Thay vì noi gương bố mẹ, nhiều trẻ nhỏ ngày này có xu hướng bắt chước, học theo thần tượng của mình.
Trong xã hội hiện đại ngày nay, trẻ thường có xu hướng tìm kiếm những thần tượng, người mà con ngưỡng mộ và muốn học tập theo vì tính cánh, năng lực của họ. Trước sở thích, đam mê thần tượng của con, có hai kiểu bố mẹ có phản ứng khác nhau.
Một kiểu bố mẹ sẵn sàng ủng hộ, đồng hành và thậm chí không ngại chi tiền để con "đu idol", và một kiểu bố mẹ phản đối khi thấy con trẻ dành quá nhiều thời gian, tiền bạc cho việc chạy theo những người nổi tiếng.
Thay vì noi gương bố mẹ, nhiều trẻ nhỏ ngày này có xu hướng bắt chước, học theo thần tượng của mình (Ảnh minh hoạ Internet).
Một số phụ huynh đã đưa ra ý kiến rằng: "Tôi không cấm con đam mê thần tượng, nhưng điều này chỉ nên ở một mức độ nhất định. Tôi luôn dạy con lấy gia đình làm động lực, hình mẫu cho bản thân. Vì thế tôi nghĩ việc tập trung vào dạy con cái noi gương bố mẹ có nhiều lợi ích và giá trị hơn so với việc hướng con hâm mộ những người nổi tiếng bên ngoài gia đình".
Mỗi bậc bố mẹ đều có quan điểm và phương pháp giáo dục con khác nhau trong vấn đề này. Vậy việc dạy con "thần tượng" bố mẹ thay vì "đu idol" là nên hay không và điều này mang lại những giá trị gì cho trẻ?
Để hiểu rõ hơn và có những nhận thức, hướng tiếp cận phù hợp, các ông bố bà mẹ đừng bỏ qua những chia sẻ dưới đây của Tiến sĩ Tâm lý Nhi Nguyễn Thị Tú Anh.
Tiến sĩ Nhi Nguyễn Thị Tú Anh.
Thưa chuyên gia, vì sao nhiều đứa trẻ có xu hướng thần tượng idol, trong khi đó bố mẹ là hình tượng gần gũi nhất thì trẻ lại ít khi chú ý đến?
Trẻ em có thể có xu hướng tôn thờ thần tượng vì nhiều lý do, bao gồm tiếp xúc với truyền thông và văn hóa người nổi tiếng, ảnh hưởng của bạn bè đồng trang lứa và mong muốn có những hình mẫu đại diện cho sự thành công, sự quyến rũ hoặc những đặc điểm lý tưởng hóa để học hỏi, bắt chước theo trong quá trình hình thành, thử nghiệm và khẳng định cái tôi của trẻ.
Ngoài ra, nếu bố mẹ xa cách, vắng mặt hoặc không hiện diện về mặt tình cảm, trẻ em có thể tìm kiếm sự kết nối và cảm giác được gắn kết, thuộc về từ các nguồn bên ngoài, chẳng hạn như những người nổi tiếng hoặc nhân vật thần tượng, thay vì bố mẹ của trẻ.
Điều quan trọng là bố mẹ phải nuôi dưỡng mối quan hệ bền chặt, tình cảm – cảm xúc ấm áp với con cái để giảm thiểu ảnh hưởng của các thần tượng, và cảm giác được thuộc về với các hình tượng ngoài gia đình.
So với việc đu idol, có phải việc con thần tượng bố mẹ sẽ giúp trẻ phát triển một cái nhìn toàn diện và thực tế hơn về thế giới xung quanh?
Có lẽ nên thay đổi cách dùng từ theo hướng khi con yêu quý, nể trọng và muốn được giống bố mẹ thay vì là chỉ muốn noi theo idol, thì có thể giúp trẻ phát triển cái nhìn toàn diện và thực tế hơn về cuộc sống.
Khi trẻ rất yêu thích, thán phục và nể trọng bố mẹ, trẻ sẽ có nhiều khả năng quan sát và mô phỏng các giá trị, hành vi và thành tích của bố mẹ, điều này có thể đóng vai trò là hình mẫu tích cực cho sự trưởng thành và phát triển cá nhân của trẻ.
Bằng cách nuôi dưỡng mối quan hệ chặt chẽ với bố mẹ, trẻ em có thể hiểu sâu hơn về các giá trị gia đình, và mối quan hệ giữa các cá nhân, những điều này sẽ giúp trẻ vững vàng về mặt tinh thần khi lớn lên phải đối mặt với sự phức tạp của thế giới xung quanh. Ngoài ra, việc trẻ có thể tự hào “khoe” bố mẹ của mình với các bạn cũng sẽ giúp trẻ cảm thấy tự tin và tích cực hơn.
Chuyên gia có thể phân tích một số mặt lợi hại của hai kiểu thần tượng này?
Việc thần tượng idol (người ngoài) hay thần tượng bố mẹ đều có những ưu điểm và nhược điểm. Việc thần tượng hóa những nhân vật bên ngoài, chẳng hạn như những người nổi tiếng hoặc nhân vật hư cấu, có thể mang lại nguồn cảm hứng, động lực và một thế giới riêng đa dạng nhiều màu sắc cho trẻ em.
Tuy nhiên, hình thức thần tượng hóa này cũng có thể dẫn đến những kỳ vọng, so sánh và không hài lòng, không thực tế với bản thân. Mặt khác, việc thần tượng bố mẹ có thể thúc đẩy ý thức mạnh mẽ về bản sắc, sự thuộc về và sự an toàn cho con trẻ.
Tuy nhiên, nếu bố mẹ thể hiện những hành vi tiêu cực hoặc có hại, trẻ có thể tiếp thu những khuôn mẫu này và gặp thử thách với những mối quan hệ không lành mạnh trong tương lai.
Có ý kiến cho rằng, không phải gia đình nào cũng có bố mẹ gương mẫu khiến cho con trẻ phải đem lòng thần tượng, chuyên gia quan điểm như thế nào?
Với tư cách là nhà tâm lý học, tôi nhận thấy không phải gia đình nào cũng có bố mẹ gương mẫu, một số trẻ có thể hướng tới thần tượng bên ngoài vì cảm giác được truyền cảm hứng.
Trong những tình huống mà bố mẹ không thể thực hiện vai trò của mình một cách hiệu quả do nhiều yếu tố khác nhau như vấn đề sức khỏe tinh thần, lối sống không lành mạnh hoặc thách thức kinh tế xã hội, trẻ em có thể tìm kiếm những nguồn hỗ trợ và nguồn cảm hứng thay thế.
Trong những trường hợp như vậy, điều cần thiết là bố mẹ phải tìm kiếm sự hỗ trợ và can thiệp để giải quyết các nhu cầu và thách thức của bản thân, đồng thời thúc đẩy giao tiếp cởi mở và nuôi dưỡng mối quan hệ với con cái.
Bằng cách cung cấp một môi trường an toàn, yêu thương và hỗ trợ, bố mẹ có thể giúp trẻ phát triển mối liên kết gắn bó lành mạnh và lòng tự trọng tích cực, giảm nhu cầu đi theo thần tượng những nhân vật hư cấu để được khẳng định bản thân.
