Thị trường khẩu trang chống bụi mịn PM2.5 đang rất sôi động với những lời quảng cáo "thần thánh", tuy nhiên người dùng cần hết sức tỉnh táo bởi không phải tất cả đều có tác dụng thật sự.
Loạn thị trường khẩu trang chống bụi mịn PM2.5
Ô nhiễm không khí ở Hà Nội đang ở ngưỡng cao mức kỷ lục, trong đó ô nhiễm bụi mịn PM 2.5 là chủ yếu. Theo thông tin của Bộ Tài nguyên và Môi trường, chỉ số bụi PM2.5 ( loại bụi mịn có thể xâm nhập vào cơ thể người) liên tục vượt ngưỡng an toàn.
Bụi mịn có thể xâm nhập sâu vào cơ thể người do có kích thước siêu nhỏ và ảnh hưởng sức khỏe nhiều người hơn bất kỳ chất gây ô nhiễm nào khác, ngay cả ở nồng độ thấp. Trước thông tin này, nhiều người phải tìm giải pháp an toàn cho mình khi ra đường như đi xe bus, taxi, hoặc hạn chế ra đường. Tuy nhiên, với những người phải thường xuyên di chuyển trên đường bằng xe máy thì khẩu trang chống bụi mịn là sản phẩm được coi "cứu cánh".
Khẩu trang được cho là chống bụi mịn được bán nhiều trên mạng
Những ngày vừa qua, thị trường bán các loại khẩu trang cũng trở nên cực kỳ sôi động. Bên cạnh khẩu trang vải, khẩu trang y tế, thì các loại khẩu trang cao cấp được quảng cáo khử khuẩn, lọc được bụi mịn PM2.5 đang "sốt xình xịnh". Lượng người mua những loại khẩu trang này tăng gấp chục lần, thậm chí vài chục lần so với trước kia.
Theo khảo sát của phóng viên, hiện trên thị trường shop online, các sàn thương mại điện tử hay các cửa hàng, đại lý... đang tung ra rất nhiều mẫu mã, chủng loại khác nhau, giá cả cũng phong phú với xuất xứ ở Việt Nam, nội địa Trung Quốc, Mỹ, Anh, Singapore... Tất cả đều giới thiệu bằng những lời "có cánh" như lọc được bụi mịn PM2.5, khử mùi hôi, hóa chất, mùi xăng xe và khói, bảo vệ hệ hô hấp, giúp hạn chế viêm mũi dị ứng... Vì thế, việc tìm mua một loại phù hợp khiến các chị em phải "vò đầu bứt tai".
Chị Minh Phương (ở Thanh Xuân, Hà Nội) chia sẻ chồng chị làm xây dựng, hay phải đi giám sát nhiều công trình ở Hà Nội nên chị tìm mua cho chồng một chiếc khẩu trang xịn. "Vào một vài trang thương mại điện tử, tôi hoa mắt bởi có quá nhiều loại, mức giá khác nhau. Tôi đành chọn bừa loại có than hoạt tính, giá 53.000 đồng, chứ cũng không chắc chắn loại này có thật sự lọc được bụi mịn hay không".
Trên các shop online, nhiều loại khẩu trang được chào bán với mức giá khác nhau
Ngày 2/10, một cửa hàng thuộc Công ty thương mại điện tử chuyên về đồ gia dụng ở Đê La Thành, quận Ba Đình sôi động hơn hẳn ngày thường. Bạn Hoàng Dung, một chuyên viên bán hàng ở đây cho biết mặt hàng bán chạy nhất khoảng một tháng trở lại đây là khẩu trang. Nếu trước đây mặt hàng này bán với số lượng rất ít, mỗi ngày chỉ vài cái thì gần đây, số lượng khách đến mua trực tiếp hoặc điện thoại mua hàng tăng vọt. Đỉnh điểm, vào ngày 2/10, tổng số khẩu trang các loại bán ra ở cả Hà Nội và TP.HCM khoảng 600 chiếc.
Theo bạn Dung, cửa hàng của bạn bán nhiều loại khác nhau như khẩu trang 3M, Honeywell dùng 1 lần, khẩu trang than hoạt tính NeoMask,... Tính đến 15h ngày 2/10 đã có 500 khẩu trang Honeywell được bán ra, còn khẩu trang NeoMask cũng bán được hơn 400 cái. Khách mua hàng nhiều đến nỗi 4 nhân viên bán hàng phải hoạt động liên tục, không có thời gian nghỉ ngơi.
"Khách hàng có vẻ ưa chuộng khẩu trang than hoạt tính NeoMask nhất. Cửa hàng phải nhập liên tục loại khẩu trang này trong tháng 9. Đây là khẩu trang than hoạt tính do Việt Nam sản xuất với giá 53.000 đồng/chiếc, có thể giặt được, thời gian sử dụng 3 đến 6 tháng. Khi giặt thì tháo miếng than hoạt tính ra ngoài, chỉ giặt phần vải", bạn Dung cho biết thêm.
Khẩu trang nhập khẩu giá gần triệu đồng/cái vẫn được săn lùng
Ngoài khẩu trang có mức giá trung bình, trên các shop online, nhiều người mua sẵn sàng bỏ ra cả triệu đồng để sở hữu chiếc khẩu trang nhập khẩu.
Khẩu trang có giá gần 1 triệu đồng vẫn được nhiều người săn lùng
Một shop online đăng bán khẩu trang dòng Microfiber của Vogmask xuất xứ từ Mỹ với giá 998.000 đồng/chiếc. Chị Linh (chủ shop) cũng không quên đăng kèm thông tin: Dòng Microfiber của Vogmask đạt tiêu chuẩn N99 của Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động Mỹ, đảm bảo lọc 99% các vật thể có trong không khí, kể cả bụi PM0,3 – loại bụi có kích thước 0,3 micromet mà thậm chí, các máy đo chỉ số chất lượng không khí ở Việt Nam chưa xác định được.
Vogmask có phần viền vải đen và gọng kim loại giúp ôm sát lấy gương mặt người dùng. Tuy nhiên, phần quai đeo của sản phẩm này lại không có khả năng điều chỉnh độ rộng nên người sử dụng phải dùng cách thủ công như buộc thắt nút lại".
Chị Linh cho biết mặc dù giá cao nhưng vẫn có người đặt hàng, có khách còn order hẳn 2 chiếc cho cả 2 vợ chồng. Tổng cộng trong tháng 9 chị bán được tầm chục cái khẩu trang Vogmask.
Bên cạnh đó, loại khẩu trang Cambridge Mask N95 được bán với giá 529.000 đồng/chiếc cũng được nhiều người tìm mua.
Chuyên gia nói gì về khẩu trang chống bụi mịn PM2.5?
Trước những lời quảng cáo "thần thánh" về khẩu trang lọc bụi, kháng khuẩn, các chuyên gia cho rằng không phải tất cả các loại khẩu trang bày bán trên thị trường đều có tác dụng thật sự.
Trao đổi với PV, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết hiện trên thị trường đang bày bán nhiều loại nhưng chưa có một cơ quan nào đánh giá, công bố chất lượng khẩu trang khiến các chị em không biết nên chọn mua loại nào.
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, một chiếc khẩu trang đạt tiêu chuẩn kháng khuẩn phải đảm bảo các yếu tố: khả năng lọc bụi, độ ôm khít với khuôn mặt, độ thông thoáng. Trong đó, khả năng lọc bụi là quan trọng nhất.
Khả năng lọc bụi của chiếc khẩu trang phụ thuộc vào kích thước của các lỗ nhỏ trên màng lọc. Để lọc được bụi mịn, các lỗ nhỏ trên màng lọc của khẩu trang hoạt tính phải có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn, tối thiểu là 2 micromet. Tuy nhiên, rất khó để sản xuất được màng lọc có kích thước nhỏ hơn kích thước của bụi mịn và đường kính của các lỗ nhỏ cũng không đồng đều. Hơn nữa, với kích thước nhỏ như thế sẽ gây bí thở, khó thở.
"Những khẩu trang này chỉ mang tính chất tương đối. Nó chỉ lọc được những hạt bụi thô, còn bụi siêu mịn có kích thước 2 micromet thì rất khó, hầu như không lọc được. Muốn chống ô nhiễm do bụi mịn phải dùng mặt nạ chống độc, nhưng loại này thường cồng kềnh, khó mang theo, khó đeo liên tục", PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh nhấn mạnh.
Những loại khẩu trang có miếng than hoạt tính ở giữa, có thể tháo ra tháo vào được thì có khả năng lọc bụi mịn PM2.5
Đối với những khẩu trang có lớp than hoạt tính phía trong, có khả năng lọc được bụi mịn, nhưng chỉ có tác dụng trong thời gian ngắn bởi lớp than hoạt tính trong khẩu trang rất mỏng. Than hoạt tính có thể hút những chất có mùi trong không khí, có thể khử chất độc. Tuy nhiên, lớp than hoạt tính trong khẩu trang không thể làm dày được vì nó gây trở lực, gây khó thở. Tùy thuộc vào lượng bụi và mức độ sử dụng để người dùng dự tính thời gian sử của khẩu trang hoạt tính, thường chỉ trong vòng 3 tháng đổ lại.
Khi dùng khẩu trang than hoạt tính, người tiêu dùng có thể giặt để sử dụng nhiều lần, nhưng mỗi lần giặt phải lấy miếng than hoạt tính ra ngoài, chỉ giặt phần vải.