Ăn trái cây rất tốt cho sức khỏe, tuy nhiên khi lựa chọn cần chú ý vì một số loại quả có tính nóng sẽ gây ảnh hưởng đến cơ thể, nhất là gây phát ban, nổi mụn, làm xấu da...
Ăn hoa quả mùa hè sao cho hợp lý?
Tại các nước nhiệt đới như nước ta, mùa hè luôn được biết đến như “thiên đường” của trái cây, tuy nhiên không ít người truyền tai nhau về việc có một số loại quả khi ăn nhiều có thể gây nóng trong, mọc mụn, tàn phá làn da. Bác sĩ Lưu Thị Hương (nguyên bác sĩ thuộc Trung tâm y tế quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, việc ăn trái cây tùy vào thể trạng và sức khỏe của mỗi người, thực tế trái cây còn là thần dược giúp làm đẹp làn da và có nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Tuy nhiên, bác sĩ Hương cũng cho rằng có những loại quả đặc sản trong mùa hè được xếp vào danh sách có tính nóng, gây nổi mụn. Do vậy, việc lựa chọn ăn loại trái cây nào, ăn bao nhiêu hoàn toàn phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người.
Theo bác sĩ Hương, trước khi ăn trái cây, mỗi người cần biết xác định cơ thể mình thuộc thể nhiệt hay hàn (nóng hay lạnh), từ đó sẽ lựa chọn loại trái cây như một biện pháp điều hòa thân nhiệt.
Thông thường, người có thân nhiệt nóng thường có biểu hiện đổ mồ hôi trộm, nóng bứt rứt, đại tiện khó, nước tiểu vàng. Người thân nhiệt lạnh (hàn) có biểu hiện đại tiện lỏng thường xuyên, đi tiểu đêm nhiều lần, xương lưng và khớp gối thường lạnh.
Người có cơ địa nóng-nhiệt nên tránh một số loại hoa quả như mít, xoài, mận... Ảnh minh họa.
Đối với trái cây, trái loại mát thường có vị chát, chua, ít ngọt, trái lại loại nóng thường ngậy và nhiều vị ngọt. Từ những phân tích trên, bác sĩ Hương tư vấn, với người cơ địa hàn thì nên ăn trái cây tính nhiệt hoặc bình, người cơ địa nhiệt thì bổ sung trái cây tính hàn để hạ nhiệt cơ thể.
“Nếu dung nạp thuận chiều với cơ địa hay ăn quá nhiều một loại trái cây mát, nóng cũng đều bất lợi. Nhưng cũng không vì ăn quả nổi mụn mà không dám ăn, chúng ta sẽ ăn vừa phải để phát huy mặt tích cực của các loại quả.
Việc mọc mụn mà không biết nguyên nhân tại sao thì cần đi khám bác sĩ da liễu ngay để có thể điều trị kịp thời và hiệu quả. Đồng thời cần bình tĩnh suy xét xem nguyên nhân là gì và tìm cách khắc phục”, bác sĩ Lưu Thị Hương tư vấn.
Điểm danh một số loại quả gây nóng, dễ nổi mụn nếu ăn nhiều
Bác sĩ Hương cho biết, mùa hè có rất nhiều loại quả đến mùa chín rộ, nhưng không phải quả nào cũng gây nóng. Dưới đây là một số loại trái câu càng ăn nhiều, càng gây nóng và nổi mụn, mọi người cần lưu ý ăn với lượng vừa đủ để không gây hại cho làn da và cơ thể.
- Quả mít: Mít chứa rất nhiều vitamin, chất khoáng cùng một số chất dinh dưỡng khác. Tuy thơm ngon là vậy, đây lại không phải là loại quả nên ăn nhiều vì giàu đường, có thể gây nóng trong, nổi mụn.
Mít có tính nóng và ngọt nên người tiểu đường, cơ địa nóng cần hạn chế ăn.
Người tiểu đường hay béo phì thậm chí còn không nên ăn vì đường fructoza và glucoza có nhiều trong loại quả này sẽ làm lượng đường trong máu tăng cao nhanh chóng. Những người có thân nhiệt cao như phụ nữ mang thai, người gầy, hay người bị bệnh liên quan đến gan khi ăn mít còn khiến nhiệt tăng cao hơn và ảnh hưởng không tốt đến gan, khiến cho cơ thể cảm thấy bức bí, khó chịu. Ăn 300g mít, hoặc vải, nhãn, thì cũng tương đương với 1 bát cơm.
- Quả vải: Qủa vải chứa nhiều dinh dưỡng, trong đó trên 60% là đường glucoza, ngoài ra còn có protein, chất béo, vitamin C, A,B, axit xitric... Chính vì chứa lượng lớn đường nên vải cũng được khuyến cáo không nên ăn nhiều.
Ăn quá nhiều quả vải dễ bị bệnh viêm nhiệt miệng đau rát lưỡi, ngứa, nổi rôm sảy, nổi mụn nhọt, trằn trọc khó ngủ. Để không bị nóng và nổi mụn, người lớn chỉ nên ăn khoảng 5-10 quả/ ngày, trẻ em chỉ 3-4 quả.
- Sầu riêng: Loại quả này chứa hàm lượng chất xơ và carbohydrate cao, nên sau khi ăn thường gây ra hiện tượng ợ hơi và nóng bụng. Lượng đường trong sầu riêng khá cao, ăn nhiều sẽ dẫn đến nhiệt miệng, nổi mụn nhọt, đầy hơi, khó tiêu, thậm chí là "bốc hỏa" do tăng huyết áp. Người bình thường nên ăn tối đa 2 múi sầu riêng/ngày.
- Xoài chín: Xoài cũng là trái cây giàu vitamin C, kali, magiê, chất xơ, vitamin B6 và beta-carotene... Đây đều là các chất thiết yếu cho sức khỏe. Thế nhưng ăn quá nhiều xoài chín sẽ gây nóng, còn xoài xanh thì không.
Với những người có cơ địa nhạy cảm, nóng thì một số chất có trong xoài có thể gây nổi mụn. Bên cạnh đó, lượng đường nhiều trong xoài chín cũng sẽ gây ra hiện tượng tăng đường huyết, tình trạng mụn, nhọt, nổi dị ứng trên da. Người khỏe mạnh bình thường cũng chỉ nên ăn tối đa một trái xoài mỗi ngày.
Mỗi người trưởng thành nên ăn không quá 10 quả mận/ngày để tránh tác dụng không mong muốn.
- Quả mận: Mận là loại quả được cho là rất giàu chất dinh dưỡng và tốt cho sức khỏe. Ăn mận sẽ giúp cải thiện trí nhớ, hệ tiêu hóa. Vậy nhưng, mận vẫn được liệt vào danh sách loại quả gây nóng trong, vì thế người có thân nhiệt cao không nên ăn mận. Người bình thường chỉ nên ăn tối đa 10 quả một ngày để tránh ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe.
- Quả nhãn: Trong nhãn còn có chứa một lượng lớn vitamin A, vitamin C, kali, photpho, magie và cả sắt. Tuy nhiên, đối với những người đang bị nóng trong, đang trong tình trạng nhiều mụn thì tốt nhất không nên ăn loại quả này. Nếu ăn quá nhiều nhãn sẽ khiến làn da của bạn không chỉ nổi mụn nhiều hơn mà có thể gặp phải tình trạng ngứa da, mẩn đỏ, rất khó chịu. Theo các nhà khoa học, khoảng 300g quả nhãn cung cấp lượng đường tương đương với 1 bát cơm.
Tuy đưa ra danh sách một số loại quả có thể gây nóng trong, nổi mụn như trên, nhưng bác sĩ Hương cho rằng việc nổi mụn có nhiều nguyên nhân gây nên, chứ không chỉ đơn giản là thói quen ăn quá nhiều loại quả nóng. Thực tế, mụn có thể hình thành do một số vấn đề về sức khỏe, chẳng hạn như một số vấn đề về gan, nội tiết… Vì thế, nếu bạn bỗng dưng xuất hiện nhiều mụn thì cần chú ý hơn tới các vấn đề sức khỏe của bản thân và tìm ra đúng nguyên nhân.
Ths.BS Đoàn Thị Anh ĐàoPhó trưởng khoa Nội tổng hợp, Phó trưởng khoa Dinh dưỡng - Bệnh viện Thanh Nhàn
