Nhìn vào một số biểu hiện sau, có thể nhận biết được bố mẹ đang nuôi dưỡng con lành mạnh, gia đình hạnh phúc.
Bố mẹ thời đại mới đặc biệt quan tâm đến việc giáo dục con cái. Họ hiểu rằng trong thế giới ngày càng phức tạp và cạnh tranh này, sự thành công của con, không chỉ phụ thuộc vào kiến thức sách vở mà còn cả vào kỹ năng sống, khả năng thích ứng và tư duy sáng tạo. Do đó, bố mẹ không chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức, mà còn chú trọng phát triển toàn diện nhân cách, kỹ năng giao tiếp và giải quyết vấn đề của con.
Nhiều gia đình đã áp dụng các phương pháp giáo dục hiện đại như cho con tham gia các hoạt động ngoại khoá, khuyến khích tư duy phản biện và sáng tạo. Bên cạnh đó, bố cũng dành nhiều thời gian để lắng nghe và hiểu, xây dựng mối quan hệ gần gũi và tin tưởng với con. Điều này giúp trẻ cảm thấy được yêu thương, an toàn và tự tin hơn khi bước vào cuộc sống.
Dưới góc độ tâm lý học, có 6 dấu hiệu sau đây cho thấy bố mẹ đã áp dụng phương pháp giáo dục đúng đắn và đang nuôi dưỡng đứa trẻ ngoan.
Trẻ dám thể hiện cảm xúc thật trước bố mẹ
Mỗi người đều có những cảm xúc riêng, và trẻ em cũng không ngoại lệ, bố mẹ chính là "bến đỗ" an toàn và ấm áp nhất cho con. Nếu đứa trẻ dám bày tỏ những cảm xúc chân thật nhất, đặc biệt là tức giận, buồn bã, sợ hãi,… điều đó cho thấy đứa trẻ rất tin tưởng vào bố mẹ.
Điều này cho thấy khoảng cách giữa bố mẹ và con rất gần, trong lòng con có đủ cảm giác an toàn. Trẻ luôn cần một không gian thoải mái và tin cậy để bộc lộ những cảm xúc chân thành của mình, không bị gò bó hay sợ bị phán xét.
Trẻ dám thể hiện cảm xúc thật trước bố mẹ.
Khi trẻ được khuyến khích chia sẻ cảm xúc, bố mẹ sẽ có cơ hội hiểu rõ tâm tư, suy nghĩ và nhu cầu của chúng. Từ đó, bố mẹ có thể đưa ra những phản ứng, hướng dẫn và hỗ trợ thích hợp, giúp con vượt qua những xúc cảm tiêu cực và phát triển lành mạnh.
Ngược lại, nếu đứa trẻ luôn che giấu cảm xúc hoặc chỉ dám thể hiện một loại cảm xúc nhất định, thì có nghĩa giữa bố mẹ và con cái đang có khoảng cách. Điều này có thể do sự thiếu tin tưởng, sợ hãi bị phản ứng tiêu cực hoặc không được hiểu và chấp nhận. Vì vậy, bố mẹ cần tạo điều kiện để con cảm thấy thoải mái bày tỏ cảm xúc, đồng thời luôn sẵn sàng lắng nghe và đồng cảm.
Trẻ tìm đến bố mẹ sớm khi cần giúp đỡ
Nhiều đứa trẻ không muốn chia sẻ vấn đề của mình vì lo lắng bố mẹ trách mắng, chế giễu, hoặc không quan tâm. Trong những trường hợp như vậy, trẻ thường cảm thấy rất bất an và cô độc.
Bố mẹ cần nhận thức rõ ràng, khi trẻ không dám bộc lộ cảm xúc hay tâm tư, đây là dấu hiệu của sự giảm tin tưởng, xa cách giữa bố mẹ và con. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của trẻ, gây ra những tác động tiêu cực như trầm cảm, lo âu hay thậm chí là hành vi lệch lạc.
Vì vậy, khi trẻ làm sai hoặc mắc lỗi nào đó, trẻ thường chọn cách im lặng hoặc nói dối để che đậy. Đây là phản ứng tự vệ bản năng nhằm tránh những hậu quả tiêu cực.
Tuy nhiên, trường hợp trẻ tìm đến bố mẹ sớm khi cần giúp đỡ, cho thấy trẻ có lòng tin vững chắc, đủ an tâm. Đây là cơ hội vàng để bố mẹ lắng nghe, thấu hiểu và hướng dẫn con một cách phù hợp. Khi trẻ được đối xử với sự chia sẻ, cảm thông và giúp đỡ chân thành, sẽ càng tin tưởng và cởi mở hơn.
Trẻ tìm đến bố mẹ sớm khi cần giúp đỡ.
Trẻ sẵn sàng nói chuyện với bố mẹ về suy nghĩ của mình
Khi trẻ sẵn sàng nói với bạn về những suy nghĩ, ngay cả khi chỉ là tưởng tượng, điều đó cho thấy mối quan hệ giữa bố mẹ và trẻ rất thân thiết. Đây là dấu hiệu đáng mừng, trẻ tin tưởng và cảm thấy được an toàn khi chia sẻ những điều trong tâm tư. Việc trẻ tự nguyện mở lòng với cha mẹ là cơ hội để hai thế hệ hiểu và gắn kết với nhau hơn.
Tuy nhiên, một số bố mẹ quá nghiêm khắc, mỗi khi con làm sai, sẽ ngay lập tức ngắt lời và dạy một bài học. Điều này sẽ khiến trẻ ngày càng tăng khoảng cách, và hạn chế bày tỏ suy nghĩ thật sự của mình.
Do đó, bố mẹ nên dành thời gian lắng nghe và hiểu, thông cảm với những khó khăn mà trẻ đang gặp phải. Hãy tạo không gian để con tự do bày tỏ, không cần phải giữ gìn hình ảnh "ngoan ngoãn" trước mặt bố mẹ.
Trẻ bộc lộ được năng khiếu của bản thân
Nếu bố mẹ ép buộc trẻ theo đuổi những lĩnh vực mà mình không hứng thú, sẽ tạo ra căng thẳng trong quá trình học tập.
Không phải đứa trẻ nào cũng phải trở thành nhà khoa học, kỹ sư, họa sĩ, bác sĩ, giáo viên... Bố mẹ không nên áp đặt ý tưởng của mình lên trẻ.
Bởi tài năng của trẻ nên được phát hiện thông qua việc không ngừng tìm tòi.
Trong những năm tháng tuổi thơ, bố mẹ chú trọng tạo điều kiện để con phát triển theo những sở thích và năng lực riêng. Họ quan sát kỹ lưỡng và khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động phù hợp với năng khiếu của mình, chẳng hạn như âm nhạc, hội họa, thể thao hay khoa học.
Trẻ bộc lộ được năng khiếu của bản thân.
Trẻ tuân theo những quy định phù hợp của bố mẹ mà không phản kháng
Bố mẹ có trách nhiệm sẽ hướng dẫn hành vi của con, đặt ra những quy định phù hợp.
Các quy tắc phù hợp bao gồm:
- Hàng ngày nên làm gì vào thời gian nào, chẳng hạn như sắp xếp thời gian ăn, thời gian ngủ, thời gian làm bài tập về nhà.
- Lên kế hoạch cho lối sống, đánh răng trước khi đi ngủ, thay quần áo, làm việc nhà, báo cho bố mẹ biết bạn ở cùng ai khi về nhà muộn,...
- Dùng lời nói lịch sự, chú ý lễ nghi khi đến nhà người khác, chú ý những điều cần chú ý khi sang đường, đi ô tô,...
- Thời gian dùng điện thoại, xem TV...
Những điều này tạo ra quy tắc tốt cho trẻ, từ từ thích nghi với thói quen sinh hoạt lành mạnh.
Trẻ tuân theo những quy định phù hợp của bố mẹ, là một dấu hiệu tích cực cho thấy sự tin tưởng và tôn trọng giữa hai thế hệ. Điều này có nghĩa là bố mẹ đã xây dựng được mối quan hệ lành mạnh, dựa trên cơ sở lắng nghe, chia sẻ và thấu hiểu.
Bố mẹ và con đều chủ động nhận lỗi khi làm sai
Những vấn đề nảy sinh trong mối quan hệ giữa bố mẹ và con cái, đều cần lời xin lỗi, Đôi khi bố mẹ cũng làm sai điều gì đó. Ví dụ như phản ứng thái quá về mặt cảm xúc, mất bình tĩnh với trẻ và đánh trẻ.
Nếu có chuyện gì xảy ra, điều bố mẹ cần làm là thừa nhận và bù đắp lỗi lầm của mình, chân thành xin lỗi con và giải thích lý do tại sao lần này mình lại làm sai, thay vì đổ hết trách nhiệm cho con.
Ngược lại, khi con cũng chủ động thừa nhận và xin lỗi khi làm sai, điều này cho thấy trẻ đã được bố mẹ rèn luyện ý thức trách nhiệm và lòng can đảm cần thiết. Thông qua những hành động như vậy, bố mẹ và con cái sẽ xây dựng được một mối quan hệ đầy tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau.
Bố mẹ và con đều chủ động nhận lỗi khi làm sai .
