Gần đây, thấy con co giật nhiều, gia đình bệnh nhi 9 tuổi đã mua thuốc cam về cho trẻ uống. Sau khi dùng thuốc, trẻ nôn, đau đầu, lơ mơ dần và khi tới viện thì được chẩn đoán ngộ độc chì nặng.
BSCKII Nguyễn Tân Hùng - Phó Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, mới đây khoa tiếp nhận một nữ bệnh nhi 9 tuổi (ở Hà Tĩnh) nhập viện vì bị ngộ độc chì nặng. Bệnh nhi từng được chẩn đoán bị động kinh, gần đây cơn co giật xuất hiện nhiều hơn nên gia đình mua thuốc cam không rõ nguồn gốc về cho uống. Tại nhiều vùng quê, thuốc cam được nhiều người ví như "thần dược" khi có thể chữa được rất nhiều bệnh từ da liễu, răng miệng, co giật, cho đến giúp tăng sức đề kháng…
Sau khi dùng thuốc, tình trạng của trẻ nặng hơn, co giật nhiều hơn, đau đầu, lơ mơ nên đã được đưa vào Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An cấp cứu. Qua thăm khám, làm xét nghiệm bệnh nhi được chẩn đoán bị ngộ độc chì, có tổn thương não và được chuyển tới BV Nhi Trung ương để tiếp tục điều trị.
Bác sĩ Tấn Hùng cho biết, khi vào viện, bệnh nhi đã lơ mơ, co giật nhiều và kéo dài, giảm tri giác. Các bác sĩ đã lập tức hồi sức tích cực để đảm bảo chức năng sinh tồn cho trẻ như thở oxy, thở máy, đảm bảo huyết động, điều trị tăng áp lực nội sọ, dùng thuốc thải chì máu… Tuy nhiên, sau 1 ngày điều trị, tình trạng tri giác của bệnh nhi xấu dần, tăng áp lực nội sọ nặng, đe dọa đến các chức năng sống và bệnh nhi rơi vào tình trạng chết não.
“Đây là một ca ngộ độc rất đáng tiếc vì sự thiếu hiểu biết của gia đình khi không tuân thủ hướng dẫn điều trị bệnh động kinh của các bác sĩ chuyên khoa, không cho trẻ uống thuốc đều đặn và đi tái khám theo lịch mà lại tự ý dùng thuốc không rõ nguồn gốc để chữa bệnh”, bác sĩ Hùng cho hay.
Đã có rất nhiều trường hợp ngộ độc chì vì dùng thuốc cam chữa bệnh. Ảnh minh họa.
Theo bác sĩ Hùng, chì là chất rất độc hại cho sức khỏe, gây tổn thương nhiều cơ quan như thần kinh, xương, hệ huyết học, máu, gan, thận, hệ tiêu hóa, tim mạch,…Khi vào cơ thể, chì có thể tích lũy lâu trong nội tạng, đặc biệt là xương và phải mất hàng chục năm mới có thể thải trừ ra ngoài.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, pin, đồ chơi bằng nhựa có sơn chì, đồ hộp đựng thức ăn có hàn chì,… Đặc biệt, dùng các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam không rõ nguồn gốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu và phổ biết nhất gây ngộ độc chì ở trẻ em.
Bác sĩ Hùng khuyến cáo, các bậc phụ huynh hãy thật tỉnh táo và tin tưởng vào các phương pháp điều trị đã được y học chứng minh. Không nên nghe, làm theo những phương pháp truyền miệng chưa được kiểm chứng, tự ý dùng các loại thuốc - nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc, không có giấy phép lưu hành. Đối với các bệnh nhi có bệnh mạn tính phải tuân thủ điều trị cũng như tái khám theo đúng hẹn tại cơ sở y tế uy tín.
Phụ huynh cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ như thường xuyên rửa tay, cắt móng tay, hướng dẫn trẻ không đưa tay và mọi vật lên miệng; vệ sinh môi trường sống sạch sẽ, hạn chế để trẻ tiếp xúc với đồ chơi không đảm bảo chất lượng có thể nhiễm chì và các kim loại nặng khác.
Trẻ bị nhiễm độc chì thường có những biểu hiện rất đa dạng từ cấp tính - dễ nhận biết đến mạn tính - lâu dài, không điển hình. Cụ thể:
- Về thần kinh:
Các biểu hiện cấp tính: kích thích, co giật, lơ mơ, hôn mê, liệt.
Các biểu hiện lâu dài, không điển hình: chậm phát triển nhận thức, tinh thần, giảm khả năng nghe, mất các kỹ năng học tập, thay đổi thái độ hành vi, mệt mỏi.
- Về tiêu hóa: Nôn, đau bụng, chán ăn.
- Về máu: Da xanh xao, cơ thể gầy yếu do thiếu máu.
Ngoài các triệu chứng rõ rệt như trên, trẻ nhiễm độc chì còn có rất nhiều biểu hiện kín đáo, chỉ có thể phát hiện bằng các xét nghiệm định lượng chì trong máu.
