Nhắc tới cá chép, nhiều người sẽ nhớ tới câu chuyện loài cá này vượt vũ môn hóa rồng nhưng ít ai biết đây cũng là một món ăn rất giàu dinh dưỡng và có tác dụng bồi bổ cho cơ thể.
Cá chép không chỉ ngon mà còn chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Y học cổ truyền Trung Quốc tin rằng cá chép có vị ngọt, tính ôn, mang tác dụng hồi phục kinh lá lách và dạ dày. Món ăn với cá chép giúp bổ khí và tăng cường lá lách, lợi tiểu và giảm sưng tấy, thanh nhiệt và giải độc. Cá chép thường được sử dụng để điều trị các triệu chứng như suy yếu lá lách và dạ dày, phù nề, vàng da và tiểu buốt. Đồng thời, cá chép còn giàu axit béo không bão hòa và protein chất lượng cao, giúp giảm lipid máu và bảo vệ sức khỏe tim mạch.
Thành phần cá chép chứa năng lượng, protein, chất béo, carbohydrate (đường), natri, vitamin, chất xơ và các chất dinh dưỡng khác. Người mắt yếu cũng nên ăn cá chép, vì võng mạc của cá chép chứa một lượng lớn vitamin A.
Cá chép phổ biến và có nhiều kích cỡ khác nhau. (Ảnh minh họa).
Tác dụng của cá chép:
1. Giàu protein và ít chất béo
Cá chép là loại thực phẩm giàu protein, ít chất béo. Mỗi 100 gam cá chép chứa khoảng 20 gam protein, trong khi hàm lượng chất béo chỉ khoảng 1 gam. Điều này khiến cá chép trở thành lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn tăng khối lượng cơ bắp và giảm lượng chất béo nạp vào. Đồng thời, protein trong cá chép có chất lượng cao, chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu mà cơ thể con người cần, dễ tiêu hóa và hấp thu.
2. Giàu axit béo không bão hòa
Cá chép rất giàu axit béo không bão hòa, chẳng hạn như axit béo omega-3. Những axit béo này đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe tim mạch, làm giảm mức cholesterol và chất béo trung tính trong máu và ngăn ngừa xơ cứng động mạch và bệnh tim mạch. Ngoài ra, axit béo omega-3 có thể giúp cải thiện chức năng não và ngăn ngừa suy giảm nhận thức và trầm cảm.
3. Giàu vitamin và khoáng chất
Cá chép rất giàu vitamin và khoáng chất như vitamin A, vitamin D, vitamin B12, canxi, phốt pho, sắt... Những chất dinh dưỡng này đóng một vai trò quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể con người, sức khỏe của xương và cải thiện khả năng miễn dịch. Ví dụ, vitamin A giúp duy trì thị lực, vitamin D giúp hấp thu canxi, vitamin B12 cần thiết cho hệ thần kinh và sản xuất hồng cầu, canxi và phốt pho là thành phần chính của xương và răng, sắt là thành phần quan trọng của huyết sắc tố...
Nhiều món ăn từ cá chép có tác dụng bồi bổ sức khỏe. (Ảnh minh họa)
4. Tác dụng chống oxy hóa
Một số thành phần trong cá chép có tác dụng chống oxy hóa, chẳng hạn như selen, kẽm và các nguyên tố vi lượng khác và flavonoid. Những chất này có thể loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, làm chậm quá trình lão hóa tế bào và ngăn ngừa sự xuất hiện của bệnh ung thư và các bệnh mãn tính khác. Ngoài ra, selen trong cá chép còn có đặc tính chống viêm, giúp giảm các triệu chứng của bệnh viêm nhiễm như viêm khớp.
5. Thúc đẩy tiêu hóa
Chất xơ trong cá chép giúp thúc đẩy nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón. Đồng thời, các enzyme trong cá chép có thể giúp cơ thể phân hủy thức ăn và nâng cao hiệu quả tiêu hóa. Vì vậy, ăn cá chép có tác dụng cải thiện chức năng của hệ tiêu hóa.
Một số món ăn - bài thuốc từ cá chép
Hỗ trợ an thai: Cá chép 1 con khoảng 500g, để cả vảy, mổ bỏ ruột; gạo nếp 50g, vo sạch; một ít vỏ quýt, gừng tươi. Cho tất cả vào nồi ninh nhừ thành cháo, cho thêm ít muối, ăn nóng.
Hoặc: Cá chép 1 con khoảng 500g, đánh vẩy, bỏ ruột, rửa sạch, cho vào nước luộc thành canh; củ gai 30g sắc lấy nước; gạo nếp 60g, vo sạch, đổ vào nồi, đổ nước canh cá, nước sắc củ gai vào rồi ninh thành cháo. Ăn nóng. Dùng 5 - 7 ngày.
Giảm buồn nôn, nôn ở thời kỳ đầu mang thai: Cá chép 1 con khoảng 300g, đánh vảy, mổ bỏ ruột, rửa sạch; sa sâm 6g đập nhỏ; gừng tươi 10 thái mỏng. Cho sa sâm và gừng tươi vào bụng cá, hầm chín, thêm gia vị ăn trong ngày. Công dụng: Kiện tỳ hòa vị, tiêu trừ nôn mửa.
Hỗ trợ điều trị viêm gan vàng da, phù chân, tiểu dắt: Cá chép 1 con (khoảng 1kg), đậu đỏ 50g, hành, gừng, tỏi, gia vị vừa đủ. Cách làm: Cá chép làm sạch, ướp gia vị, sau đó rán vàng hai mặt. Phi thơm hành, tỏi, gừng sau đó cho thêm nước và đậu đỏ vào nấu sôi, thả cá chép vào hầm đến khi đậu mềm nhừ là được. Có thể dùng thường xuyên.
Hỗ trợ điều trị ho gà, hen phế quản: Cá chép 1 con khoảng 250g, xuyên bối mẫu tán mịn 6g, nấu canh ăn trong ngày. Ăn liên tục 1 - 2 tuần hoặc ăn thường xuyên rất tốt cho người bệnh ho gà, hen phế quản mạn tính.
