Loài cá này là đặc sản nổi tiếng ở Quảng Nam, chúng có cánh và có thể bay trên mặt nước như những con mòng biển.
Ở vùng biển Đà Nẵng - Quảng Nam có một loài cá vô cùng đặc biệt, biết bay như chim, đó là cá chuồn. Theo tìm hiểu, loài cá này có tên khoa học là Exocoetidae, thuộc dòng cá nhói. Trong đó cá chuồn được tìm thấy có khoảng 64 loài và được chia thành 7 – 9 chi. Theo như những nghiên cứu về hóa thạch của cá chuồn, chúng xuất hiện từ thời Trung cổ và có niên đại khoảng 235 – 124 triệu năm trước.
Loài cá này vô cùng kỳ lạ, có thể bay như chim
Về hình dáng, cá chuồn có dáng thon dài, hơi dẹt, lưng xanh, bụng trắng. Một con cá chuồn bay khi trưởng thành có chiều dài trong khoảng 18 – 30,5cm, có thể nặng từ 0,5 – 6kg. Điểm nổi bật nhất trên cơ thể của cá chuồn chính là phần vây khá lớn và cứng, có thể mở rộng như cánh chim. Đây chính là đặc điểm giúp chúng có thể bay ra khỏi mặt nước.
Những con cá chuồn khỏe có thể bay đến 180m mỗi lượt. Tổng lượt bay có thể kéo dài tới 43 giây, đi được quãng đường 400m. Khả năng bay của cá chuồn chủ yếu nhằm thoát khỏi những kẻ săn mồi. Loài cá này đươc tìm thấy rất nhiều ở Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, vùng biển Caribe. Tại nước ta, vùng biển Quảng Nam - Đà Nẵng được xem là nơi có nhiều cá chuồn nhất.
Điểm nổi bật nhất trên cơ thể của cá chuồn chính là phần vây khá lớn và cứng, có thể mở rộng như cánh chim.
Đi dọc theo con đường biển Rạng (xã Tam Quang, huyện Núi Thành), du khách sẽ dễ dàng bắt gặp mùi thơm của cá chuồn nướng từ các lều, quán, nhà hàng. Đây được xem là một đặc sản nổi tiếng mà bất cứ ai đến vùng đất này đều muốn được thưởng thức. Ở đây, cá chuồn nướng không bán theo ký mà bán theo con. Tùy vào thời điểm, kích thước lớn, bé mà cá chuồn nướng có giá từ 40.000 - 50.000 đồng/con.
Cô Lánh (người bán hải sản ở biển Rạng) chia sẻ: "Mùa cá chuồn bắt đầu từ cuối tháng 3 âm lịch nhưng rộ nhất vào khoảng tháng 5 đến tháng 7. Để có cá chuồn nướng ngon thì phải chọn những con săn chắc, tươi mới, vừa mới đánh bắt lên để nướng cho khách. Những miếng thịt cá mềm ngọt, dai dai, lớp da giòn giòn hòa trong mỡ béo bùi, đậm đà với gia vị ướp, ăn kèm rau sống rồi chấm vào nước mắm, khách nào ăn cũng khen nức nở".
Mùa cá chuồn từ tháng 4 đến tháng 7
Trước đây, cá chuồn là món ăn dân dã rất quen thuộc ưa chuộng và thân thương của người miền trung mang đậm vị quê hương, có mặt trong bữa cơm nghèo khó của người dân nghèo nơi đây. Ngoài nướng, cá chuồn còn có thể chế biến thành nhiều món ăn ngay như nấu canh chua, canh với mít non, chiên sả bằm,… hoặc làm mắm thính để ăn vào mùa mưa bão. Có lẽ vì cá chuồn nhiều xương, nên trước đây cá chuồn không được ưa chuộng.
Cá chuồn nướng là đặc sản ở biển Rạng
"Nhắc đến cá chuồn như nhắc tới cả bầu trời tuổi thơ, lúc đó có cá chuồn để ăn đã là mừng lắm rồi. Còn nhớ đi chợ thấy cá chuồn khô là biết một mùa mưa bão nữa lại về. Khi những ngày cá chuồn rộ lên, mọi người tranh thủ làm khô cá bởi thời điểm này cá rẻ hơn, thịt cá lại ngon. Theo kinh nghiệm của bà con, phơi cá chuồn trúng tiết trời nắng gắt, cá khô từng thớ thịt là ngon nhất. Phơi xong mang vào để gác bếp vài ngày rồi gói kỹ để ăn dần. Giờ đây khi cuộc sống đã khá hơn, nhưng tôi vẫn nhớ hương vị của cá chuồn và đặt mua để trong tủ đá ăn dần", chị Ngọc Anh (quê ở Quảng Ngãi, hiện đang sống ở TP.HCM) chia sẻ.
Mấy năm gần đây, cá chuồn trở thành đặc sản nổi tiếng với giá đắt đỏ. Khô cá chuồn được bán trên sàn điện tử với giá lên tới 290.000 đồng/kg.
Bán cá chuồn ở chợ Rạng, anh Bình Trinh chia sẻ: "Mấy năm gần đây, du khách rất ưa chuộng cá chuồn, có người mua cá tươi, có người mua cá nướng để về thành phố cho người thân, bạn bè thưởng thức. Ngoài bán lẻ, tôi còn đúng thùng đá gửi xe khách đi nhiều tỉnh thành. Cá chuồn có nhiều vào mùa hè, sau đó tôi chuyển sang bán cá chuồn khô".
