Nghe đến giá của những loại gia vị dưới đây chắc chắn ai cũng choáng váng, 2 trong số này đã được trồng thành công ở Việt Nam.
Nhụy hoa nghệ tây nổi tiếng thế giới
Nhụy hoa nghệ tây là một trong những loại gia vị đắt đỏ nhất thế giới. Chúng được trồng nhiều ở khu vực Nam Á, nhưng Iran là nơi có chất lượng sản phẩm này được đánh giá thượng hạng. Loại gia vị này được bán với giá cao ngất ngưởng, từ 350-450 triệu đồng/kg, thậm chí có thời điểm lên tới 700 triệu đồng/kg.
Tại Iran, Mashad là nơi nổi tiếng với nhụy hoa nghệ tây. Ngay từ công đoạn trồng, người chăm sóc đã phải chú ý đến nhiều yếu tố như đất, nhiệt độ, nước và phải ngăn cá loài khác như chim, chuột, thỏ phá hoại. Không dùng máy móc mà công đoạn thu hoạch nhụy hoa nghệ tây được thực hiện bằng tay.
Quá trình trồng cho đến khi ra thành phẩm không hề dễ dàng. Mỗi cây chỉ cho khoảng 4 hoa, mỗi hoa có 3 nhụy hoa có thể sử dụng, còn nhụy hoa vàng thì không có giá đắt đỏ bằng. Sau khi được hái bằng tay, chúng được đưa về để chế biến. Để có được 1kg nhụy hoa nghệ tây bán ra thị trường, người ta phải hái 150.000 bông hoa.
Từ xưa, con người dùng nhụy hoa nghệ tây không chỉ để làm gia vị cho các món ăn từ bánh ngọt đến thịt cừu nướng mà nó còn được xem là loài dược liệu có tác dụng với sức khỏe.
Hiện tại ở Việt Nam, anh Trần Minh Trung (SN 1981) ở Bình Dương cũng đã trồng thành công loại gia vị đắt đỏ này.
Cây vani - nông dân lo mất trộm
Vani được xem là thành phần quan trọng trong lĩnh vực làm bánh. Chúng là loại cây có nguồn gốc từ nhiên ở Nam Mỹ, song đến nay đã có mặt ở nhiều nơi trên thế giới. Vani thu được chính là phần tinh thể bên ngoài hạt vani. Đông Bắc Madagascar được xem là nơi có điều kiện khí hậu phù hợp để trồng vani, cho nên người dân ở đây được trồng với số lượng lớn.
Hoa vani được thụ phấn nhờ một loại ong có tên là Melipone. Ngày nay người ta cũng áp dụng cách thụ phấn nhân tạo. Sau khi được thụ phấn, quả vani hình thành và chín trong một năm. Với giá trị cao thì nỗi lo của nông dân trồng không chỉ đầu ra mà còn cả tình trạng mất trộm.
Ngày nay, sản xuất vani nhân tạo trở nên phổ biến và không thiếu nhưng vani được tạo ra từ cây trồng vẫn có ưu thế về hương vị, chất lượng, luôn được giới hiểu biết về ẩm thực đánh giá cao. Giá bán của vani hồi năm 2014 rơi xuống mức 60 USD/kg (1,2 triệu đồng/kg) nhưng đến năm 2018 mức giá đã tăng lên 500 USD - 600 USD/kg (~11,6-13,9 triệu đồng/kg).
Ớt charapita đắt đỏ, giá 1kg bằng... nửa căn chung cư
Giống ớt charapita có giá đắt đỏ, nhưng không phải ai cũng biết loại ớt này vốn mọc hoang dại ở Peru. Mỗi cây có hàng trăm quả nhỏ, màu vàng, có độ cao 40-55cm, sinh trưởng phù hợp trong khoảng nhiệt độ từ 16 đến 45 độ C.
Nhìn quả nhỏ nhưng độ cay của ớt sẽ khiến bạn phải choáng. Độ cay của nó lên đến 50.000 độ cay Scolville, cao hơn cả độ cay của ớt jalapeño. Với độ cay như vậy, khi ăn ớt này mà không cẩn thận thì có thể bị bỏng lưỡi, miệng.
Ngoài tác dụng là gia vị, chúng còn có thành phần tốt cho sức khỏe với lượng vitamin C ngang với một quả cao, chứa chất ngăn lão hóa tế bào, chất chống oxy hóa và cả lượng vitamin A cao. Ở một số quốc gia, giá của loại này được bán cho các nhà hàng cao cấp tới 25.000 USD/kg (hơn 576 triệu đồng/kg).
Năm 2019, ớt chaparita được nhân giống ở Việt Nam và bán thử nghiệm với giá 50 triệu đồng/kg khô, rẻ hơn chục lần so với hàng nhập khẩu.
Củ cải ngựa làm mù tạt
Nhiều món ăn mà chúng ta thưởng thức dùng đến mù tạt, nhưng thực chất đó là mù tạt tổng hợp, còn mù tạt làm ra chính hiệu phải là từ cây wasabi hay còn gọi là củ cải ngựa. Sở dĩ giá cả của mù tạt làm từ cây này đắt đỏ là do việc trồng củ cải ngựa không dễ dàng.
Chúng sống ở vùng núi của Nhật Bản, nơi có địa hình hiểm trở. Cho nên, để đến được chỗ trồng cũng phải đi bộ rất xa, có thể lên đến cả tiếng. Các công cụ và cách canh tác hoàn toàn thô sơ.
Muốn chất lượng mù tạt ngon thì cây củ cải ngựa sau khi thu hoạch phải dùng ngay trong vòng 15 phút để giữ được vị cay nồng. Nhưng thời gian chờ thu hoạch kéo dài lên đến 2 năm nên chúng càng khan hiếm. Môi trường sống của củ cải ngựa cũng phải chọn cẩn thận, nên trồng ở nơi có nhiều bóng râm để hạn chế ánh nắng mặt trời tác động trực tiếp, cây cần nhiều nước nhưng không để ngập úng.
Giá của 1kg wasabi là 160 USD (khoảng 3,6 triệu đồng) vào năm 2014. Trong những năm gần đây, mức giá của wasabi đã tăng đều 10% mỗi năm do hàng hoá khan hiếm, cung không đủ cầu. Bởi vậy mới có chuyện nhiều nhà hàng hạng sang ở Nhật Bản này sẵn sàng chi ra 300 USD (khoảng 6,8 triệu đồng) để nhập 1kg wasabi.
Vì giá thành đắt đỏ như vậy, 90% wasabi trên thị trường không phải là nguyên chất, hầu hết đều được trộn từ rễ cải ngựa và dầu mù tạt và phẩm màu. Wasabi xịn có màu xanh lục bích, vị cay nhẹ xen lẫn vị ngọt thoang thoảng, không cay nồng như những tuýp wasabi xanh bán trên thị trường.
Nấm masutake
Mùa thu tháng 9 là lúc mà ở Nhật những cây nấm masutake vào mùa thu hoạch trong vòng 40 ngày. Nói là nấm nhưng nó có giá rất đắt đỏ bởi masutake mọc ra từ các cây thông đỏ trên núi cao, đất xung quanh sạch sẽ, không quá khô mà cũng không quá ẩm ướt.
Loại nấm này đạt được mức thượng hạng khi có phần thân dày, đầu trụ chắc. Để tìm được nấm đắt đỏ này người ta phải vào rừng sâu, mỗi ngày có thể chỉ tìm được vài cây nấm.
Loại nấm này có giá đắt một phần vì hoàn toàn thu hoạch trong tự nhiên mà không thể trồng được. Với mức giá đắt đỏ như vậy, chúng sẽ được thu mua đưa vào các nhà hàng, khách sạn và chế biến thành những món ăn cao cấp.
Nấm có chứa 18 loại vitamin và nhiều dưỡng chất có tác dụng với sức khỏe. Giá bán vào khoảng 100 USD/cây nấm (2,3 triệu đồng/cây).
Nấm truffle được ví như kim cương
Cách đây vài năm, tại một phiên chợ ở New York (Mỹ), một cây nấm truffle nặng khoảng 2kg được đưa ra đấu giá. Một thương gai Đài Loan đã mua cây nấm này với giá khoảng 1,4 tỷ đồng.
Trong tất cả các loài nấm, Truffle chính là loại quý hiếm và đắt đỏ bậc nhất vì chúng gần như không thể gieo trồng, chỉ mọc dại tại một số vùng nhất định ở châu Âu.
Nấm truffle hay còn gọi là nấm cục, không mọc trên mặt đất mà ẩn mình sâu trong lòng đất, hoặc ký sinh trong rễ cây sồi, hạt dẻ, thông, hồ đào... Nhiều chuyên gia cho rằng, có lẽ chính vì thế nên loại nấm này kết tinh tất cả những gì tinh hoa nhất từ yếu tố đất và trở nên đặc biệt.
Có khoảng 63 loại nấm truffle khác nhau trên toàn thế giới, tuy nhiên loại có giá trị cao nhất là truffle trắng của Italy. Mùa thu hoạch chúng rơi vào tháng 10 đến cuối tháng 12. Tùy tùy loại mà nấm truffles sẽ có các mức giá khác, giao động từ vài trăm triệu, thậm chí vài tỷ đồng cho một kg.
