Cháo là một trong những món ăn sáng được nhiều người thích dùng, nhất là vào những ngày chuyển mùa se lạnh. Tuy nhiên không phải ai cũng nên ăn cháo vào buổi sáng hay ăn hàng ngày.
Để giữ gìn sức khỏe trong mùa thu đông, nhiều người thích chọn ăn một bát cháo vào buổi sáng để ấm bụng và ấm cơ thể. Theo quan điểm của không ít người, ăn cháo còn có tác dụng tăng khả năng chống rét, giảm nguy cơ bị cảm lạnh hay nếu cổ họng có khó chịu một chút thì ăn một bát cháo sẽ làm ấm họng. Với những người chán ăn, miệng bị nhạt, ăn một bát cháo loãng nhỏ cũng bổ sung dinh dưỡng và kích thích cảm giác thèm ăn.
Tuy nhiên không phải ai cũng thích hợp ăn cháo buổi sáng hay hàng ngày. Chuyên gia dinh dưỡng Song Xin, Khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện Triều Dương Bắc Kinh trực thuộc Đại học Y khoa Thủ đô (Trung Quốc) cho biết ăn cháo làm ấm bụng, nhưng một số người không nên ăn trong thời gian dài hay ăn vào bữa sáng.
1. Bệnh nhân tiểu đường nên ăn cháo điều độ
Theo quan điểm của chuyên gia Song Xin, cháo dễ tiêu hóa và hấp thụ là “con dao hai lưỡi”. Cháo rất dễ được cơ thể hấp thụ trong thời gian ngắn, dẫn đến nâng đường huyết càng mạnh, không có lợi cho việc kiểm soát đường huyết. Hơn nữa, cháo có đặc tính tiêu hóa nhanh nên bệnh nhân tiểu đường thường nhanh đói, dễ khiến người bệnh muốn ăn ngay sau đó.
Tuy nhiên, miễn là các nguyên liệu nấu cháo được kết hợp phù hợp. Khi nấu cháo, bạn có thể thêm một số nguyên liệu có chỉ số đường huyết thấp như yến mạch, lúa mạch, gạo lứt, đậu xanh, đậu lăng khô… không những có thể làm chậm phản ứng đường huyết sau bữa ăn, mà còn bổ sung đủ chất xơ và các chất dinh dưỡng khác để kiểm soát tốt hơn lượng thức ăn đưa vào cơ thể.
Khuyến cáo những bệnh nhân tiểu đường nên ăn một ít thức ăn chính trước khi ăn cháo, hoặc ăn chung với các món rau, thịt, thức ăn đa dạng phong phú thì chỉ số đường huyết toàn diện sẽ giảm xuống. Ngoài ra, lượng đường trong máu của con người thường cao vào buổi sáng, và có xu hướng ổn định vào buổi trưa và buổi chiều. Do đó, tốt hơn nên ăn cháo vào bữa trưa hoặc bữa tối.
2. Người bệnh dạ dày nên ăn cháo từ từ
Nhiều bệnh nhân mắc bệnh dạ dày cảm thấy bụng ấm, dễ chịu sau khi ăn cháo loãng nên dùng hàng ngày và họ cho rằng rất bổ dưỡng cho cơ thể. Quan điểm này hơi phiến diện, nếu ăn cháo loãng trong thời gian dài mà không chú ý đến chế độ ăn uống sẽ dễ dẫn đến tình trạng không đủ dinh dưỡng.
Hơn nữa, vì cháo không phải nhai chậm nên không thể thúc đẩy quá trình bài tiết của tuyến nước bọt trong miệng có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa. Hơn nữa, sau khi cháo có hàm lượng nước cao đi vào dạ dày sẽ làm loãng axit dịch vị, đẩy nhanh quá trình giãn nở của dạ dày, khiến dạ dày vận động chậm, cũng không có lợi cho tiêu hóa. Vì vậy, bệnh nhân có vấn đề về dạ dày nên lựa chọn chế độ ăn dễ tiêu hóa và hấp thụ, nhai chậm để thúc đẩy quá trình tiêu hóa thay vì ăn cháo thường xuyên.
3. Người bệnh gút tránh ăn cháo ninh xương
Một số người sẽ nấu cháo với nước hầm xương để tăng hương vị cho món cháo. Tuy nhiên hàm lượng purin trong canh xương lớn khá cao, nếu bạn có triệu chứng bệnh gút thì món cháo này không phù hợp, không nên ăn quá nhiều dễ làm bệnh thêm trầm trọng.
5. Trẻ em không nên ăn cháo dài ngày
Đối với trẻ em đang trong giai đoạn tăng trưởng và phát triển quan trọng, cơ thể có nhu cầu cao hơn về chất đạm chất lượng cao. Nếu thường xuyên cho trẻ ăn cháo có thể sẽ làm chậm sự phát triển và tăng trưởng lành mạnh của cơ thể trẻ vì cháo có thành phần dinh dưỡng không cao. Từ góc độ sức khỏe, ít nhất cần đảm bảo cho trẻ ăn các loại protein chất lượng cao như trứng và sữa trong bữa sáng hàng ngày.
Hơn nữa nhiều cha mẹ còn có thói quen ninh xương lợn, xương gà... lấy nước để nấu cháo vì nghĩ rằng sẽ tăng thêm chất và bổ sung canxi cho con. Thực tế, trong nước xương chứa rất ít đạm, chỉ đáp ứng được 1/30 nhu cầu đạm mỗi ngày của trẻ.
Ngoài ra, canxi trong nước xương hầm cũng thấp, chỉ đáp ứng 1/10 nhu cầu canxi của trẻ. Bên cạnh đó, tỷ lệ canxi-phốt pho trong nước xương không cân đối, canxi cao nhưng phốt pho thấp nên nếu trẻ ăn cháo nấu từ nước dùng này sẽ khiến cơ thể phải lấy phốt pho từ xương, dẫn đến việc trẻ dễ bị còi xương thứ phát.