Các bệnh về đường hô hấp ở trẻ em tuy nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu các bậc cha mẹ đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước. Vì thế, việc tìm hiểu những bệnh liên quan đường hô hấp ở trẻ em là rất quan trọng.
Các bệnh về đường hô hấp ở trẻ em
Còn được gọi là bệnh cúm, “cúm là một loại virus thường gây ra sốt cao từ 5 đến 7 ngày, đau cơ, mệt mỏi, ho và sổ mũi. Các biến chứng của bệnh cúm là viêm phổi và nhập viện do nhiễm trùng thứ phát.
Các bệnh về đường hô hấp ở trẻ em. (Ảnh minh họa)
Bệnh cúm có thể nguy hiểm, thậm chí gây chết người, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Các cơn sốt ở trẻ em có xu hướng cao hơn so với người lớn và các triệu chứng tiêu hóa của chúng cũng thường tồi tệ hơn.
Tuy nhiên, các loại vắc-xin có sẵn có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh hoặc làm giảm các triệu chứng của nó nếu bé bị cúm. Bé có thể tiêm vacxin cúm hàng năm từ 6 tháng tuổi trở đi.
Vắc-xin cần được tiêm hàng năm, vì công thức thay đổi mỗi năm để đề phòng các chủng dự kiến sẽ phổ biến trong mùa tiếp theo. Phải mất khoảng hai tuần để vắc-xin có hiệu lực sau khi được tiêm.
Cảm cúm
Cũng là một trong các bệnh về đường hô hấp ở trẻ em do vi rút gây ra, cảm lạnh thông thường, hay còn gọi là nhiễm trùng đường hô hấp trên, là lý do chính khiến trẻ em ở nhà bị ốm khi đi học, theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh. Bệnh viện Nhi đồng Philadelphia báo cáo rằng hầu hết trẻ em sẽ bị cảm lạnh từ 6 đến 8 lần mỗi năm.
Các triệu chứng thường bao gồm:
- Sổ mũi.
- Viêm họng.
- Ho khan.
- Hắt xì.
- Nhức đầu và nhức mỏi cơ thể.
Cảm lạnh thông thường do vi rút gây ra “thường ít nghiêm trọng hơn cúm và có nguy cơ gây viêm phổi thứ phát thấp hơn . Các triệu chứng rất giống nhau ở người lớn và trẻ em, nhưng trẻ em cũng có thể bị sốt nhẹ, trong khi người lớn thường không. Hãy để bé nghỉ ngơi thật nhiều và bổ sung thêm nước. Không nên cho bé dưới 2 tuổi tự ý uống thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
Bệnh hen suyễn
Hen suyễn là một bệnh về đường hô hấp được đánh giá là rất nghiêm trọng, các triệu chứng bao gồm:
- Ho khan.
- Tức ngực hoặc áp lực.
- Thở gấp hoặc khó thở.
- Thở khò khè hoặc rít khi thở ra.
- Khó chịu và mệt mỏi
Các triệu chứng ở người lớn có xu hướng giống như ở trẻ em. Tuy nhiên, người lớn có thể gặp các triệu chứng dai dẳng hơn. Trẻ em cũng có nhiều khả năng bị dị ứng ngoài bệnh hen suyễn hơn người lớn.
Những cơn hen suyễn có thể được kích hoạt bởi một số yếu tố, chẳng hạn như hít phải bụi hoặc phấn hoa hoặc tiếp xúc với chất gây dị ứng như lông thú cưng. Bệnh hen suyễn có thể khiến trẻ có nguy cơ cao bị viêm phế quản hoặc viêm phổi.
Nếu bé có vẻ ho nhiều, ho khi vận động hoặc khó thở, hãy đến gặp bác sĩ nhi khoa. Hơi thở khò khè hoặc thở rít hoặc các đợt viêm phế quản lặp đi lặp lại cũng nên đưa bé đến bác sĩ để đánh giá.
Hen suyễn là một bệnh về đường hô hấp được đánh giá là rất nghiêm trọng. (Ảnh minh họa)
Viêm thanh quản
Là một trong các bệnh về đường hô hấp ở trẻ nhỏ, thường do một loại vi rút gây ra, gây sưng ở khí quản (khí quản) và thanh quản (thanh quản). Vết sưng tấy ngăn cản luồng không khí tự do vào phổi và tạo ra một loại âm thanh rít hoặc rít lên khi hít thở sâu. Giọng của con bạn cũng có thể nghe khàn hơn bình thường.
Viêm thanh quản có xu hướng ảnh hưởng đến trẻ nhỏ dưới 4 tuổi và có đặc điểm là ho khan, khàn khàn và suy hô hấp. Mặc dù nó phổ biến hơn nhiều ở trẻ em, nhưng người lớn cũng có thể phát triển bệnh viêm thanh quản.
Vì bệnh thường do vi rút gây ra, nên bệnh viêm thanh quản thường được điều trị bằng cách nghỉ ngơi, truyền nước và dùng thuốc chống viêm không kê đơn và thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc acetaminophen.
Hít thở trong không khí ẩm cũng có thể giúp dễ thở, đặc biệt là vào ban đêm. Đối với những trường hợp nghiêm trọng, bé có thể cần dùng thuốc steroid để giảm viêm giúp thở dễ dàng hơn.
Viêm họng hạt
Là bệnh về đường hô hấp được gây ra bởi nhiễm trùng do vi khuẩn, viêm họng liên cầu khuẩn thường được điều trị bằng thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh được sử dụng phổ biến nhất là penicillin hoặc amoxicillin trong 10 ngày.
Thuốc thường được dùng dưới dạng hỗn dịch lỏng để uống chứ không phải dạng viên để nuốt, vì trẻ nhỏ có thể khó uống thuốc. Liều sẽ được điều chỉnh theo trọng lượng cơ thể của bé. Tuy nhiên, các loại thuốc này cần phải được chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa.
Viêm họng hạt cần được coi trọng và điều trị càng sớm càng tốt ở cả trẻ em và người lớn. Nếu không được điều trị, nó có thể dẫn đến các biến chứng sức khỏe nghiêm trọng bao gồm sốt thấp khớp, là một tình trạng viêm nghiêm trọng ảnh hưởng đến tim, khớp, hệ thần kinh và da. Nó cũng có thể dẫn đến bệnh tim thấp và bệnh thận.
Ở trẻ em, có thể có mối liên hệ giữa nhiễm liên cầu nhóm A và một tình trạng thần kinh được gọi là rối loạn tâm thần kinh tự miễn dịch ở trẻ em liên quan đến liên cầu khuẩn nhóm A (PANDAS).
Tình trạng này gây ra các triệu chứng thần kinh, bao gồm rối loạn ám ảnh cưỡng chế, cảm giác nhạy cảm và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác.
Viêm họng hạt là bệnh về đường hô hấp cần được điều trị càng sớm càng tốt. (Ảnh minh họa)
Viêm phổi
Viêm phổi là do phổi bị nhiễm trùng và có thể trở thành một tình trạng nguy hiểm. Các triệu chứng bao gồm:
- Thở nhanh.
- Sốt cao và ớn lạnh.
- Ho khan.
- Mệt mỏi.
- Đau ở ngực, đặc biệt là khi thở.
Các triệu chứng có thể ít rõ ràng hơn ở trẻ em so với người lớn, có nghĩa là có thể khó chẩn đoán hơn. Tổ chức Y tế Thế giới báo cáo rằng viêm phổi chiếm 15% tổng số trẻ em dưới 5 tuổi tử vong.
Vi rút, vi khuẩn hoặc nấm có thể là thủ phạm và viêm phổi có thể phát triển sau khi bé bị cảm lạnh, cúm hoặc viêm họng liên cầu khuẩn. Viêm phổi do vi khuẩn có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh.
Không có loại thuốc cụ thể nào có thể chữa khỏi bệnh viêm phổi do vi-rút, nhưng bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng vi-rút để rút ngắn thời gian của bệnh. Nghỉ ngơi và uống nhiều nước cũng có thể giúp bé cảm thấy tốt hơn một chút. Vắc xin ngừa phế cầu, sởi và ho có thể làm giảm nguy cơ trẻ bị viêm phổi.
Viêm xoang
Còn được gọi là nhiễm trùng xoang, viêm xoang là tình trạng viêm hoặc sưng tấy các mô nằm trong xoang. Chất lỏng có thể tích tụ trong các túi thường chứa đầy không khí phía sau mũi và mắt và dẫn đến nhiễm trùng. Nó thường đi kèm với cảm lạnh hoặc cúm hoặc có thể do dị ứng gây ra.
Viêm xoang có thể dẫn đến:
- Đau và áp lực ở mặt, đặc biệt là sau mắt và mũi.
- Cảm thấy rất nhồi nhét hoặc tắc nghẽn.
- Ho và sổ mũi.
- Chảy dịch mũi sau có thể gây đau họng, hôi miệng và buồn nôn hoặc nôn.
Ở trẻ em, các triệu chứng có thể kéo dài hơn ở người lớn. Dùng bình xịt rửa xoang để tưới xoang hoặc dùng thuốc thông mũi không kê đơn có thể giúp giảm viêm và giảm các triệu chứng. Nếu bị nhiễm trùng do vi khuẩn, bác sĩ nhi khoa có thể kê đơn thuốc kháng sinh. Ở trẻ em bị viêm xoang dai dẳng, phẫu thuật để làm sạch các khu vực tắc nghẽn có thể được khuyến nghị.
Trẻ bị viêm xoang cũng có thể bị ho và sổ mũi. (Ảnh minh họa)
Viêm phế quản
Viêm phế quản là tình trạng viêm phế quản, hoặc các ống thở lớn trong phổi. Bệnh này thường do vi rút gây ra và có thể phát triển sau khi bị cảm lạnh hoặc cúm. Ho liên tục là một triệu chứng cổ điển có thể kéo dài từ 3-4 tuần sau khi vi rút đã đào thải khỏi hệ thống. Ngoài ho tức ngực, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Sổ mũi.
- Đau và nghẹt ngực.
- Sốt và ớn lạnh.
- Thở khò khè.
- Viêm họng.
Các triệu chứng phần lớn giống nhau giữa người lớn và trẻ em bị viêm phế quản, nhưng trẻ em bị viêm phế quản có thể dễ nuốt chất nhầy hơn là ho ra. Trẻ em bị hen suyễn hoặc dị ứng hoặc những người bị viêm xoang mãn tính có nguy cơ cao bị viêm phế quản.
Đôi khi hen suyễn có thể bị nhầm với viêm phế quản hoặc ngược lại, vì vậy khi nghi ngờ, hãy đến bác sĩ nhi khoa kiểm tra. Điều trị thường tập trung vào việc giảm bớt các triệu chứng.
Cách phòng các bệnh về đường hô hấp ở trẻ em
- Dạy bé dùng tay che miệng khi ho hoặc hắt hơi: Do các bệnh về đường hô hấp này được gây ra là do lây truyền qua ho và hắt hơi, điều quan trọng là phải che miệng khi ho hoặc hắt hơi.
- Rửa tay thường xuyên: Các bệnh về đường hô hấp lây truyền qua nước bọt và dịch tiết mũi khi tiếp xúc trực tiếp như bắt tay, chạm vào các bề mặt dùng chung như tay nắm cửa và mặt bàn hoặc ho ở khu vực gần đó . Đảm bảo rửa ít nhất 20 giây bằng nước ấm và xà phòng để tiêu diệt vi rút hoặc vi khuẩn có thể còn bám trên da của bé.
- Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng: Những khu vực này là điểm xâm nhập chung của nhiều loại virus xâm nhập vào cơ thể.
- Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Tránh tiếp xúc với những người bị bệnh càng nhiều càng tốt. Điều này cũng có nghĩa là nên cho bé đang bị bệnh ở nhà nghỉ ngơi.
- Tiêm vắc xin phòng bệnh cúm: Cách phòng ngừa hiệu quả nhất đối với bệnh cúm là thuốc chủng ngừa cúm, giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh viêm phổi hoặc phải nhập viện nếu bé tiếp xúc với người bị bệnh cúm.