Theo thống kê, có khoảng 13% các bà mẹ sau sinh bị mắc chứng bệnh trầm cảm với những biểu hiện như buồn chán, mệt mỏi, chán ghét con,... Nhưng không phải ai cũng có thể nhận ra những dấu hiệu để điều trị kịp thời.
Để hiểu hơn về căn bệnh trầm cảm khi mang bầu và sau sinh, 2 chuyên gia hàng đầu về tâm lý và trầm cảm là TS. BS Trần Thị Hồng Thu (Trưởng khoa Lâm sàng, Bệnh viện Tâm thần Ban ngày Mai Hương) và Nhà nghiên cứu tâm lý Nguyễn An Chất (Giám đốc Trung tâm tư vấn tâm lý An Việt Sơn) sẽ giúp độc giả giải đáp thắc mắc.
Em năm nay mới 16 tuổi vì yêu sớm nên bây giờ lỡ dại đã sinh được một bé trai. Nay bé được 1 tháng. Từ khi sinh con xong em hay suy nghĩ nhiều buồn rồi khóc. Em thì ở nhà mẹ. Còn chồng em thì ở nhà anh. Anh cũng ít khi ra. Nhưng mỗi lần ra xong về liền thì em cảm thấy tủi thân rồi khóc. Ở gần thì em lại thấy khó chịu rồi nổi nóng với chồng.
Nhiều lúc em buồn lắm rồi cứ giấu trong người một mình không nói với ai. Đêm nào em cũng khóc rồi thức khuya. Bác sĩ cho em lời khuyên với ạ.
Theo tôi nghĩ bạn không nên khóc nữa, mà hãy cười nhiều lên. Mỗi khi chồng đến thì vui lên và cười lên. Mình càng buồn nhiều thì càng nguy hiểm. Một nhà hiền triết đã nói thế này: bạn là người quan trọng bậc nhất đối với bạn, còn những người khác chỉ là hỗ trợ của bạn mà thôi.
Hiện nay và bây giờ bạn đang có gì hạnh phúc nhất mà có lẽ bạn đã quên - được làm mẹ. Người phụ nữ được làm vợ, làm mẹ là hạnh phúc lớn lao khó có gì sánh bằng. Bạn hãy cộng hai cái hạnh phúc đó lại để cảm thấy vui vẻ và đỡ phiền muộn đi.
Hoàn cảnh của bạn hiện tại đúng là có những khó khăn nhất định vì hai vợ chồng bạn lại không ở chung. Lúc này, tôi hiểu và tôi nghĩ rằng bạn đang có một suy nghĩ rất khó giải quyết vì tâm lý của bạn không được ổn định, sức khỏe của bạn cũng đang có những mai một. Những suy nghĩ của bạn nổi lên có lẽ không ngoài 2 vấn đề lớn. Một là muốn cháu bé hay ăn chóng lớn, hai là chồng bạn khi đến thăm vợ con ra về thì nghiêm chỉnh và không la cà ở bất kì một chỗ nào khác nữa. Chắc rằng nếu bạn đạt được 2 nguyện vọng này thì bạn sẽ được hưởng cuộc sống rất tốt. Tôi chỉ gói gọn trong vài từ thôi: Người có cuộc sống chất lượng cao nhất và hạnh phúc là lúc nào cũng được ăn ngon, ngủ yên. Tóm lại, bạn hãy xác định một cách tích cực và đừng quá lo lắng về con, về chồng.
Còn nếu bạn vẫn trăn trở, phiền muộn thì bạn vẫn sẽ bị ăn không ngon, ngủ không yên. Lúc đó không biết bao nhiêu phiền muộn khác sẽ kéo đến với bạn. Và lúc đó bạn lại phải giải quyết những mâu thuẫn mới.
Sau sinh tôi rất hay đau đầu, cáu gắt không kiềm chế được, luôn suy nghĩ tiêu cực kèm theo nhịp tim lúc nhanh lúc chậm, tôi đi khám nhiều mà bác sĩ cũng không rõ kết quả. Vậy xin hỏi bác sĩ có phải tôi bị trầm cảm không ạ? Và cách để điều trị như thế nào?
Chúng tôi đã gặp khá nhiều những bệnh nhân kể chuyện về lo lắng, mất ngủ, tập trung làm việc kém, mệt mỏi, buồn phiền, hay lo nghĩ vô cớ… có những người có biểu hiện bứt rứt, khó thở, đánh trống ngực, nặng hơn là cảm giác tê chân tay, toát mồ hôi phải nhập viện cấp cứu nhưng khi vào viện lại không phát hiện ra những bệnh lý về tim mạch, thần kinh khác. Tuổi trẻ hơn thì thường có các hiện tượng áp lực về việc làm, học hành hoặc những thay đổi ngoài ý muốn.
Nếu triệu chứng bệnh kéo dài hơn 2 tuần, thì có thể chẩn đoán là rối loạn lo âu và rối loạn trầm cảm của chuyên gia tâm thần. Đây rất có thể là triệu chứng của bệnh lý nội thần kinh. Nếu cháu chưa khám chuyên khoa tâm thần, thì nên đi khám ngay để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Thưa bác sĩ! Tôi là công nhân may, khi sinh con gái đầu lòng thì tôi nghỉ việc trông con vì ông bà nội ngoại đều đã già. Chồng thì mải đi làm kiếm tiền. Sau khi sinh, tôi bị đau lưng khủng khiếp mà công việc chăm con không có ai đỡ đần. Giờ đây kinh tế eo hẹp vì một mình chồng nuôi cả nhà, sức khỏe tôi yếu hơn nên vợ chồng sinh nhiều mâu thuẫn, lục đục ..
Mỗi lần như vậy tôi lại ốm và thấy buồn chán vô cùng, chán cuộc sống gia đình, mất ngủ triền miên và mỗi khi buồn suy nghĩ tôi lại đau lưng và đau hông, đi khám bác sỹ bảo không sao cả. Nhưng tinh thần sức khỏe tôi đảo lộn hoàn toàn từ sau sinh em bé, tôi phải làm sao đây?
Bạn đang gặp quá tải với sự lo toan của bạn, trạng thái rối loạn không bình thường bắt đầu xuất hiện. Nếu stress kéo dài không được giải quyết sẽ rất dẫn đến trầm cảm. Một trong những dấu hiệu của trầm cảm là đau, mệt mỏi không rõ nguyên nhân. Đây là một tình huống rất cần xin ý kiến từ các chuyên gia. Giải pháp trước mắt là phải tự chăm sóc cho mình, không thể đòi hỏi hoàn cảnh thay đổi khi kinh tế khó khăn, công việc quá nhiều. Chăm sóc để có sức khỏe chống lại khó khăn. Trạng thái thoải mái toàn diện về thể chất tinh thần, xã hội là khỏe. Đi khám không có bệnh gì không chắc đã là khỏe.
Nếu bệnh của bạn vào chuyên khoa tâm thần cũng rất có ích. Cần điều trị sẽ có điều trị, theo lời khuyên của bác sĩ. Để làm sao mang lại sức khỏe tốt để có cuộc sống chất lượng nhất, được chăm sóc về sức khoẻ tâm thần. Sức khoẻ tâm thần là một bộ máy tâm lý hoạt động hiệu quả để đương đầu với khó khăn trong cuộc sống. Vừa phải giải quyết khó khăn nhưng vẫn giữ được trạng thái cân bằng cho mình. Muốn được vậy thì phải rèn luyện khả năng thích khi với tình huống trong cuộc sống.
Bạn phải biết làm chủ stress và các phản ứng của cơ thể do stress mang lại.
Chào bác sĩ! Em năm nay 28 tuổi và vừa sinh cháu được 6 tháng. Từ ngày sinh con rồi chăm bé và ở chung gia đình chồng nên có nhiều đụng chạm làm em rất mệt mỏi. Em lấy chồng xa nên ở quê chồng lại không có người quen hay bạn bè gì hết. Rồi từ ngày sinh con chỉ quanh quẩn trong nhà suốt làm em rất bực bội.
Chồng em thì từ lúc em sinh vẫn quan tâm vợ nhưng rất ít khi gần gũi em. Nếu có cũng rất nhạt nhẽo nên làm em càng thấy tổn thương. Khi em hỏi lý do thì chồng chỉ nói mệt nhưng rồi lại lảng tránh gần gũi vợ. Đôi khi em muốn ly hôn rồi tự nuôi con vì cảm thấy quá chán nản với cuộc sống này. Em hay bị đau đầu và chóng mặt lắm, cơ thể hay mệt mỏi. Xin bác sĩ cho em lời khuyên.
Bạn nên thư giãn và chăm sóc bản thân tốt hơn, đừng trông đợi quá nhiều vào sự chăm sóc của người chồng. Phụ nữ phải nên có cách nhìn nhận theo quan điểm của phụ nữ hiện đại. Có nhiều mẹ đơn thân mà vẫn hạnh phúc. Bạn đòi hỏi quá nhiều vào người chồng thì càng bị tức tối và sinh ra những tâm lý khó chịu. Mình sẽ bị hoàn cảnh chi phối. Vậy nên, bạn cần làm chủ stress và chấp nhận tính cách của người chồng, những hạn chế của người ta, nên chuẩn bị để đương đầu với mọi tình huống xấu.
