Ngoài những danh lam thắng cảnh làm say đắm lòng người, Quảng Bình còn gây thương nhớ cho du khách bằng vô vàn món ngon dân dã với những cái tên vô cùng độc đáo.
Quảng Bình là vùng đất sơn thủy hữu tình, có Phong Nha Kẻ Bàng hùng vĩ nên thơ, có suối nước Moọc xanh trong đẹp như tiên cảnh, có động Thiên Đường tráng lệ, có biển Nhật Lệ bát ngát hoang sơ,... và biết bao thắng cảnh khác làm say đắm lòng người.
Không chỉ có vậy, Quảng Bình còn gây thương nhớ cho du khách bằng vô vàn món ngon dân dã với những cái tên vô cùng độc đáo.
"MÃNG XÀ BIỂN" (ĐẺN BIỂN)
“Cụng đầu tí chút mùi men
Lai rai hương đẻn mà nên bạn tình”
Đẻn biển - đặc sản Quảng Bình - là một loài rắn biển, thân nhỏ và thon dài từ 1 đến 2 mét, có vảy, mình vằn da nhám, đầu nhỏ đuôi dẹt, có giá trị cao trong thực phẩm cũng như chữa bệnh. Nọc độc của đẻn rất mạnh, ngư dân đánh bắt nếu không cẩn thận sẽ hải bỏ mạng vì nọc độc của đẻn nên người ta còn đặt cho đẻn biển cái tên "mãng xà biển".
Tiết đẻn (hải xà huyết) là món khiến du khách đến Quảng Bình tò mò muốn thưởng thức hơn cả. Để có chén rượu tiết đẻn đúng chuẩn, người ta phải cắt lấy tiết đẻn rồi đem pha với rượu. Rượu tiết đẻn có vị ấm nồng và hơi chát hòa quyện, mang lại cảm giác rất khó quên. Món này rất tốt cho phụ nữ, giúp giảm chóng mặt, đau lưng và điều hòa cơ thể, an thần, ăn ngủ tốt hơn.
Thịt đẻn thơm ngọt nên đẻn biển còn làm được rất nhiều món hấp dẫn khác, được du khách thích mê như ram đẻn, cháo đẻn, đẻn hầm sả ớt, đẻn bằm xúc bánh đa, chả đẻn, đẻn nướng cuốn lá lốt và đẻn hầm thuốc bắc…
Món ram đẻn biển.
GỎI CÁ NGHÉO
Cá nghéo còn có tên gọi là cá mập voi, cá nhám, cá nhám voi bởi chúng có kích thước khổng lồ, có xương sụn, không đẻ trứng mà đẻ con như cá mập. To lớn như loài "thủy quái" trong truyền thuyết nhưng cá nghéo lại hoàn toàn không gây nguy hiểm cho con người vì chỉ ăn sinh vật phù du, cá, mực, tảo biển.
Đây là đặc sản cực hiếm của Quảng Bình, bởi khó có thể đánh bắt được chúng nên thường ngư dân chỉ dùng để nấu cháo, ăn lẩu, làm gỏi thết đãi bạn bè hay tiếp khách quý.
Gỏi cá nghéo - đặc sản Quảng Bình - là món ngon đặc trưng từ loài "thủy quái" này. Cá dùng làm gỏi là những con có trọng lượng từ 1 – 3 kg, hay còn gọi là cá nghéo bao tử. Cá nghéo lúc mang thai, được mổ khéo léo để lấy bọc cá con có trong bụng mẹ, sau đó rửa nhẹ nhàng với muối, tránh làm vỡ bọc cá con.
Thịt cá nghéo rất nạc, được tẩm ướp đậm đà trộn cùng rau thơm, rau sống tạo nên món ăn vô cùng quyến rũ, độc đáo.
LẨU CÁ KHOAI
Cá khoai chỉ có vào mùa đông và du khách đến thăm Quảng Bình đúng dịp này mà không thử một lần xì xụp bên nồi lẩu cá khoai nóng bốc khói nghi ngút giữa tiết trời giá lạnh thì quả là đáng tiếc.
Lẩu cá khoai cũng có các thành phần nguyên liệu thông dụng như cà chua, nước cốt me, khế chua, dưa cải, nấm,.. ăn kèm bún tươi và một vài loại rau xanh như rau cải hoặc tàu bay.
Đơn giản vậy thôi nhưng bởi vị tươi ngon của món cá khoai đặc trưng cùng cách nêm nếm gia vị đậm đà của địa phương mà ai đã từng thưởng thức lẩu cá khoai Quảng Bình thì khó lòng quên được.
CANH NẤM TRÀM
Du khách chỉ tới Quảng Bình vào mùa mưa từ tháng 6 đến tháng 8 sẽ được thưởng thức đặc sản tuyệt ngon: nấm tràm. Nấm tràm mọc tự nhiên ở các sườn đồi hoặc ven sông suối, sau những trận mưa tầm tã của mùa hè, nắng lên là sẽ đội lớp lá tràm khô vươn dậy, để lộ những tai nấm tròn căng, bụ bẫm.
Một bát canh nấm tràm nóng hổi - đặc sản Quảng Bình - có hương thơm ngạt ngào của ruốc biển mặn mà, của lá lốt, lá trơng hoặc rau khoai lang tươi xanh. Vị nấm tràm béo béo giòn giòn, hơi đắng hòa quyện với vị ngọt từ ruốc, từ rau khiến du khách ăn một lần là nhớ mãi.
BÁNH BỘT LỌC
Được làm từ những nguyên liệu đơn giản và gần gũi với người dân nơi đây, bánh bột lọc Quảng Bình thoạt nhìn trông không có gì quá ấn tượng nhưng bất cứ ai thử rồi đều thích thú.
Khi du khách tháo bỏ lớp vỏ lá chuối nóng hổi, chiếc bánh với lớp bột sắn mềm mại, trong suốt lộ ra đầy hấp dẫn cùng với hương thơm tự nhiên của lá chuối còn vấn vương.
Cắn miếng bánh mà vị ngọt từ tôm thịt đã được xào đậm đà ngập trong miệng, chấm thêm nước chấm chua cay đi kèm thì đúng là không thể chê vào đâu được.
CHÁO CANH
Mới nghe tưởng món ăn là sự kết hợp giữa "cháo" và "canh" nhưng trực tiếp ăn một tô cháo canh mới thấy món ăn độc nhất vô nhị này thật thú vị.
Cháo canh sử dụng sợi mì to và dày, nước dùng đượm màu vàng ươm của thịt cua nhìn rất bắt mắt. Nhân của tô cháo canh có cá, tôm, thịt heo nạc, nem chả Quảng Bình giòn tan được rắc thêm hành, ngò thái mỏng, ăn kèm rau cải xanh sống ngọt ngọt cay cay, vô cùng cuốn hút.
KHOAI DEO
Sống trên mảnh đất nắng gió đầy khắc nghiệt, khoai lang trồng trên đất cát xứ Quảng có mùi vị rất đặc trưng, bùi và ngon ngọt hơn hẳn các vùng khác.
Khoai deo - đặc sản Quảng Bình - là những lát khoai hình dạng như củ sâm, cắt ra từ củ khoai lang đỏ đã luộc chín, phơi khô. Khoai deo có vị ngọt mát như đường phèn, khô nhưng dẻo như mạch nha, nhâm nhi trong tiết trời lành lạnh bên ấm trà nóng đúng là một trải nghiệm tuyệt vời.
BÁNH XÈO QUẢNG HÒA
Bánh xèo Quảng Hòa của Quảng Bình làm bằng gạo đỏ, hoa văn nổi đều, đơn giản nhưng phải đủ các món kèm theo: cá chuối, nộm, rau sống, bánh đa và nước chấm. Gọi là cá chuối, nhưng không phải là con cá quả của miền Bắc hay cá lóc của miền Nam mà đơn giản là những con cá làm từ... chuối.
Nguyên liệu chính là những quả chuối sứ gọt vỏ, thái nhỏ, đem luộc, uốn hình thù con tôm, con cá. Sau đó từng con cá chuối nhúng qua vào bát gia vị. Cá bày lên đĩa có thể rưới thêm một ít gia vị có ớt, tỏi. Khi ăn, lấy bánh xèo cuốn rau sống, nộm, cá chuối lại rồi kẹp vào bánh đa.
Bánh tráng tới đâu ăn tới đó, vừa giòn rụm vừa nóng hổi, rau chuối thanh mát, nước chấm đậm đà - quả là món ngon tuyệt hảo không thể bỏ lỡ.
