Củ sắn dây là loại thực phẩm được trồng và sử dụng rộng rãi ở nước ta. Củ sắn dây có nhiều tác dụng đối với sức khỏe và cả tác hại có thể bạn không ngờ tới nếu sử dụng sai cách.
Hình ảnh củ sắn dây, đặc điểm, nơi phân bố
Cây sắn dây thuộc họ Đậu, là loài thân leo sống quanh năm. Củ sắn dây chính là bộ phận rễ phình to của cây tạo ra, được mọi người thu hái để sử dụng làm thuốc hoặc chế biến món ăn. Hầu hết tất cả bộ phận của cây sắn dây đều có thể sử dụng để làm thuốc được, từ rễ củ, lá, thân cành…
Củ sắn dây có vị ngọt, tính mát, thường được dùng để giải cảm, chữa nóng trong người, đau đầu, kiết lỵ, sốt cao, khát nước,... Loại củ này xuất hiện rộng rãi trên khắp nước ta do nó dễ trồng, ngoài ra các nước châu Á cũng có loại củ này.
Hình ảnh củ sắn dây thông thường được sử dụng làm thuốc hoặc món ăn:
Hình ảnh củ sắn dây
8 tác dụng của củ sắn dây đối với sức khỏe
1. Cung cấp giá trị dinh dưỡng thiết yếu
Giá trị dinh dưỡng của củ sắn dây không cao như các loại thực phẩm khác như là khoai, ngô,.... Tuy nhiên nó lại chứa nhiều hợp chất quan trọng đối với cơ thể mà ít có loại thực phẩm khác có được. Các chất dinh dưỡng có thể được tìm thấy trong củ sắn dây bao gồm:
- Calo hàm lượng cao
- Cacbohydrat
- Tinh bột
- Chất xơ
- Canxi
- Photpho
- Vitamin C
Và một số hợp chất khác
2. Trị táo bón hiệu quả
Hàm lượng chất xơ cao trong củ sắn dây sẽ giúp dạ dày làm việc tốt hơn, ổn định được sự rối loạn xảy ra và ngăn ngừa táo bón hiệu quả. Ngoài ra củ sắn dây còn chứa saponin có tác dụng giải độc cao, chống viêm sẽ giúp bảo vệ dạ dày khỏi sự tấn công của vi khuẩn gây hại.
3. Chữa cảm nắng, đau đầu
Củ sắn dây vốn có tính mát, khi giã nát rồi pha vào nước để sắc uống sẽ giúp cơ thể giảm đau đầu, giảm tình trạng say nắng hiệu quả. 30g củ sắn dây sắc với 1 lít nước, sau đó bỏ bã và lấy nước còn lại sử dụng. Nước sắn dây dùng nấu cháo, thêm với 1 chút gừng, đây là tác dụng của củ sắn dây chữa cảm nắng và đau đầu rất hiệu quả.
4. Chứa các chất chống độc tốt cho sức khỏe
Củ sắn dây chứa một số hoạt chất có tác dụng chống độc, chống oxy hóa vô cùng có lợi cho cơ thể có thể kể đến như:
Saponin: Chống oxy hóa, giải độc tốt cho cơ thể.
Phytate: Cũng là một chất chống oxy hóa mạnh
Tannin: Một chất chống độc cực phổ biến xuất hiện ở nhiều loại thực vật
Tuy nhiên chính vì củ sắn dây chứa nhiều loại chất chống độc cho nên đã làm giảm đi đáng kể tác dụng của nó với sức khỏe. Bởi các chất chống độc này nếu sử dụng nhiều sẽ cản trở quá trình hấp thụ vitamin và các khoáng chất có lợi cho cơ thể.
5. Tăng cường nội tiết tố nữ
Thành phần của củ sắn dây rất giàu protein và lecithin có tác dụng kích thích cơ thể sản sinh ra estrogen, là nội tiết tố quan trọng nhất của nữ giới. Nhờ vậy mà cơ thể các chị em sẽ trở nên khỏe mạnh, kích thích vòng 1 phát triển, làn da mịn màng, tóc suôn đẹp hơn. Nhiều nghiên cứu khoa học còn chỉ ra khả năng điều hòa kinh nguyệt tốt hơn khi nội tiết tố tăng lên.
6. Điều trị nám và tàn nhang hiệu quả
Củ sắn dây có chứa một hoạt chất có tên là Isoflavone có hoạt tính tương tự với estrogen nội tiết tố ở phụ nữ. Isoflavone sẽ giúp thay thế các hormone đang bị tổn thương của cơ thể, giúp chúng ổn định trở lại, giảm thiểu lượng chất melanin khiến cho làn da bị nám và tàn nhang. Hơn nữa, isoflavone còn là chất chống oxy hóa rất tốt cho cơ thể.
7. Điều trị mẩn ngứa và mụn nhọt
Củ sắn dây thường được tán thành bột để pha nước uống vì nó có tác dụng thanh nhiệt và giải độc tốt cho cơ thể. Với saponin, tanin trong củ sắn dây sẽ giúp cơ thể của các chị em không bị độc tố thâm nhập gây nổi mẩn ngứa và mụn nhọt trên da. Hơn nữa lá gan sẽ được bảo vệ, cơ thể luôn được thanh mát và không bị nóng trong người.
8. Hỗ trợ chữa trị chứng viêm ruột
Như đã đề cập ở trên, trong củ sắn dây có chứa một số chất có tác dụng chống độc, chống viêm và chống oxy hóa tốt như saponin, tanin và phytate, isoflavone,... Các chất này đều có khả năng loại bỏ vi khuẩn, chống viêm, hỗ trợ điều trị chứng viêm ruột thường gặp, và một số bệnh lý khác về đường ruột, dạ dày.
Một số bài thuốc từ củ sắn dây chữa bệnh hữu ích
1. Bài thuốc chữa sởi cho trẻ nhỏ
Sắn dây, kinh giới, ngưu bàng tử mỗi loại 12g, uất hương, cát cánh mỗi loại 8g, cam thảo, thuyền thoái mỗi loại 4g, liên kiều 16g. Tất cả đem sắc cùng với nửa lít nước đến khi còn khoảng 300ml là được. Sử dụng 1 thang thuốc mỗi ngày sẽ giúp điều trị tình trạng sởi, phát ban ở trẻ nhỏ.
2. Bài thuốc chữa đau đầu, tăng huyết áp, nhiệt miệng
Chuẩn bị sắn dây, cao đẳng với liều lượng như nhau. Đem 2 nguyên liệu này đi phơi khô rồi giã nhỏ, tán thành bột mịn, trộn đều vào nhau. Mỗi ngày mang ra 30g bột hỗn hợp để hãm với nước sôi và uống sẽ giúp giảm đau đầu, giảm huyết áp và chữa nhiệt miệng hiệu quả.
3. Bài thuốc chữa kiết lỵ, viêm ruột
Chuẩn bị củ sắn dây 12g, hoàng liên 4g, hoàng cầm 12g. Cho các nguyên liệu vào cùng với nửa lít nước để sắc thuốc uống. Sắc trên lửa nhỏ, sử dụng 1 thang thuốc mỗi ngày sẽ giúp giảm đi tình trạng bị kiết lỵ và chứng viêm ruột.
Bài thuốc từ củ sắn dây có thể chữa viêm ruột, kiết lỵ
Tác hại khi sử dụng củ sắn dây sai cách
Không được ăn sống củ sắn dây, bởi vì khi ăn sống sắn dây là cơ thể sẽ hấp thụ lượng xyanua không nhỏ vào cơ thể. Xyanua có thể khiến cơ thể suy nhược hệ thần kinh, ngộ độc, tổn thương nội tạng.
Sử dụng quá nhiều củ sắn dây sẽ khiến cơ thể tích tụ nhiều saponin, tanin, phytate. Mặc dù đây đều là chất chống độc và oxy hóa tốt, tuy nhiên chúng lại ngăn cản quá trình hấp thụ vitamin và khoáng chất vào cơ thể.
Nước uống từ bột sắn dây có tính lạnh, phụ nữ đang mang thai khi uống vào có thể dễ gây sảy thai, tăng co bóp dạ con.
Củ sắn dây chứa tinh bột và đường khá cao, sử dụng quá nhiều có thể gây nguy cơ tiểu đường, béo phì, các bệnh về tim mạch.
Sử dụng vượt liều lượng sắn dây hàng ngày có thể khiến bạn bị tiêu chảy cấp rất có hại cho sức khỏe.