Sơ cứu khi ngộ độc dứa, sắn

Trong quá trình ăn uống hằng ngày có nhiều loại thực phẩm bị nhiễm hoặc có chứa một số chất có thể gây ngộ độc khi ăn dứa, sắn hay một số loại thực phẩm khác.

Ngộ độc dứa

Bản thân quả dứa không có độc, nhưng một số người sau khi ăn dứa bị nôn mửa, khó chịu, ngộ độc là do dị ứng với nấm Candida trepicalis nắm ở những mắt của quả dứa, nhất là những quả đã bị dập nát do trong quá trình gọt dứa không cắt kĩ những mắt này đi. Hoặc dứa dập nên loại nấm đó xâm nhập vào trong quả dứa.

Biểu hiện dị ứng, ngộ độc sau khi ăn dứa là đau bụng quằn quại dẫn đến nôn mửa, tiêu chảy, thường kèm theo triệu chứng ngứa ngáy toàn thân; miệng lưỡi tê dại có cả chảy mồ hôi, khó thở, nổi mề đay. Nghiêm trọng hơn, có người còn bị sốc do cơ địa quá nhạy cảm, biểu hiện da lạnh, mạch nhanh, huyết áp hạ...

Cần gọt mắt kĩ khi ăn dứa để tránh ngộ độc (Ảnh minh họa)

Cách xử trí:  Sơ cứu cho người bị ngộ độc dứa chủ yếu là phải gây nôn cho người đó (càng sớm càng tốt). Sau đó cho uống nước chè đường. Sau khi đã thực hiện xong thao tác sơ cứu, cần nhanh chóng đưa nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất để được xử trí kịp thời, hiệu quả.

Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ truyền dịch cho nạn nhân tùy theo tình trạng mất nước do nôn mửa và tiêu chảy, nhưng cần lưu ý trụy mạch còn do sốc dị ứng, có khi không mất nước mà vẫn trụy mạch. Nếu cần, theo dõi áp lực tĩnh mạch trung ương mà truyền dịch.

Để phòng tránh bị ngộ độc dứa, khi ăn phải gọt kỹ các mắt dứa và rửa sạch miếng dứa bằng nước muối. Không nên ăn quả dứa, phần dứa đã bị dập nát.

Ngộ độc củ sắn

Trong củ sắn có một số chất có thể gây ngộ độc như acid cyanhydric, sắn càng đắng càng nhiều acid cyanhydric nên khi ăn phải dễ ngộ độc. Nếu căn và thấy sắn có vị đắng thì không nên ăn. Trong vỏ và đầu củ sắn chứa nhiều chất độc nhất.

Biểu hiện ngộ độc sắn thường xuất hiện vài giờ sau khi ăn. Ở người bị ngộ độc sẽ có các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa (đầy bụng, sôi bụng, buồn nôn, nôn và tiêu chảy) và rối loạn thần kinh (váng đầu, nóng bừng mặt, ù tai, chóng mặt, ngứa ngáy, chân tay nặng, người vật vã, nóng bừng mặt, ù tai, ngứa, tê chân tay...run, co giật, có khi tử vong). Có trường hợp thì bị sốt, ho...

Sắn là một thực phẩm dễ gây ngộ độc ở một số người (Ảnh minh họa)

Để cấp cứu người say, ngộ độc sắn, trước hết cần làm cho người đó nôn hết số sắn đã ăn vào cơ thể ra. Sau đó cho uống nước đường, nước mía và chuyển ngay về khoa chống độc của bệnh viện hoặc trung tâm y tế cấp cứu.

Để đề phòng ngộ độc sắn, nên chọn loại sắn ít độc để trồng (thường là loại cuống lá không có màu tía), không trồng sắn gần cây xoan... Củ sắn sau khi dỡ về cần chế biến ngay; nếu chế biến không kịp thì phải vùi xuống đất. Trước khi chế biến, cần lột hết vỏ sắn rồi ngâm vào nước (là nước vo gạo càng tốt). Khi luộc, nên mở vung nhiều lần để chất độc bay hơi bớt.

Tốt nhất là ăn sắn luộc với các loại đường, mật để trung hòa axit độc trong sắn (nếu còn).  Không nên ăn sắn luộc vào buổi tối vì nếu bị ngộ độc, nạn nhân đang ngủ sẽ không phát hiện được.

Đối với các sản phẩm chế biến từ sắn, không cần e ngại về nguy cơ ngộ độc vì chúng đã được khử độc, không gây hại cho con người nữa.