Theo Nghị quyết 109/2015/NQ-QH13 hướng dẫn thi hành Bộ Luật Hình sự mà Quốc hội vừa ban hành, không áp dụng hình phạt tử hình khi xét xử người phạm tội mà Bộ luật hình sự 2015 đã bỏ hình phạt tử hình, đối với người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử.
Tướng cướp Hồ Duy Trúc chặt tay cướp SH thoát án tử hình
Nghị quyết 109 nêu rõ, kể từ ngày Bộ luật hình sự năm 2015 được công bố: Không áp dụng hình phạt tử hình khi xét xử người phạm tội mà Bộ luật hình sự năm 2015 đã bỏ hình phạt tử hình ; đối với người đủ 75 tuổi trở lên khi phạm tội hoặc khi xét xử. (7 tội danh tử hình bị bỏ gồm: cướp tài sản; sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm; tàng trữ trái phép chất ma túy; chiếm đoạt chất ma túy; phá huỷ công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; chống mệnh lệnh; đầu hàng địch)
Hình phạt tử hình đã tuyên đối với người được nêu tại điểm a khoản này nhưng chưa thi hành án, thì không thi hành và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao chuyển hình phạt tử hình thành hình phạt tù chung thân.
Tướng cướp Hồ Duy Trúc sẽ thoát án tử. Ảnh: VNE
Như vậy, theo quy định mới này, bị án Hồ Duy Trúc (tướng cướp khét tiếng chặt tay nạn nhân để cướp xe SH gây rúng động dư luận hồi năm 2014) theo đó sẽ không phải thi hành án tử hình về Tội cướp tài sản theo Điều 133 BLHS năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009).
Dương Chí Dũng cũng thoát án tử?
Nghị quyết 109/2015/NQ-QH13 hướng dẫn thi hành BLHS 2015 cũng nêu rõ:
Đối với người đã bị kết án tử hình nhưng chưa thi hành án mà có đủ các điều kiện quy định tại điểm c khoản 3 Điều 40 của BLHS năm 2015 thì không thi hành và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao chuyển hình phạt tử hình thành hình phạt tù chung thân (Khoản 3 Điều 40 quy định: Người bị kết án tử hình về tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội tham ô tài sản, tội nhận hối lộ mà sau khi bị kết án đã chủ động khắc phục cơ bản hậu quả của tội phạm do mình gây ra, hợp tác tích cực với cơ quan chức năng trong việc phát hiện, điều tra, xử lý tội phạm hoặc lập công lớn.).
Như vậy, nếu kịp thời khắc phục được... cơ bản số thiệt hại đã gây ra cho Nhà nước (gần 367 tỉ đồng) thì rất có thể Dương Chí Dũng (cựu cục trưởng Hàng hải, cựu chủ tịch HĐQT Vinalines) và Mai Văn Phúc (cựu tổng giám đốc Vinalines) cùng bị tuyên án tử hình về tội Tham ô và Cố ý làm trái sẽ thoát án tử hình theo quy định mới này.
Dương Chí Dũng có thể thoát án tử hình nếu khắc phục cơ bản hậu quả đã gây ra. Ảnh: VNE
Ngoài ra, không xử lý về hình sự đối với người thực hiện hành vi mà BLHS năm 1999 quy định là tội phạm nhưng Bộ luật hình sự năm 2015 không quy định là tội phạm (bao gồm: tảo hôn; báo cáo sai trong quản lý kinh tế; vi phạm quy định về cấp văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp; sử dụng trái phép quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ của tổ chức tín dụng; không chấp hành các quyết định hành chính của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về việc đưa vào cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh, quản chế hành chính). Nếu vụ án đã được khởi tố, đang điều tra, truy tố, xét xử thì phải đình chỉ. Trường hợp người bị kết án đang chấp hành hình phạt hoặc đang được tạm đình chỉ thi hành án, thì được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại; trường hợp người bị kết án chưa chấp hành hình phạt hoặc đang được hoãn thi hành án, thì được miễn chấp hành toàn bộ hình phạt.
Không xử lý về hình sự đối với người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi về tội phạm không được quy định tại khoản 2 Điều 12 và các điểm b, c khoản 2 Điều 14 của Bộ luật hình sự năm 2015.
Nếu vụ án đã được khởi tố, đang điều tra, truy tố, xét xử thì phải đình chỉ; trong trường hợp người đó đã bị kết án và đang chấp hành hình phạt hoặc đang được tạm đình chỉ thi hành án, thì họ được miễn chấp hành phần hình phạt còn lại; nếu người bị kết án chưa chấp hành hình phạt hoặc đang được hoãn thi hành án, thì được miễn chấp hành toàn bộ hình phạt.
Những người đã chấp hành xong hình phạt hoặc được miễn chấp hành toàn bộ hình phạt hoặc phần hình phạt còn lại theo quy định tại điểm d và điểm đ khoản này, thì đương nhiên được xóa án tích.