Nếu bạn bị hỏi vay tiền từ người thân trong gia đình hay bạn bè, dưới đây là những mẹo để bạn biết cách xử lý tốt nhất. Giúp đỡ người khác là tốt nhưng đừng biến mình thành “cây rút tiền”.
Bất cứ ai đã từng có người thân trong gia đình hoặc bạn bè hỏi vay tiền đều biết đó là một tình huống khó khăn. Lời từ chối sẽ nói ra dễ dàng hơn nếu bạn đang phải vật lộn để trang trải chi phí cuộc sống của mình. Tuy nhiên, đối với những người có đủ khả năng để trang trải và cho vay tiền, có thể là một thách thức để trả lời không.
Daniel Wesley, người sáng lập CreditLoan.com, cho biết: “Bạn không muốn trở thành một cái cây rút tiền. Thật tuyệt khi có thể giúp đỡ người khác nhưng tốt hơn bạn nên đảm bảo rằng người đi vay đang nỗ lực hướng tới một điều gì đó khả thi và khoản vay là điều duy nhất họ thiếu để thực hiện”.
Mọi người có thể hỏi vay tiền bạn vì những lý do khác nhau, từ việc trang trải chi phí thực phẩm đến tiền thuê nhà hoặc mua một món hàng có giá trị lớn như ô tô, nhà ở...
Đối với người đi vay là phụ nữ, lý do hàng đầu là vì nhu cầu thiết yếu. Theo một báo cáo mới của CreditLoan dựa trên cuộc khảo sát trực tuyến với hơn 1.200 người lớn tham gia, số tiền trung bình họ vay là 678 đô la. Đối với nam giới, lý do hàng đầu là để cải thiện nghiệp vụ, nâng cao trình độ học vấn và số tiền vay trung bình là 15.000 đô la.
Dù vậy, điều quan trọng là bạn phải đánh giá cẩn thận yêu cầu của người đi vay bởi một số tình huống là hợp lý nhưng trong rất nhiều trường hợp khác, người đi vay đang chi tiêu quá mức hoặc đưa ra những lựa chọn tài chính sai lầm.
Bryan Bibbo, chuyên gia cố vấn đầu tư và huấn luyện viên tài chính của JL Smith Group ở Avon, Ohio, cho biết: “Một điều tôi luôn nói với khách hàng là hãy xem xét liệu họ có đang tạo điều kiện cho người đó hay không. Đôi khi nghiêm khắc sẽ là sự lựa chọn tốt hơn.”
Nếu bạn bị hỏi vay tiền từ người thân trong gia đình hay bạn bè, dưới đây là những mẹo để bạn biết cách xử lý tốt nhất.
Hỏi mục đích của khoản vay
Cho dù ai đó muốn vay bạn 40.000 đô la hay chỉ 40 đô la, bạn có quyền được biết người đó dự định sử dụng số tiền đó như thế nào. Với số tiền định vay càng lớn, bạn càng phải biết chi tiết về cách thức và thời điểm họ hoàn trả.
Những khoản cho vay nhỏ như 50 đô la, bạn có thể thoái mái để họ trả trong lần lấy lương kế tiếp nhưng nếu con số đó là 10.000 đô la, các cố vấn tài chính khuyên bạn nên đưa ra thỏa thuận bằng văn bản.
Hãy thoải mái khi nói từ chối
Nếu việc cho vay tiền có thể khiến an ninh tài chính hiện tại hoặc tương lai của bạn gặp rủi ro, hoặc đơn giản là bạn cảm thấy không thoải mái khi cho ai đó vay tiền, đừng ngại từ chối. Dù là lý do gì, nếu bạn cho rằng việc cho vay là không hợp lý, bạn có quyền từ chối.
Ví dụ: Giả sử anh trai bạn muốn vay 10.000 đô la để đầu tư vào một doanh nghiệp. Anh ấy dự định sẽ sử dụng thu nhập thu được từ khoản đầu tư đó để hoàn trả dần cho bạn. Tuy nhiên, nếu bạn thấy ý tưởng kinh doanh đó hoàn toàn là một giấc mơ viển vông, đừng cho vay tiền.
Bạn không cần phải cảm thấy tội lỗi khi không cho ai đó vay tiền. Nếu họ giận bạn hay bất cứ phản ứng nào khác, điều đó sẽ nhanh chóng quá đi. Nhưng nếu bạn cho họ một khoản vay và họ không trả lại, điều đó sẽ ảnh hưởng đến suốt những ngày tháng còn lại của bạn.
Đặt ra điều kiện cụ thể
Nếu bạn quyết định cho vay tiền, hãy đưa ra các điều kiện cụ thể đi kèm. Đối với một số tiền nhỏ, bạn có thể chỉ đơn giản là nói miệng về thời hạn hoàn trả của khoản tiền đó. Đối với số tiền lớn hơn, sẽ tốt hơn khi hai bạn thể hiện điều kiện dưới dạng văn bản một cách chi tiết về việc hoàn trả. Các thông tin đưa ra nên gồm số tiền thanh toán hàng tháng, ngày mà khoản vay sẽ được thanh toán đầy đủ... Nếu người đó hứa trả lãi cho bạn, hãy đưa thông tin đó vào thỏa thuận.
Sau khi đã thiết lập các điều khoản, cả hai hãy ký và ghi ngày vào thỏa thuận. Bằng cách này, bạn sẽ tránh được tranh chấp về những gì đôi bên đã đồng ý.
Mark Byelich, hiệu trưởng tại Wealth & Advisory Associates ở Newtown, Pennsylvania, cho răng: “Khi bạn thể hiện các điều kiện dưới dạng văn bản, mọi người sẽ đều hiểu về các con số. Nếu không, có thể ai đó sẽ hiểu sai những điều hai bên đã cùng thống nhất.”
Chấp nhận bạn có thể không bao giờ lấy lại được
Tùy thuộc vào người vay và hoàn cảnh của khoản vay, hãy chấp nhận sự thật rằng bạn có thể không bao giờ nhận lại được toàn bộ số tiền đó.
Theo một nghiên cứu năm 2017 từ LendingTree, 57% những người cho người thân vay sẽ nhận lại được tiền. Số tiền trung bình mà những người tham gia đã cho người khác vay tiền là 5.022 đô la và số tiền trung bình họ được nhận lại là 2.857 đô la.
Chuyên gia tài chính Bryan Bibbo chia sẻ: “Việc bạn cho người thân trong gia đình hay bạn bè vay tiền cũng giống như đánh bài tại sòng bạc vậy. Đừng cho vay nhiều hơn số tiền bạn có thể chịu được nếu mất.”
Khi bạn trông chờ vào việc nhận lại số tiền đã cho vay nhưng không nhận được, bạn sẽ cảm thấy bực mình, thậm chí là oán giận. Điểm mấu chốt là mối quan hệ của bạn với người đi vay có thể xấu đi nếu bạn không quản lý kỳ vọng của chính mình.
“Nếu bạn đồng ý với khả năng tiền không được trả lại thì bạn có thể cho vay tiền. Nếu bạn không cảm thấy thoải mái với điều đó, có lẽ việc cho vay tiền không phải là một ý kiến hay”, Byelich nói.
|
- Cho dù đó là một đề nghị vay tiền lớn hay nhỏ, các chuyên gia cho rằng điều quan trọng là bạn phải đảm bảo không đưa ra những lựa chọn sai lầm hoặc thói quen tài chính xấu. - Đừng ngại nói không. Nếu bạn đồng ý cho vay, hãy đảm bảo rằng bạn và người đi vay đã có thỏa thuận về thời điểm trả lại tiền. - Các chuyên gia nói rằng nếu bạn sẽ bực bội nếu số tiền không được hoàn trả đầy đủ, sẽ tốt hơn khi bạn từ chối. |
