Việc bị mẹ ruột và cậu ép lấy em rể đã khiến công chúa buồn bã u uất. Hơn nữa, quyết định này đã khiến em gái hiểu lầm bà nhẫn tâm cướp chồng của mình…
Công chúa Thuận Thiên (1216-1248) tên thật Lý Ngọc Oanh là con gái trưởng của vua Lý Huệ Tông và Linh từ Quốc mẫu Trần Thị Dung, chị gái của hoàng đế Lý Chiêu Hoàng. Sau này bà trở thành hoàng hậu thứ 2 của vua Trần Thái Tông – vị hoàng đế đầu tiên của triều đại nhà Trần.
Chịu đựng nhiều tủi hổ từ trong bụng mẹ
Từ khi trong bụng mẹ, công chúa Thuận Thiên đã chịu rất nhiều tủi khổ vì bà nội và mẹ ruột có mâu thuẫn gay gắt. Bởi Đàm Thái hậu cho rằng Linh từ Quốc mẫu chính là vây cánh của gia tộc họ Trần đang âm mưu lật đổ nhà Lý. Vì thế thái hậu nhiều lần tìm cách giết hại con dâu và cháu gái bằng thuốc độc.
Nhưng vua Lý Huệ Tông thương vợ con đã tìm mọi cách để ngăn cản những âm mưu của mẹ mình. Và để bà Trần Thị Dung có thể yên tâm lâm bồn, vua đã cùng vợ mình trốn khỏi hoàng cung. Trên đường đi, bà Dung chuyển dạ hạ sinh Công chúa Thuận Thiên ở Cửu Liên Châu (nay là tả ngạn sông Hồng) mà bên cạnh không có bà mụ đỡ đẻ, cũng chẳng có lấy một người hầu hạ.
Chào đời trong hoàn cảnh thiệt thòi nên Thuận Thiên được bố mẹ cưng chiều hết mực. Sau đó, công chúa được vua cha hứa hôn cho Phụng càn Vương Trần Liễu bởi ông nghĩ rằng chỉ có thể gả con gái cho một đại vương nhà Trần thì mới có thể ngăn cản việc nhà Trần lật đổ nhà Lý.
Lên 6-7 tuổi, Thuận Thiên đã phải thực hiện lời hứa hôn của cha rồi theo về sinh sống cùng Trần Liễu. Công chúa được gia đình chồng đối đãi tử tế, chồng yêu thương.
Hai năm sau, triều đình nhà Lý xảy ra chính biến khi Linh từ Quốc mẫu đã liên kết với Thái sư Trần Thủ Độ ép vua Lý Huệ Tông thoái vị, nhường ngôi cho em gái của bà – Lý Chiêu Hoàng khi đó mới 6 tuổi. Không lâu sau, Lý Chiêu Hoàng cũng bị mẹ ruột và thái sư gả cho Trần Cảnh (sau này là vua Trần Thái Tông) – em trai Trần Liễu rồi chuyển giao triều chính bằng cách để Chiêu Hoàng nhường ngôi cho chồng nhưng thực chất là ép buộc.
Tháng 11/1225, Lý Chiêu Hoàng xuống chiếu nhường ngôi cho Trần Cảnh, lui về trở thành hoàng hậu, phò tá cho chồng. Từ đây, cuộc đời của Công chúa Thuận Thiên bắt đầu chuỗi ngày bi kịch.
Tượng thờ vua Trần Thái Tông.
Bị mẹ ruột ép lấy em rể khiến em gái hiểu lầm
Năm 1232, khi 14 tuổi, Lý Chiêu Hoàng hạ sinh Thái tử Trần Trịnh nhưng mất sau khi sinh không lâu. Bà đau ốm suốt 5 năm trời. Khi ấy Trần Thủ độ và Trần Thị Dung lại bàn kế giữ ngai vàng cho dòng họ nhà Trần nên đã ép Trần Cảnh lấy chị vợ, đồng thời là chị dâu – Thuận Thiên Công chúa và giáng Chiêu Hoàng xuống làm công chúa.
Trái ngang, khi ấy Công chúa Thuận Thiên đang mang thai con của Trần Liễu được 3 tháng. Vì thế việc bị mẹ ruột và cậu ép lấy em rể đã khiến công chúa buồn bã u uất. Hơn nữa, quyết định này đã khiến Lý Chiêu Hoàng hiểu lầm Thuận Thiên nhẫn tâm cướp chồng của mình… Cuối cùng, vì lợi ích gia tộc, Công chúa Thuận Thiên đành cắn răng chịu đựng nghe lời của mẹ cưới em rể làm chồng.
Về phía Trần Cảnh, sau khi hay tin vợ mình bị ép lấy em trai, ông đã hội quân ra sông Cái làm loạn nhưng bị thua, thuộc hạ đều bị Thái sư Trần Thủ Độ ra lệnh giết chết.
Di tích A Sào - nơi thờ Trần Liễu và Công chúa Thuận Thiên.
Năm 1237, Công chúa Thuận Thiên được lập làm Hiển Từ Thuận Thiên hoàng hậu. Sau đó bà sinh ra một hoàng tử tên Trần Quốc Khang (thực chất là con của Trần Liễu – PV). Năm 1240, bà mới sinh con trai cho vua Trần Thái Tông và đặt tên là Trần Hoảng (tức vua Trần Thánh Tông). Năm 1246, bà sinh ra hoàng tử thứ hai là Chiêu Minh đại vương Trần Quang Khải.
Năm 1248, Hiển Từ Thuận Thiên qua đời khi chỉ vừa tròn 32 tuổi, được truy tôn là Hiển Từ Thuận Thiên Hoàng thái hậu. Đặc biệt là mặc dù bà đã trở thành vợ vua Trần Thái Tông nhưng ở ấp A Sào (nay là xã An Thái, Quỳnh Phụ, Thái Bình), miếu thờ bà vẫn được lập cạnh đền thờ của người chồng đầu Trần Liễu.
