Gỏi cá nhệch đặc biệt lôi cuốn bởi vị dai ngọt mát, lạ miệng và cách gói độc đáo.
Thanh Hóa nổi tiếng với nhiều món đặc sản như nem chua, nem nướng, chả tôm,... trong đó đặc sắc nhất là gỏi nhệch. Đây là món ăn dân dã xuất phát từ vùng đất Nga Sơn và là món ngon nức tiếng hiện nay ở xứ Thanh, được các du khách tìm kiếm để thưởng thức mỗi khi tới nơi này.
Gỏi nhệch được làm từ con cá nhệch. Loài cá này có lớp da trơn, nhìn khá giống con lươn nhưng có kích thước lớn hơn. Chúng thường sống ở những vùng đầm, ven bờ hay các cửa sông, trong hang hốc. Cá hhệch cực kì khỏe nên nó sống được ở cả hai môi trường nước mặn hay nước ngọt.
Để bắt cá nhệch, người dân địa phương thường phải ra cửa biển đóng đáy hoặc dùng dụng cụ chuyên dụng là những chiếc xiên có răng to và chắc khỏe. Vì cá nhệch rất khó đánh bắt nên chúng thường được bán với giá đắt đỏ, khoảng 400.000 đồng/kg.
Theo tìm hiểu, cá nhệch ít xương, thịt nhiều và chắc, có nhiều cơ nên khi ăn có vị ngọt, giòn và cung cấp nhiều đạm cũng như các chất dinh dưỡng.
Người dân địa phương cho biết gỏi cá nhệch không biết có tự bao giờ, chỉ biết món này đã được truyền từ đời này sang đời khác. Để làm được món này phải thực hiện một chuỗi khâu chế biến hết sức kì công. Theo đó, cá nhệch sau khi bắt về được làm sạch nhớt bằng tro hoặc nước vôi loãng, sau đó dùng khăn ấm lột bỏ lớp da rồi mổ bụng bỏ ruột, đầu, đuôi và lọc xương để lấy thịt.
Tiếp đến là công đoạn lọc xương lấy thịt, người làm phải thực hiện vừa nhanh tay, vừa khéo léo, tỉ mỉ để thịt nhệch không bị nát và xương dăm không dính vào thịt. Lau phần thịt đã lọc bằng khăn, giấy khô để không bị đọng nước rồi đem thái mỏng thành các lát vừa ăn.
Trước đây, người địa phương thường bóp nhệch với nước cốt chanh, sau đó vắt ráo rồi trộn đều với thính gạo, làm thành gỏi. Sau này, gỏi nhệch được trộn cùng gia vị, thêm riềng xay nhỏ, sả thái mỏng và thính gạo để riêng. Khi ăn mọi người sẽ tự trộn vào tùy theo sở thích.
Điểm nhấn cho gỏi cá Nga Sơn (Thanh Hóa) chính là chẻo nhệch. Chẻo ăn cùng gỏi cá là bí quyết làm nên sự khác biệt, được chế biến từ xương cá giã nhuyễn chưng cùng mẻ chua và các loại gia vị đặc trưng khác. Chẻo bày ra bát nhỏ, có màu đỏ sậm, đặc sánh, đậm đà, váng mỡ và thơm nức mũi.
Thưởng thức gỏi nhệch, du khách sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh của cá, vị bùi béo của chẻo và vị cay tê tê của riềng, sả. Ai ăn thử một lần cũng muốn ăn thêm cho đến khi no bụng. Đến nay, gỏi cá nhệch xuất hiện nhiều trong các nhà hàng, quán ăn, trở thành đặc sản xứ Thanh được bạn bè xa gần biết đến.
"Lúc đầu vào nhà hàng, nghe đến gỏi cá nhệch mình đã thấy e dè vì sợ tanh. Nhưng khi lấy can đảm thử 1 miếng, mình thật sự bất ngờ, không nghĩ lại ngon đến thế. Cảm nhận đầu tiên khi nhai là vị giòn giòn, hơi chát của các loại rau, tiếp đến là vị béo ngậy của chẻo, vị ngọt bùi dai giòn của gỏi cá, vị cay, nồng, thơm, nóng của gừng, sả, ớt…", bạn Hoàng Giang (ở Hà Nội) chia sẻ trải nghiệm khi được ăn đặc sản Thanh Hóa.
