Vốn là cây mọc dại ở vùng sông nước miền Tây, giờ đây rau dừa nước lên đời thành đặc sản nổi tiếng trong nhà hàng, vừa lạ miệng vừa có những tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe.
Miền Tây sông nước có nhiều cây cỏ tưởng mọc hoang dại nhưng thực chất có thể làm thành món ăn vừa ngon vừa độc đáo. Trong số đó phải kể tới rau dừa nước.
Loại cây này thuộc thân thảo, mọc nổi trên mặt nước giống cây rau rút, bén rễ ở các mấu và có phao nổi. Lá dừa nước hình trước hơi thuôn, đến cuống hơi dẹt, đầu tù. Thân cây có nhiều đốt, mỗi mấu đốt lại có nhiều rễ con. Mỗi đoạn thân nhỏ lại có các phao trắng mềm và xốp bao quanh. Thời điểm mùa hè hay mùa mưa nó có thể nổi trên mặt nước là nhờ có phao mềm và xốp đỡ lấy thân.
Theo tìm hiểu, dừa nước còn có tên gọi khác là rau dừa trâu, người dân tộc Thái gọi là "co nha pót", thủy long, du long thái...
Từ xưa, bà con miền Tây đã hái rau dừa nước về làm thành các món ăn dân dã như luộc chấm mắm, xào tỏi, làm gỏi... Hồi đó, rau dừa nước mọc tua tủa, đặc biệt những hôm trời mưa cây càng phát triển nhanh. Người dân chỉ chọn những cây non nhất, ngon nhất để nấu ăn, còn lại sẽ hái về xắt nhỏ cho lợn gà ăn.
Từ loại rau của người nghèo, giờ đây rau dừa nước đã "lên đời" thành đặc sản nổi tiếng, có mặt trong các nhà hàng, quán ăn, dùng để xào bò, nhúng lẩu, luộc chấm mắm kho. Vị ngon ngọt và dai giòn của rau cùng với mắm kho đậm đà sẽ khiến bạn không thể nào quên. Trên thị trường, rau dừa nước được bán với giá khoảng 70.000 đồng/kg.
Theo Đông y nghiên cứu, rau dừa nước có vị ngọt, tính hàn, có khả năng thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ trị phù thũng, làm lợi tiểu, chữa mụn nhọt, trị ho khan, phát ban,... Còn theo y học hiện đại, rau dừa nước chứa các hoạt chất chống oxy hóa mạnh như flavonoid, tannin,... cùng với các khoáng chất có lợi cho sức khỏe như kali, sắt, natri,...
Dưới đây là một số bài thuốc từ rau dừa nước:
Điều trị viêm cầu thận
Nguyên liệu gồm: 80g rau dừa nước khô, 30g lá mã đề khô.
Cho nguyên liệu vào ấm, sắc với 2 lít nước đến khi cạn còn 600ml đến 700ml. Rót nước ra bát và chia 3 đến 4 lần để uống trong ngày. Điều trị liên tục 1 tuần mới có tác dụng.
Điều trị viêm bàng quang, tiểu ra máu
Nguyên liệu gồm: 100g rau dừa nước khô.
Sắc nước và uống liên tục trong thời gian từ 2 tới 3 tháng. Ngoài ra, còn có thể kết hợp rau dừa nước 50g, cây huyết dụ 50g và sắc nước uống hàng ngày.
Điều trị rối loạn tiêu hóa
Nguyên liệu: 100g rau dừa nước tươi hoặc 50g rau dừa nước khô.
Sắc nước uống trong ngày, dùng liên tục 3 đến 4 lần mới có tác dụng.
Nóng bụng, bí đại tiện
Nguyên liệu: 100g rau dừa nước tươi.
Rửa sạch rau dừa nước rồi giã vắt lấy nước, cho mật mía vào uống cùng. Chỉ cần uống một lần là có hiệu quả, bạn cũng có thể uống thêm những ngày tiếp cho ổn định hơn.
Tăng cường tiêu hóa, lợi tiểu
Sử dụng rau dừa nước nấu canh cua, canh cá hoặc ăn sống, canh rau dừa nước ăn rất mát và tốt cho sức khỏe.
Viêm đường tiết niệu
Nguyên liệu: 50g rau dừa nước tươi, 20g mã đề, 30g kim ngân, 20g rau dấp cá, 30g đinh lăng.
Sắc nước và uống liên tục 5 - 7 ngày.
Hội chứng tiền mãn kinh
Nguyên liệu: 24g rau dừa nước khô,10g hậu phác, 16g ích mẫu, 5 quả táo tàu, 16g quy, 12g thục, 10g bán hạ, 10g cam thảo, 16g ngưu tất, 16g mẫu lệ, 16g hắc táo nhân.
Sắc nước và uống ngày mỗi ngày trong 1 tháng.
Chữa chấn thương phần mềm
Chuẩn bị rau dừa nước 20 g - 30 g, giấm 10 ml. Rau dừa nước đem giã nhỏ, chế giấm đắp lên chỗ đau. Bài thuốc này cho tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, hoạt huyết kháng viêm, sinh cơ, thích dụng cho các trường hợp chấn thương phần mềm, ứ máu sưng tấy hoặc mụn nhọt đơn độc, sưng lở…
Lưu ý: Những bài thuốc này chỉ mang tính chất tham khảo, trước khi sử dụng phải tham khảo ý kiến của những người có chuyên môn về y khoa.