Chị Thanh Huyên có thói quen lên thực đơn trước cho con vài ngày, sau đó chuẩn bị và nấu nướng sẽ nhanh hơn.
Ăn dặm là khoảng thời gian mẹ được chứng kiến đầy đủ những cung bậc cảm xúc của bé với đồ ăn: háu ăn, biếng ăn, phá phách… và cũng không ít lần mẹ vỡ òa, lâng lâng khó tả khi con biết cầm nắm đồ ăn, biết dùng thìa, cầm dĩa hay những tiếng cạo quẹt tận đáy bát.
Có con nhỏ đến nay đã 18 tháng tuổi, chị Võ Thụy Thanh Huyên (hiện là Trưởng phòng công ty xuất nhập khẩu, sinh sống tại TP.HCM) cũng đã từng trải qua hết những cung bậc cảm xúc đó. Rồi cả những tháng ngày đọc sách, lướt web tìm hiểu cách giúp con ăn ngon, cách bày chế món ăn hấp dẫn trẻ. Để rồi hiện tại, chị tự tin là một bà mẹ nắm giữ khá đầy đủ những kiến thức về ăn dặm của con trai.
Chị Thanh Huyên và con trai Đặng Minh Đạt (bé Bill), 18 tháng tuổi.
Lên thực đơn của con trước vài ngày, nấu ăn trong 30 phút
Thưa chị, Bill nhà mình được ăn dặm lúc mấy tháng tuổi và ăn những món như thế nào?
Bé nhà mình bắt đầu ăn dặm từ lúc 5,5 tháng và ăn thô khá sớm. Thời gian đầu để cho bé làm quen cơm thì mình nấu dạng cơm nát tỉ lệ: 7-10 cơm sẽ mềm và còn ướt, sau khoảng 1 tháng làm quen thì bé hoàn toàn có thể ăn cơm.
Hiện tại, mình cho bé ăn 3 bữa chính là sáng, trưa, tối và một bữa phụ.
Bữa sáng Bill ăn thực dưỡng. Nó rất tốt để khởi động một ngày. Mình hay làm bánh, mì, nui… Khi đó bé sẽ ăn kèm soup và trái cây, sữa hạt hoặc sinh tố. Bởi lượng đạm có nhiều trong bữa trưa và tối nên bữa sáng mình sẽ hạn chế lượng đạm động vật mà thay bằng đạm thực vật để dung hòa 4 nhóm dinh dưỡng đầy đủ.
Mình vẫn ưu tiên hai nhóm rau củ và trái cây vì 2 nhóm này cung cấp đủ các vitamin, chất xơ, chất khoáng, chất hóa thực vật cần thiết cho sự phát triển toàn diện về thể chất lẫn trí tuệ cũng như tăng cừờng hệ miễn dịch và hấp thụ cho con.
Chị phân chia các giai đoạn ăn dặm cho bé như thế nào? Các thực phẩm phù hợp và cách chế biến ra sao?
Sau khi tham khảo từ nhiều nguồn tài liệu về ăn dặm và kinh nghiệm những người đi trước, mình quyết định kết hợp cả ăn dặm kiểu Nhật và ăn dặm bé chỉ huy BLW vì theo mình, mỗi một phương pháp ăn dặm lại mang đến những lợi ích khác nhau.
Giai đoạn đầu, mình cho con ăn dặm kiểu Nhật để bé được thử, cảm nhận mùi vị, màu sắc của từng loại thực phẩm riêng biệt. Từ đó mẹ dễ dàng nhận biết con dị ứng món nào, thích và không thích gì để điều chỉnh cho phù hợp. Song song, mình cho bé ăn dặm theo phương pháp bé tự chỉ huy (BLW) để rèn kĩ năng bốc nhón, rèn luyện được tính tự lập tự ngồi vào bàn ăn trong mỗi bữa ăn. Đó là mình áp dụng với bé Bill nhé. Tuy nhiên tùy khả năng và sở thích mỗi bé mà các mẹ phân chia các gia đình khác nhau và chọn phương pháp phù hợp cho mỗi bé.
Về nguồn thực phẩm thì mình chọn nguyên liệu lành tính, thực phẩm tươi sống có nguồn gốc rõ ràng, rau củ và đồ khô mình chọn mua ở những cửa hàng organic.
Nguyên tắc của mình là không cho gia vị gì vào thức ăn của con khi con dưới 1 tuổi. Bởi trong thịt, cá, rau củ đã có một lượng muối đủ cho bé dùng rồi. Vì vậy sau 1 tuổi, mình mới thêm gia vị vào đồ ăn của con để đảm bảo cho con một nền tảng sức khỏe tốt nhất.
Mình cũng không quá khắt khe trong việc chọn món cho con vì mình muốn cho con được trải nghiệm thật nhiều món điều này giúp bé hạn chế việc dị ứng với thức ăn, đó cũng là lý do vì sao mà thực đơn ăn dặm của bé Bill luôn đa dạng.
Vậy chị thường lên thực đơn cho bé như thế nào, thưa chị?
Tính mình khá kỹ trong việc ăn uống nên mình thường lên thực đơn trước đó vài ngày.
Do mình phải đi làm ở cơ quan nên thường tranh thủ chuẩn bị nguyên liệu sơ từ buổi tối hôm trước, sáng chỉ cần dậy sớm vào lúc 5 giờ chế biến món ăn thôi nên mất tầm khoảng 30-40 phút là xong. Sau đó mình dành thêm 10 phút trang trí, chụp choẹt, bày biện nữa vì mình nghĩ món ăn không chỉ phải ngon mà còn phải bắt mắt để có thể kích thích trẻ hứng thú khám phá mỗi bữa ăn.
Khi con biếng ăn, mẹ nên thay đổi món linh hoạt
Với sự chuẩn bị như thế từ mẹ thì Bill đã tiếp thu như thế nào, thưa chị?
Với phương pháp ăn dặm tự chỉ huy là chủ đạo bé hào hứng và thích thú bởi con được tự chủ trong việc ăn uống. Nhìn thấy mẹ bưng đồ ăn ra là chép chép miệng. Ngồi vào bàn ăn và đợi mẹ kéo mặt bàn, bữa ăn luôn nhẹ nhàng vui vẻ.
Tuy nhiên, mình cũng như mọi bà mẹ khác cũng sẽ có một chút buồn khi con biếng ăn. Nhưng ngay sau khi trấn an lại thay vì buồn bực mình sẽ phân tích nguyên nhân làm con biếng ăn là gì để có hướng giải quyết phù hợp.
Mình sẽ đặt ra các câu hỏi: Con có đang trong giai đoạn biếng ăn sinh lý hoặc con đang hoàn thiện kĩ năng nào đó? Con có đang không khỏe trong người không? Thực đơn nhàm chán? Hay đã không tăng độ thô đúng thời điểm phải không? Sắp xếp các bữa ăn không hợp lý, lịch ăn con quá dày khiến con chưa có cảm giác đói?
Và giải pháp tốt nhất lúc đó chị đã làm là gì?
Giải pháp tốt nhất trong những thời điểm ấy mình cho rằng mẹ linh hoạt thay đổi món cơm, mì, bún cho bé hàng ngày, hạn chế lặp lại món để bé không nhàm chán với bữa cơm. Ví dụ với cá, gà, bò, mẹ có thể linh hoạt thay đổi cách nấu như xào, nướng, kho, hầm, chả cá,... để bé cảm thấy hứng thú với món ăn trong bữa ăn hôm đó.
Còn đối với mì, bún các mẹ có thể chế biến bún xào, bún nước hải sản, mì nước hoặc mì xào hải sản, mì xào lươn…đối với cơm cũng vậy cơm, các mẹ có thể tạo hình hoạt hình như gấu , cún, heo, hoa…sử dụng màu từ các nguyên liệu tự nhiên như màu củ dền, bắp cải tím... để món ăn nhìn bắt mắt hơn mà lại giàu dinh dương nữa.
Chị có lời khuyên nào dành cho các bà mẹ đang cho con ăn dặm?
Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, có suy nghĩ và sở thích riêng. Con có quyền ăn món này, không ăn món kia. Con có quyền ăn ít hoặc ăn nhiều. Việc của mẹ như chúng mình là cung cấp các món ăn cân bằng dinh dưỡng cho con. Mình cho rằng không ai có thể biết mọi thứ nên điều quan trọng khi mẹ cho con ăn dặm là học hỏi và cập nhật kiến thức từ mọi nguồn. Đừng vì sự thiếu hiểu biết của mình mà làm hại đến hệ tiêu hóa của bé nhé.
Đồng hành cùng con được 18 tháng mình vẫn luôn cố gắng duy trì những yếu tố:
1. Tôn trọng con
2. Mẹ giữ tinh thần thoải mái
3. Cân bằng dinh dưỡng trong một bữa ăn
4. Chế biến đa dạng và khơi gợi niềm yêu thích đối với món ăn
5. Tuyệt đối không ăn rong, không chơi đồ chơi, không xem điện thoại, Ipad, tivi
Chẳng điều gì có thể hoàn hảo cũng như chẳng quy tắc nào có thể áp dụng triệt để. Mẹ hãy nhìn vào con, vào đứa trẻ trước mắt mình để điều chỉnh cho hợp lý. Ví dụ bé ốm, bé quấy mẹ có thể cho con một chút không gian thoải mái hơn, không gò bó. Nhưng mẹ đừng quên nói với bé đại loại như vì con ốm nên thế này nhưng khi con khỏi mình sẽ nghiêm túc hơn nhé...
Mình tin bất cứ người mẹ nào cũng sẽ làm điều tốt nhất cho con bởi chẳng mấy chốc mà con sẽ lớn, giai đoạn ăn dặm này rồi cũng sẽ qua đi. Mẹ cũng hãy tin vào mình. Hãy học hỏi và chia sẻ kiến thức từ cộng đồng để hành trình ăn đặm trở lên thú vị.
Cách làm 6 món ăn dặm, món ăn phụ cho bé
Dưới đây là hướng dẫn cách làm 6 món ăn dặm, món ăn phụ cho bé do chị Thanh Huyên giới thiệu:
1. Công thức bánh pancake
Nguyên liệu:
- 200gr bột cake
- 2tsp bột nở
- 3 quả trứng gà ta (2 trứng gà công nghiệp)
- 5ml vani
- 140ml sữa tươi không đường
- 5 thìa canh đường
- 3 thìa canh dầu ăn
- Bơ lạt quết chảo
Cách làm:
Rây bột cake, bột nở (A)
Đánh trứng với đường. Cho vani, dầu ăn, sữa tươi vào trộn đều (B)
Cho từ từ (B) vào (A) rồi quấy nhẹ, đều tay. Đến khi hỗn hợp mềm mịn là được.
Cho 1 lớp bơ lên chảo đợi nóng thì lấy giấy thấm hết sạch dầu.
Từ từ cho bột đổ trên cao xuống, thấy lớp trên nổi bong bóng nhẹ thì đổ thêm 1 lớp bột thật mỏng lên nữa.
Bật lửa ở mức nhỏ nhất nha các mẹ.
2. Cá mú kho cà, thơm
Nguyên liệu:
- Thơm, cà chua cắt nhỏ
- Hành tây, tỏi
- Gừng, bột nêm, nước tương, đường thốt nốt
- Bột sắn dây
- Bơ Ghee
Cách làm:
Ướp cá với hỗn hợp nước tương, đường, gừng, bột nêm
- Xào thơm và cà chua
- Đun nóng bơ Ghee cùng hành, tỏi cho thơm, cho cá vào đảo sơ
- Cho nước xâm xấp, đun nhỏ lửa, gần được thì cho hổn hợp thơm và cà chua vào xào thêm 10 phút là được.
- Cuối cùng cho tí bột sắn dây vào tạo độ sệt
3. Bồ câu nướng mật gạo
Nguyên liệu:
- Bồ câu làm sạch
- Bột ới paprika + Rosemary + lá thơm
- Bột hành, bột tỏi + nước tương
- Bơ ghee + nước dừa + bột sắn dây
- Dầu Olive
Cách làm:
- Ướp bồ câu cùng hỗn hợp bột hành, tỏi, paprika, lá chanh, mật gạo, rosemary, dầu Olive
- Quết bơ Ghee lên bồ câu
- Lót giấy bạc nướng
- Nướng tất cả ở nhiệt độ 150 trong 15 phút
- Trong lúc nướng thỉnh thoảng quét hỗn hợp dầu Olive, mật gạo cho thịt không bị khô.
4. Lươn chiên sả nghệ
Nguyên liệu:
- Lươn cắt khúc
- Hành tây, tỏi, sả, nghệ
- Bột ớt prapika, origano, mật gạo, nước tương
- Bơ ghee
Cách làm:
- Lươn làm sạch, lọc lấy phần thịt, (xương giã ra lọc lấy nước nấu mì/miến)
- Hành tây, tỏi, sả, nghệ giã rồi vắt lấy nước ướp lươn ướp khoảng 1 giờ
- Phi thơm bơ ghee cùng it sả sợi cho thơm rồi cho lươn vào, bật bếp ở chế độ nhỏ lửa, chiên khi nào thấy vàng ưng thì được.
5. Trứng kho đậu phụ
Nguyên liệu:
- Đậu Phụ Non-GMO
- Trứng cút
- Bơ Ghee, hành tây, nước tương, đường thốt nốt và hạt nêm.
Cách làm:
- Trứng cút luộc chín, bóc bỏ vỏ.
- Đun nóng bơ ghee cùng hành cho thơm
- Cho trứng cút, đậu phụ vào, sau cho thêm nước tương, đường, hạt nêm, lắc đều cho gia vị thắm đều
- Sau đó đun sôi lửa lớn khoảng 2 phút, cho ít nước dừa vào, tiếp tục đun nhỏ lửa khoảng nữa tiếng rồi tắt bếp
6. Công thức cà ri tôm
Nguyên liệu:
- Tôm càng
- Cà rốt, khoai tây, khoai lang, hành tây, ớt chuông
- Đâu Hà Lan & đậu lăng (ngâm từ tối hôm trước)
- Nước dùng gà hoặc heo
- Nước cốt dừa.
- Bột nghệ, bột cà ri, bột năng.
Cách làm:
- Sơ chế tôm sạch
- Đậu Hà Lan, cà rốt, khoai tây, khoai lang, ớt chuông cắt miếng vuông vừa ăn. Ướp tất cả cùng bột cà ri & 1 xíu nước cốt dừa. Ướp khoảng nửa giờ.
- Hành tây phi thơm vàng với bơ Ghee. Cho tôm vào xào, Cho xíu bột nghệ đảo thơm. Cho rau củ và vào xào qua.
- Trút tất cả nguyên liệu trên vào nồi nước dùng, Đun sôi thêm ít nước cốt dừa.
- Hầm một lúc, ước chừng cà ri sắp được thì hòa bột năng đổ vào. Đun sôi thêm khoảng 2 phút.
- Trình bày ra đĩa và ăn cùng cơm nóng.
