Nguyên liệu để làm món đặc sản này thường bị đem vứt đi, thế nhưng nó lại mang đến hương vị tuyệt vời cho món ăn.
Đến với Tây Ninh, chắc chắn bạn sẽ phải thưởng thức những chiếc nem bưởi thơm thơm độc đáo. Món ăn này đã ra đời từ rất lâu và trở thành đặc sản trứ danh Tây Ninh. Vào khoảng thập niên 60 của thế kỷ trước đã có hộ gia đình làm nem bưởi Tây Ninh. Những cơ sở làm nem lớn tại Tây Ninh hiện nay đều có thâm niên hơn 20 năm sản xuất món ăn đặc sản này.
Bưởi vốn dĩ là một loại trái cây quen thuộc, rất tốt cho sức khỏe nên được nhiều người yêu thích. Phần nào của quả bưởi cũng đều có thể ăn được và chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon, hấp dẫn. Để làm nem bưởi, người ta sử dụng phần vỏ. Tuy nhiên, không phải vỏ bưởi nào cũng có thể làm nem Tây Ninh. Vỏ được chọn làm nem phải là vỏ bưởi da xanh, trái to và đang độ chín dần.
Vỏ bưởi sau khi gọt sẽ đem thái mỏng, nấu chín rồi rửa qua nhiều nước để loại bỏ hoàn toàn vị đắng. Sau khi rửa xong, vỏ bưởi sẽ được vắt kiệt nước rồi trộn chung với nước khế và nêm nếm gia vị. Ngoài ra, người ta còn trộn đu đủ xanh chung với vỏ bưởi để khi nấu xong nem sẽ giòn và dai hơn. Sau khi hỗn hợp bưởi, đu đủ đã thấm gia vị thì sẽ được mang đi xay nhuyễn rồi đổ ra chảo lớn nấu với lửa nhỏ. Thính gạo cũng được người Tây Ninh cho vào cùng với hỗn hợp bưởi và đu đủ xay trong công đoạn nấu nem. Hỗn hợp được nấu chín đều cho tới khi đạt độ sệt tiêu chuẩn và ngả màu vàng thì món nem cũng đã hoàn thành. Nhiều nơi còn cho phẩm màu thực phẩm, nước củ dền hoặc dầu điều vào nấu cùng với nem để cho ra màu đỏ hồng đẹp mắt.
Nem nấu xong sẽ được đem đi gói. Công đoạn này thì cần có những bàn tay khéo léo và nhiều kinh nghiệm của người thợ. Nem bưởi Tây Ninh có nhiều loại và cách gói với tên gọi khác nhau. Chẳng hạn như nem đòn thì được gói hình trụ như bánh tét. Nem trần thì được gói bằng khuôn hình chữ nhật, tròn hay thậm chí là những con vật đơn giản. Nem chiếc thì được vo thành từng viên nhỏ dễ nắm.
Nem sau khi tạo hình xong sẽ được gói vào lá vông hoặc chùm ruột. Sau đó lại được bọc trong một lớp lá chuối. Cuối cùng người Tây Ninh dùng dây chuối hoặc ni lông để xâu nem lại thành từng chùm gọn gàng, đẹp mắt. Mỗi xâu nem có từ 10 đến 12 chiếc.
Sau khi gói, nem để khoảng 3-5 tiếng là có thể thưởng thức. Nhưng nếu muốn nem dậy mùi và thơm ngon hơn thì nên để khoảng 10 tiếng rồi mới dùng. Không giống những loại nem khác, người ta không chấm nem bưởi với mắm hay tương ớt mà dùng kèm với muối tiêu và chút rau răm.
Nếm thử một miếng nem đặc biệt này, bạn sẽ cảm nhận vị chua chua, hơi ngọt ngọt, một xíu vị cay và mùi bưởi khá thơm. Chắc chắn khó có món nem nào độc lạ như nem bưởi. Nó cũng là món ăn không thể thiếu trong những mâm cỗ chay của người dân địa phương. Ngoài ra, nem còn được bày bán phổ biến nên rất nhiều người khi đến thăm Tây Ninh đều sẽ mua về vài xâu không chỉ để thưởng thức mà còn làm quà biếu cho gia đình và bạn bè xung quanh.
