cây hoặc những đồ ăn vặt như khoai tây chiên, bánh kẹo… để thay cho bữa sáng. Đây là một sai lầm tai hại vì ngoài việc không cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, còn phát sinh nhiều vấn đề như nạp đồ ngọt, chiên rán quá nhiều vào cơ thể.
Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, một bữa sáng đầy đủ cần phải cung cấp đủ protein, vitamin và khoáng chất. Có nghĩa là nên ăn đủ bốn nhóm thực phẩm trong khẩu phần ăn sáng của mình gồm: chất bột đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.
- Quên ăn rau trong bữa sáng: Bác sĩ Anh Đào cho biết với nhiều người Việt đặc biệt là những người sống ở thành thị, bữa sáng gắn liền với họ là bún, phở, bánh mỳ… nên lượng rau có trong một bữa sáng rất ít.
Dù nhiều hàng quán có rau nhưng nhiều người lại không ăn rau trong bữa sáng.
“Khi ăn bún phở dường như chỉ xuất hiện có hành trong bát bún phở, nếu có thì được thêm ít rau giá. Thậm chí nhiều cửa hàng có cho các loại rau như rau xà lách, rau chuối, rau thơm… nhưng thực tế rất ít người ăn và xin thêm rau để ăn. Đây là một sai lầm trong ăn uống của người Việt”, bác sĩ Đào chia sẻ.
Theo vị bác sĩ này, người Việt vốn đã rất lười ăn rau, không đủ theo khuyến cáo của WHO, trong khi bữa sáng bổ sung rất nhiều đạm và tinh bột nhưng lại không ăn rau. Điều này nếu tạo thành một thói quen sẽ gây nên những hệ lụy cho sức khỏe. Bởi rau cung cấp nhiều vitamin và chất xơ cần thiết cho cơ thể, không ăn đủ rau nhất là vào buổi sáng ngoài việc thiếu vitamin còn gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
- Ăn đồ nóng, uống trà đá: “Thực đơn” ưa thích cho bữa sáng của nhiều người đó là bún và phở, đây đều là những món ăn nóng hổi nhưng khi ăn đa số mọi người thường gọi kèm thêm cốc nước lạnh (lọc đá, trà đá) để uống.
Bác sĩ Anh Đào cho biết về cơ bản điều này không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe nhưng một số người có bệnh lý như bệnh dạ dày cần phải lưu ý. Ngoài ra, vị bác sĩ này cũng tư vấn, tốt nhất mọi người nên ăn xong mới uống nước, không nên vừa ăn vừa uống.
Nước phở, bún có khá mặn nên cần phải cân nhắc việc uống hết cả bát nước khi ăn sáng.
- Ăn bún phở uống hết cả nước: Khi ăn sáng rất nhiều người có thói quen ăn hết cái, uống hết luôn cả bát nước bún hoặc phở. PGS Nguyễn Thị Lâm - nguyên Viện phó Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết thói quen này là không nên vì có thể sẽ gây hại cho sức khỏe.
Theo PGS Lâm, theo ước lượng của Viện Dinh dưỡng một bát phở có lượng muối khoảng 3-4gram, gần đủ cho nhu cầu của 1 người trưởng thành (5 gram). Trong khi lượng muối đó chủ yếu là ở nước phở nên việc ăn phở uống hết cả nước, sau đó cộng dồn với lượng muối bổ sung trong ngày sẽ khiến cơ thể bị thừa muối theo khuyến cáo của WHO.
“Khi thừa muối sẽ gây hàng loạt hệ lụy đối với sức khỏe, đặc biệt là những bệnh mãn tính không lây nhiễm như tăng huyết áp, tim mạch, mạch vành,…vì thế mọi người tuyệt đối không nên ăn mặn.
Với cá nhân tôi khi ăn bún phở thường chỉ uống 1 hoặc 2 thìa nước để cảm nhận vị, chứ không bao giờ uống nhiều nước phở”, PGS Lâm chia sẻ.
Cuối cùng, các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, việc ăn sáng là quan trọng và cần thiết, tuy nhiên mọi người cần phải ăn uống làm sao cho khoa học để không ảnh hưởng đến sức khỏe bản thân.