Măng cụt là loại quả vô cùng thơm ngon và bổ dưỡng. Đã từng có trào lưu làm các món gỏi với măng cụt khiến cho nó có mức giá vô cùng đắt đỏ và bị săn lùng ráo riết.
Măng cụt hay còn được biết đến với tên gọi là quả tỏi ngọt, là một loại quả thuộc họ Bứa, có tên khoa học là Garcinia mangostana. Đây là loại quả mọc vô cùng phổ biến tại các quốc gia Đông Nam Á có khí hậu nhiệt đới, ngoài ra nó còn rất phổ biến tại Tây Nam Ấn Độ và một số quốc gia Nam Mỹ.
Ở nước ta, cây măng cụt được trồng vô cùng phổ biến tại các tỉnh thành miền Nam. Tuy nhiên một số ít tỉnh thành phía Bắc cũng trồng được măng cụt nhưng số lượng rất hạn chế và quả chín không được ngon ngọt như trong miền Nam, phần lớn là do khác biệt về điều kiện khí hậu cũng như lượng mưa.
Cây măng cụt là loại cây thân gỗ, có chiều cao trung bình khi trưởng thành vào khoảng từ 5 đến 25m. Quả măng cụt khi chín sẽ có vỏ ngoài khá dày dặn, màu tím đậm, thịt quả bên trong màu trắng ngà, có vị chua ngọt và chia thành nhiều múi. Ẩn sâu bên trong lớp thịt quả là những hạt có kích thước nhỏ.
Cây măng cụt đặc biệt ở chỗ, nó phải mất ít nhất 6 năm và cần thiết phải 10 năm thì mới được coi là trưởng thành và có thể cho ra trái. Ngoài ra cây vô cùng nhạy cảm với nguồn nước, có bộ rễ yếu nên ưa thích đất trồng có độ ẩm cao, thoát nước tốt. Vậy nên nơi nào có lượng mưa trung bình năm cao rất thích hợp để trồng loại cây này.
Từ khi ra hoa cho đến khi kết trái măng cụt sẽ cần ít nhất từ 5 tới 6 tháng. Cây có khả năng chịu hạn kém, nhạy cảm với phân bón cho nên yêu cầu chăm sóc rất kỹ cho đến lúc ra quả. Quả măng cụt được coi là chín và có thể thu hoạch khi đạt đủ thời gian cần thiết và có vỏ ngoài dày dặn, màu tím đậm.
Đã từ xa xưa, quả măng cụt đã được coi như là một vị thuốc dân gian quý giá, với nhiều công dụng đối với sức khỏe. Trong đông y, loại quả này có tính mát, vị chua ngọt, có khả năng thanh nhiệt, làm mát cơ thể.
Còn theo y học hiện đại, quả măng cụt có chứa rất dồi dào hợp chất Xanthones có khả năng chống oxy hóa cao. Ngoài ra nó cũng chứa một lượng axit tryptophan nhất định để kết hợp với serotonin giúp an thần, ngủ ngon, tinh thần phấn chấn.
Một số nghiên cứu khác cũng cho biết, sử dụng măng cụt thường xuyên sẽ cung cấp dồi dào vitamin C và E cao cho cơ thể, giúp chống lại quá trình lão hóa, tăng đề kháng, giảm cholesterol xấu và ngăn nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.
Bên cạnh tác dụng hữu ích đối với sức khỏe, quả măng cụt còn được săn lùng để chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Đã từng có thời điểm, món gỏi gà măng cụt cực hot được người dân lùng mua bằng được đã đẩy giá bán của loại quả này lên tới gần nửa triệu đồng/kg, chủ yếu là về quả măng cụt xanh.
Hiện nay do sức hút của các món ăn được làm từ măng cụt đã giảm bớt nên giá bán của loại quả này đã về gần như mức ban đầu. Bạn có thể tìm mua dễ dàng quả măng cụt từ các siêu thị hoặc ngoài chợ với mức giá dao động từ 35.000 đến 45.000 đồng/kg. Cá biệt những loại quả cực ngon sẽ có mức giá khoảng 60.000 đồng/kg.
Bên cạnh món gỏi gà măng cụt, loại quả này còn có thể được dùng để làm sinh tố, nước ép hoặc món chè cũng vô cùng ngon miệng và giúp giải khát, xua tan đi cái nóng nực, bức bối của ngày hè.
Để chọn được những quả măng cụt ngon nhất, bạn có thể dựa vào màu sắc vỏ ngoài của quả phải đen bóng và có màu tím đậm hoặc nâu sẫm. Ngoài ra phần cuống quả phải còn xanh tươi như vừa mới được hái, quả khi cầm phải chắc tay chứ không bị nhũn. Nếu như quả bị nhũn, màu sắc xấu xí, thô ráp, xù xì thì bạn không nên mua vì nó đã bị để quá lâu và không còn ngon nữa.
Bên cạnh đó, dân gian cũng chỉ ra một mẹo nhỏ để chọn được măng cụt ngon, đó là dựa vào số cánh hoa dưới đáy quả. Số cánh hoa này tương đương với số múi bên trong, càng có nhiều cánh thì quả càng mọng nước và có nhiều múi. Thông thường mỗi một quả măng cụt sẽ có từ 4 - 8 cánh hoa dưới đáy như vậy.
