Những ngày mà thời tiết nóng lạnh thất thường như hiện nay, việc sử dụng quạt điện không đúng cách khi đi ngủ vô tình có thể khiến người dân mắc các bệnh về hô hấp.
Lạm dụng quạt điện
Có 2 con trai 6 tuổi và 4 tuổi, chị Phạm Thị Thùy An (32 tuổi, ngụ quận Bình Chánh, TP.HCM) thường xuyên đau đầu vì 2 con từ nhỏ đã quen với việc có quạt điện khi đi ngủ dù thời tiết nóng hay lạnh. “Nhiều khi buổi tối trời lạnh, tôi với tay tắt quạt là 2 đứa nhỏ giật mình ngay, không ngủ được nếu không bật quạt trở lại”, chị An kể. Cho rằng đây là nguyên nhân dẫn đến việc các con thường xuyên mắc các bệnh về hô hấp nhưng chị An lại không biết cách nào để hạn chế việc sử dụng quạt khi ngủ của con mình.
Giá điện thời gian gần đây liên tục tăng cao, để hạn chế tiền điện, gia đình anh Nguyễn Viết Dũng (42 tuổi, ngụ quận 5, TP.HCM) chuyển dần sang sử dụng quạt điện thay cho máy lạnh vào buổi tối. “Có những hôm nóng quá, tôi bật quạt sang chế độ đứng yên rồi quạt trực tiếp vào người cả đêm mới ngủ được”, anh Dũng nói. Khoàng 2 tháng trở lại đây từ khi dùng quạt, thỉnh thoảng anh lại bị đau họng, cảm, ho. Sau khi được BS thăm khám, anh mới vỡ lẽ ra nguyên nhân bệnh một phần xuất phát từ thói quen bật quạt khi đi ngủ của mình.
Tính chất công việc khiến chị Lê Cẩm Giang (24 tuổi, ngụ quận 7) liên tục phải đi sớm về muộn. Do đó việc tắm gội đôi lúc diễn ra rất trễ, thậm chí có hôm đến 12 giờ chị mới gội đầu. Sợ sức nóng của máy sấy sẽ làm hư tổn tóc, chị Giang chọn việc sấy tóc bằng quạt điện bằng cách bật chế độ mạnh nhất của quạt và quạt trực tiếp vào đầu. Dù được nhiều người cảnh báo đây là thói quen không tốt nhưng chị vẫn mặc kệ và vẫn dùng cách này sau khi gôi đầu vào buổi tối.
Nhiều nguy hại khi sử dụng quạt không đúng cách
Nhiều người có thói quen bật quạt thẳng vào người khi ngủ.
Theo TS.BS Trần Văn Thi - Trưởng khoa Hô hấp của một bệnh viện ở quận 5, TP.HCM, cơ quan hô hấp là bộ phận tiếp xúc và chịu sự tác động của các yếu tố bên ngoài. Bất kỳ thay đổi nào bất thường từ môi trường tự nhiên hay môi trường sống cũng đều ảnh hưởng đến đường thở và gây ra các bệnh lý về hô hấp. Theo đó, việc sử dụng quạt điện sai cách cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến bệnh lý hô hấp mà nhiều người vẫn thường bỏ qua.
“Vì không khí buổi tối khá nóng bức, nhiều người phải bật quạt mới có thể đi ngủ được. Tuy nhiên càng về sáng trời càng chuyển lạnh, việc để quạt điện vào thời điểm này dễ khiến mắc các bệnh về hô hấp. Bên cạnh đó, để quạt điện quạt trực tiếp vào 3 vị trí: đầu, ngực và lòng bàn chân thì càng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh hô hấp”, TS Thi nói.
Những thói quen sai khi sử dụng quạt điện có thể gây hại khi sử dụng sai cách bao gồm:
1. Bật quạt quay thẳng trực tiếp vào người, thậm chí không đổi hướng trong một thời gian dài:
Cách làm này tuy có thể giúp cơ thể dịu mát nhưng rất có hại cho sức khỏe. Ở vùng da được quạt thổi vào liên tục, mồ hôi sẽ bốc hơi nhanh hơn, ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng, sự bài tiết mồ hôi bị mất cân bằng, gây ra các triệu chứng đau đầu, cảm cúm, choáng váng...
Do đó, nếu bật quạt nằm ngủ, bạn nên để quạt hướng lên tường hoặc trần nhà để không khí lưu thông tốt hơn. Phòng thoáng gió chỉ nên mở quạt ở tốc độ nhẹ, tốt nhất nên dùng quạt đảo chiều.
2. Chỉnh tốc độ quạt quá cao
Khi nhiệt độ môi trường vượt quá 30°C, tức gần bằng với nhiệt độ cơ thể thì gió từ quạt thổi ra cũng là gió ở nhiệt độ cao. Vì vậy, bật quạt ở mức cao nhất sẽ làm cho nhiệt độ bề mặt da giảm, lỗ chân lông bít lại, mồ hôi không thoát được ra ngoài, cơ thể cảm thấy nóng hơn, dẫn đến mệt mỏi, kiệt sức và đau lưng. Do vậy, đừng thấy quạt không đủ mát mà bật quạt số cao nhất.
3. Sử dụng quạt khi cơ thể đang ra nhiều mồ hôi
Khi vận động mạnh, các mạch máu đang giãn nở, mồ hôi tiết ra nhiều. Gió từ quạt sẽ làm quá trình bài tiết mồ hôi bị ngưng trệ, mạch máu co đột ngột vô cùng nguy hiểm. Do đó nên lấy khăn khô lau sạch mồ hôi rồi bật quạt từ xa để làm mát từ từ để đảm bảo an toàn cho sức khoẻ.
4. Sử dụng quạt trong thời gian dài
Quạt điện có chức năng điều tiết không khí trong phòng, giúp phòng thông thoáng hơn. Để quạt thổi trực tiếp vào người trong thời gian dài sẽ làm mồ hôi bốc hơi nhanh, giảm bài tiết khiến cơ thể giảm cảm giác thiếu nước. Khi đó, nếu bạn không dung nạp đủ lượng nước cần thiết cho cơ thể, bạn sẽ bị thiếu nước dẫn đến tình trạng uể oải, mệt mỏi, thiếu năng lượng làm việc.
Dấu hiệu bệnh về hô hấp mọi người cần lưu ý
Theo TS Thi, các bệnh lý thường gặp ở người lớn thường chia thành 2 loại: viêm đường hô hấp trên (chủ yếu do các tác nhân virus, vi khuẩn gây bệnh) và viêm đường hô hấp dưới (phổ biến nhất là viêm phổi và viêm phế quản).
Tùy theo từng nhóm bệnh mà sẽ có những dấu hiệu cho biết cũng như những biện pháp điều trị khác nhau. Theo BS Thi, những dấu hiệu của nhóm bệnh lí hô hấp thường là nghẹt và chảy mũi, hắt hơi, ho từng cơn, đau họng, cổ họng có đàm và nặng hơn là rét và sốt cao.
Đối với những bệnh lý hô hấp mức độ nhẹ, người bệnh sẽ khỏi sau từ 7-10 ngày nếu được nghỉ ngơi, ăn uống và điều trị đầy đủ. Tuy nhiên, đừng chủ quan với những căn bệnh về hô hấp khi thời tiết thay đổi vì những biến chứng vô cùng nguy hiểm có thể xảy ra.
“Một trong những căn bệnh nguy hiểm cần cần trọng khi thời tiết thay đổi là bệnh phổi tắt nghẽn mãn tính vì thời tiết là yếu tố làm bệnh tiến triển nặng. Đây thật sự là một căn bệnh thách thức ngành y tế vì tần suất và tỉ lệ tử vong cao. Bệnh có những dấu hiệu tương tự những căn bệnh thông thường thư ho, khạc đàm khiến người bệnh chủ quan”, BS Thi nói.
