Phấn hoa có chứa axit amin, vitamin, lipid và hơn 250 hoạt tính dinh dưỡng. Vậy tác dụng của phấn hoa đối với sức khoẻ là gì?
Phấn hoa, hay còn gọi là phấn ong, là hỗn hợp của phấn hoa, mật hoa, enzym, mật ong, sáp và chất tiết của ong.
Nhiều người hay nhầm lẫn phấn hoa với các sản phẩm khác từ ong như mật ong, sữa ong chúa, ... Các sản phẩm này có thể không chứa phấn hoa hoặc chứa các tạp chất khác.
Gần đây, phấn hoa đã thu hút được sự chú ý của cộng đồng nhờ các chất dinh dưỡng, axit amin, vitamin, lipid và hơn 250 hoạt tính có trong nó. Trên thực tế, Bộ Y tế Liên bang Đức đã công nhận phấn hoa ong là một loại thuốc. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu đã xem xét tác động trên sức khỏe của phấn hoa và tìm thấy kết quả đầy hứa hẹn.
Dưới đây là 11 tác dụng của phấn hoa đối với sức khoẻ đã được khoa học chứng minh.
Tác dụng của phấn hoa
1. Chứa tới 250 hoạt chất dinh dưỡng
Phấn hoa là một nguồn cung cấp dinh dưỡng vô cùng ấn tượng. Nó chứa hơn 250 chất hoạt tính sinh học, bao gồm protein, carbs, lipid, axit béo, vitamin, khoáng chất, enzym và chất chống oxy hóa.
Một hạt phấn hoa bao gồm khoảng:
- Carb: 40%
- Chất đạm: 35%
- Nước: 4–10%
- Chất béo: 5%
- Các chất khác: 5–15% (bao gồm vitamin, khoáng chất, kháng sinh và chất chống oxy hóa)
Tuy nhiên, thành phần dinh dưỡng của phấn hoa phụ thuộc vào nguồn thực vật và mùa thu hái. Ví dụ, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng phấn hoa ong thu thập từ cây thông có khoảng 7% protein, trong khi phấn hoa thu thập từ cây chà là có gần 35% protein. Ngoài ra, phấn hoa thu hoạch trong mùa xuân có thành phần axit amin khác biệt đáng kể so với phấn hoa thu hoạch trong mùa hè.
Phấn hoa (phấn ong) chứa vô vàn hoạt chất dinh dưỡng có lợi cho sức khoẻ.
2. Khả năng chống oxy hóa cao
Phấn hoa ong chứa nhiều chất chống oxy hóa, trong số đó có flavonoid, carotenoid, quercetin, kaempferol và glutathione.
Chất chống oxy hóa bảo vệ cơ thể bạn chống lại các phân tử có hại tiềm tàng, được gọi là các gốc tự do. Thiệt hại bởi các gốc tự do có liên quan đến các bệnh mãn tính như ung thư và tiểu đường loại 2.
Trong một số nghiên cứu ống nghiệm, trên động vật và trên người đã chỉ ra rằng chất chống oxy hóa trong phấn ong có thể làm giảm viêm mãn tính, loại bỏ vi khuẩn có hại, chống nhiễm trùng và chống lại sự phát triển và lây lan của các khối u.
Tuy nhiên, hàm lượng chất chống oxy hóa của phấn hoa ong cũng phụ thuộc vào nguồn thực vật của nó. Trừ khi nguồn thực vật được ghi cụ thể trên nhãn, còn đâu sẽ khó xác định được phấn ong đến từ đâu.
3. Giảm các yếu tố nguy cơ mắc bệnh tim mạch
Bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Lipid máu cao và cholesterol trong máu cao đều có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Điều thú vị là phấn hoa có thể làm giảm các yếu tố nguy cơ này.
Ví dụ, các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng chiết xuất phấn hoa có thể làm giảm mức cholesterol trong máu, đặc biệt là cholesterol LDL “xấu”. Đây chính là cách uống phấn hoa để giảm cân, vì cholesterol LDL là nguyên nhân chính gây ra tình trạng béo phì.
Ở những người bị cận thị do tắc nghẽn động mạch, bổ sung phấn hoa làm giảm mức cholesterol trong máu, làm tăng tầm nhìn của họ.
Ngoài ra, chất chống oxy hóa trong phấn hoa có thể bảo vệ lipid khỏi bị oxy hóa. Khi lipid bị oxy hóa, chúng có thể kết tụ lại với nhau, hạn chế các mạch máu và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim của bạn.
Hạn chế khả năng mắc bệnh tim mạch là một tác dụng của phấn hoa.
4. Tăng cường chức năng gan và bảo vệ gan khỏi các chất độc hại
Gan là một cơ quan quan trọng có chức năng phá vỡ và loại bỏ các chất độc ra khỏi máu.
Các nghiên cứu trên động vật đã phát hiện ra rằng phấn hoa có thể tăng cường khả năng giải độc của gan. Ở những động vật lớn tuổi, phấn hoa tăng cường khả năng chống oxy hóa của gan và loại bỏ nhiều chất thải hơn, chẳng hạn như malondialdehyde và urê, khỏi máu.
Các nghiên cứu trên động vật khác cho thấy chất chống oxy hóa trong phấn hoa bảo vệ gan khỏi bị tổn thương do một số chất độc hại, bao gồm cả việc dùng quá liều thuốc. Một tác dụng của phấn hoa khác là thúc đẩy quá trình chữa lành gan.
Tuy nhiên, vẫn chưa có nhiều nghiên cứu trên người đánh giá chính xác được tác động của phấn hoa đối với chức năng gan.
5. Chứa một số hợp chất có đặc tính chống viêm
Phấn hoa được sử dụng trong nhiều nền văn hoá để giảm viêm và sưng tấy.
Một nghiên cứu trên động vật cho thấy chiết xuất phấn hoa của ong làm giảm vết sưng ở bàn chân chuột tới 75%. Trên thực tế, tác dụng chống viêm của nó đã được so sánh với một số loại thuốc chống viêm không steroid, chẳng hạn như phenylbutazone, indomethacin, analgin và naproxen.
Phấn hoa chứa một số hợp chất có thể giảm viêm và sưng tấy, bao gồm chất chống oxy hóa quercetin, làm giảm sản xuất axit béo omega-6 gây viêm, chẳng hạn như axit arachidonic.
Hơn nữa, các hợp chất thực vật trong phấn hoa có thể ngăn chặn các quá trình sinh học kích thích sản xuất các hormone gây viêm, chẳng hạn như yếu tố hoại tử khối u.
6. Tăng cường miễn dịch và tiêu diệt vi khuẩn
Phấn hoa có thể tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn, giúp bạn tránh được bệnh tật và các phản ứng không mong muốn.
Đầu tiên, nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng và sự khởi phát của dị ứng. Trong một nghiên cứu, phấn hoa đã được chứng minh là làm giảm đáng kể sự kích hoạt của các tế bào mast. Tế bào Mast, khi được kích hoạt, sẽ giải phóng các hóa chất gây ra phản ứng dị ứng.
Ngoài ra, một số nghiên cứu trong ống nghiệm đã xác nhận rằng phấn hoa ong có đặc tính kháng khuẩn mạnh. Chiết xuất phấn hoa của ong được phát hiện có khả năng tiêu diệt các vi khuẩn có hại tiềm tàng như E. coli, Salmonella, Pseudomonas aeruginosa, cũng như những vi khuẩn gây nhiễm trùng tụ cầu.
7. Hỗ trợ chữa lành vết thương và ngăn ngừa nhiễm trùng
Phấn hoa ong có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, có thể hỗ trợ cơ thể bạn chữa lành vết thương.
Ví dụ, nghiên cứu trên động vật cho thấy, chiết xuất phấn hoa có hiệu quả tương tự như sulfadiazine bạc trong việc điều trị vết thương do bỏng. Đây là một tác dụng của phấn hoa trong làm đẹp và cải thiện ngoại hình, mà ít gây ra tác dụng phụ.
Một nghiên cứu khác trên động vật cho thấy việc thoa dầu dưỡng có chứa phấn hoa lên vết bỏng giúp tăng tốc độ chữa lành đáng kể so với các loại thuốc thông thường.
Các đặc tính kháng khuẩn của phấn hoa cũng có thể ngăn ngừa nhiễm trùng, một yếu tố nguy cơ chính có thể ảnh hưởng đến quá trình chữa lành vết xước, vết cắt, trầy xước, mụn viêm và bỏng.
Tác dụng của phấn hoa trong làm đẹp chính là ngừa viêm trên da và chữa lành vết thương hở.
8. Chứa thuộc tính chống ung thư
Phấn hoa có thể được ứng dụng vào điều trị và ngăn ngừa ung thư - xảy ra khi tế bào tăng sinh bất thường.
Các nghiên cứu trong ống nghiệm đã phát hiện ra chất chiết xuất từ phấn hoa của ong để ức chế sự phát triển của khối u và kích thích quá trình apoptosis - quá trình chết tự nhiên của tế bào - trong các bệnh ung thư tuyến tiền liệt, ruột kết và ung thư bạch cầu.
Phấn hoa ong từ cây bìm bịp (Cistus incanus L.) và cây liễu trắng (Salix alba L.) có thể có đặc tính chống estrogen, có thể làm giảm nguy cơ ung thư vú, tuyến tiền liệt và ung thư tử cung. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu dựa trên con người về tác dụng của phấn hoa.
9. Giảm các triệu chứng mãn kinh
Thời kỳ mãn kinh, đánh dấu sự chấm dứt kinh nguyệt ở phụ nữ, thường đi kèm với các triệu chứng khó chịu như bốc hỏa, đổ mồ hôi ban đêm, thay đổi tâm trạng và rối loạn giấc ngủ. Các nghiên cứu cho thấy phấn hoa có thể làm giảm một số triệu chứng mãn kinh.
Trong một nghiên cứu, 71% phụ nữ cảm thấy rằng các triệu chứng mãn kinh của họ được cải thiện khi dùng phấn hoa.
Trong một nghiên cứu khác, 65% phụ nữ được bổ sung phấn hoa ít bị bốc hỏa hơn. Những phụ nữ này cũng báo cáo những cải thiện sức khỏe khác, chẳng hạn như ngủ ngon hơn, giảm cáu kỉnh, ít đau khớp hơn và cải thiện tâm trạng cũng như năng lượng.
Hơn nữa, một nghiên cứu kéo dài ba tháng cho thấy rằng những phụ nữ bổ sung phấn hoa ít gặp phải các triệu chứng mãn kinh hơn. Ngoài ra, những chất bổ sung này giúp giảm cholesterol LDL “xấu” và tăng cholesterol HDL “tốt”.
10. Có thể cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng, trao đổi chất và kéo dài tuổi thọ
Một số bằng chứng cho thấy phấn hoa có thể cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cơ thể bạn.
Ví dụ, những con chuột thiếu sắt hấp thụ nhiều hơn 66% sắt khi thêm phấn hoa vào chế độ ăn của chúng. Sự gia tăng này có thể là do phấn hoa có chứa vitamin C và bioflavonoid, giúp tăng cường hấp thụ sắt.
Ngoài ra, những con chuột khỏe mạnh được ăn phấn hoa sẽ hấp thụ nhiều canxi và phốt pho hơn từ chế độ ăn của chúng. Phấn hoa chứa protein chất lượng cao và axit amin có thể hỗ trợ sự hấp thụ như vậy.
Các nghiên cứu trên động vật khác đã chứng minh rằng phấn hoa ong có thể cải thiện sự phát triển cơ bắp, tăng tốc độ trao đổi chất và kéo dài tuổi thọ.
Mặc dù các nghiên cứu trên động vật đầy hứa hẹn, nhưng không rõ liệu con người có được hưởng những lợi ích tương tự hay không.
Một tác dụng của phấn hoa nữa là cải thiện khả năng hấp thụ dinh dưỡng.
11. An toàn và dễ dàng bổ sung vào chế độ ăn uống
Phấn hoa có dạng hạt, và an toàn cho hầu hết mọi người. Loại thực phẩm này có thể được thêm vào bữa sáng hoặc các món sinh tố. Vậy ai không nên dùng phấn hoa?
- Những người dị ứng với phấn hoa hoặc ong đốt, vì chúng có thể gây ra các triệu chứng như ngứa, sưng tấy, khó thở hoặc sốc phản vệ.
- Những người đang sử dụng các chất làm loãng máu, chẳng hạn như warfarin.
- Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên tránh các sản phẩm phấn hoa của ong, vì chưa có bằng chứng cho thấy chúng hoàn toàn an toàn cho trẻ sơ sinh.
Nguồn tham khảo: Top 11 Health Benefits of Bee Pollen - Healthline - Xuất bản ngày 13/08/2018 |