Đa số bà bầu đều nhận thức được tầm quan trọng của việc bổ sung sắt trong thai kỳ. Tuy nhiên, việc bổ sung sắt sau sinh lại chưa được quan tâm đúng mức.
1. Vì sao thiếu sắt sau sinh?
Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ thiếu sắt khi mang thai lên tới 30% và tỷ lệ thiếu máu do thiếu sắt sau sinh cũng tương đương như vậy. Nghĩa là cứ 3 mẹ sau sinh lại có 1 mẹ bị thiếu máu. Nguyên nhân chủ yếu của thiếu máu được xác định là do thiếu sắt.
Nguyên nhân thiếu máu do thiếu sắt sau sinh là do:
- Trong thai kỳ không bổ sung đủ sắt.
- Cơ thể có xu hướng giảm dự trữ sắt sau sinh.
Mất một lượng máu lớn khi sinh đẻ, đặc biệt là thai phụ sinh mổ.
Có tới 30% các bà mẹ sau sinh bị thiếu máu do thiếu sắt.
2. Hậu quả của thiếu máu do thiếu sắt sau sinh
Sắt là một trong những khoáng chất vô cùng cần thiết với cơ thể, giúp hỗ trợ tổng hợp myoglobin và hemoglobin vô cùng hiệu quả. Ngoài ra, sắt còn giữ vai trò trong việc tạo thành nhân tế bào và thúc đẩy hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Hậu quả của thiếu máu do thiếu sắt trong giai đoạn sau sinh (6 tuần sau khi sinh) có thể nghiêm trọng và ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Trong đó:
- Các mẹ sau sinh thường có các vấn đề như rụng tóc, móng sọc, gãy móng, da sần sùi, mệt mỏi, dễ cáu gắt… Các triệu chứng này thường nghiêm trọng, nặng nề và kéo dài hơn do tình trạng thiếu sắt xảy ra. Bà mẹ sau sinh thiếu sắt dễ tăng nguy cơ trầm cảm sau sinh, về lâu dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mẹ cũng như sự phát triển của trẻ.
- Khi mẹ bị thiếu sắt, sữa mẹ không đủ nên trẻ phải cai sữa sớm, dẫn đến trẻ chậm tăng cân, hệ miễn dịch của trẻ không tốt, chậm phát triển…
Do đó, việc bổ sung sắt cho bà mẹ sau sinh là rất cần thiết.
Bổ sung sắt rất quan trọng với bà mẹ sau sinh.
3. Sau sinh nên bổ sung bao nhiêu sắt?
Các khuyến cáo đưa ra cho phụ nữ chuẩn bị mang thai, mang thai và sau sinh cần bổ sung sắt như sau:
- Trong suốt thai kỳ, mẹ cần bổ sung theo khuyến cáo của WHO là 30 mg - 60 mg sắt nguyên tố và 400 µg (0,4 mg) acid folic.
- Mẹ sau sinh, WHO vẫn khuyến cáo tiếp tục uống sắt 6-12 tuần sau sinh với liều 30-60mg sắt để giảm thiếu máu sau sinh và sau đó duy trì liều sinh lý.
- Mọi phụ nữ phải khám tiền sản trước khi mang thai, nếu có thiếu máu thiếu sắt thì phải bổ sung ít nhất 3 tháng trước khi mang thai và tiêm chủng các mũi quan trọng.
Ngoài ra, bà mẹ sau sinh cũng nên có chế độ ăn uống đầy đủ. Thực phẩm thông thường cũng có chứa sắt: Thịt đỏ, các loại hạt, trứng, rau xanh, hải sản…
4. Lưu ý khi bổ sung sắt
Cần lưu ý khi bổ sung sắt cho phụ nữ sau sinh:
- Bổ sung sắt đúng theo chỉ định của bác sĩ. Việc bổ sung quá ít sẽ không giúp điều trị được dứt điểm tình trạng thiếu máu sau sinh. Ngược lại, nếu bổ sung quá nhiều sẽ gây nên tình trạng ngộ độc sắt, có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe bà mẹ và trẻ nhỏ.
- Tùy từng trường hợp mà bác sĩ chỉ định dùng lượng sắt cần bổ sung. Do đó, các bà mẹ sau sinh tuyệt đối không được tự ý bổ sung sắt.
- Nhiều bà mẹ bị táo bón khi bổ sung sắt nên đã ngừng dùng thuốc. Tuy nhiên, đây là sai lầm. Việc bổ sung sắt tuyệt đối cần thực hiện đúng thời gian, chỉ định của bác sĩ. Nếu bị táo bón, việc cần làm là trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn cách xử trí hoặc được chỉ định dùng sang loại khác.
