Gan là bộ phận quan trọng trong cơ thể với nhiều vai trò chủ chốt giúp bạn luôn khỏe mạnh. Ăn gì để giải độc gan, thực phẩm nào giúp giải độc gan là điều nhiều người cần biết.
Gan là một cơ quan “quyền lực” trong cơ thể. Gan thực hiện một loạt các nhiệm vụ thiết yếu từ sản xuất protein, cholesterol và mật đến lưu trữ vitamin, khoáng chất và thậm chí cả carbohydrate.
Gan cũng phá vỡ các chất độc như rượu, thuốc và các sản phẩm phụ tự nhiên của quá trình trao đổi chất. Giữ cho gan của bạn ở trạng thái tốt là điều quan trọng để duy trì sức khỏe.
Ăn gì giải độc gan?
Bạn có thể giữ cho gan khỏe mạnh bằng cách sử dụng những thực phẩm giải độc gan. Một số thực phẩm có lợi cho gan có thể kể đến như sau.
Bưởi
Bưởi chứa chất chống oxy hóa giúp bảo vệ gan một cách tự nhiên. Hai chất chống oxy hóa chính được tìm thấy trong bưởi là naringenin và naringin. Một số nghiên cứu trên động vật đã phát hiện cả hai đều giúp bảo vệ gan khỏi bị tổn thương.
Tác dụng bảo vệ gan của bưởi là nhờ khả năng giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những chất chống oxy hóa này có thể giúp giảm sự phát triển của xơ gan - một tình trạng thường là hệ quả của chứng viêm mãn tính.
Ăn nhiều bưởi giúp giải độc gan
Cho đến nay, hầu hết các nghiên cứu về chất chống oxy hóa trong bưởi đều được tiến hành trên động vật. Tuy nhiên, các bằng chứng hiện tại chỉ ra rằng bưởi là một cách tốt để giữ cho gan của bạn khỏe mạnh.
Cà phê
Cà phê là một trong những thức uống tốt nhất bạn có thể dùng để tăng cường sức khỏe của gan. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống cà phê bảo vệ gan khỏi bệnh tật, ngay cả ở những người đã có vấn đề với cơ quan này.
Uống cà phê cũng có thể giúp giảm nguy cơ phát triển một loại ung thư gan phổ biến, và nó có tác dụng tích cực đối với bệnh gan và chứng viêm. Nó thậm chí còn liên quan đến việc giảm nguy cơ tử vong ở những người bị bệnh gan mãn tính.
Những lợi ích này dường như bắt nguồn từ khả năng ngăn chặn sự tích tụ chất béo. Cà phê cũng làm giảm viêm và tăng mức độ glutathione chống oxy hóa. Chất chống oxy hóa trung hòa các gốc tự do có hại được sản sinh tự nhiên trong cơ thể và có thể gây tổn thương cho tế bào.
Trà
Trà được coi là có lợi cho sức khỏe nói chung, gan nói riêng. Một nghiên cứu nhỏ hơn ở những người bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) cho thấy uống trà xanh có hàm lượng chất chống oxy hóa cao trong 12 tuần đã cải thiện mức độ men gan và cũng có thể giúp giảm stress oxy hóa và chất béo tích tụ trong gan.
Hơn nữa, một đánh giá khác cho thấy những người uống trà xanh ít có nguy cơ bị ung thư gan hơn. Nguy cơ thấp nhất được thấy ở những người uống bốn cốc trở lên mỗi ngày.
Tuy nhiên, một số người, đặc biệt là những ai có vấn đề về gan, nên thận trọng trước khi dùng các sản phẩm có chiết xuất trà xanh như một thực phẩm bổ sung. Bởi đã có một số báo cáo về tổn thương gan do sử dụng các chất bổ sung có chứa chiết xuất trà xanh.
Quả việt quất và nam việt quất
Quả việt quất và nam việt quất đều chứa anthocyanins, chất chống oxy hóa giúp quả mọng có màu sắc đặc biệt. Chúng cũng có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe.
Một số nghiên cứu trên động vật đã chứng minh rằng quả nam việt quất và quả việt quất, cũng như chiết xuất hoặc nước ép của chúng, có thể giúp giữ cho gan khỏe mạnh. Tiêu thụ những loại trái cây này trong 21 ngày sẽ bảo vệ gan khỏi bị tổn thương.
Một thí nghiệm khác cho thấy các loại chất chống oxy hóa thường thấy trong quả việt quất làm chậm sự phát triển của các tổn thương và xơ hóa, sự phát triển của các mô sẹo ở gan của chuột.
Hơn nữa, chiết xuất việt quất thậm chí còn được chứng minh là có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư gan ở người trong các nghiên cứu tại phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn để xác định xem liệu hiệu ứng này có thể được nhân rộng trong cơ thể con người hay không.
Nho
Nho, đặc biệt là nho đỏ và tím, chứa nhiều hợp chất thực vật có lợi, nổi tiếng nhất là resveratrol. Nhiều nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng nho và nước ép nho có lợi cho gan.
Các nghiên cứu đã phát hiện chúng có thể có nhiều lợi ích khác nhau, bao gồm giảm viêm, ngăn ngừa tổn thương và tăng mức độ chống oxy hóa. Một nghiên cứu nhỏ ở người bị NAFLD cho thấy việc bổ sung chiết xuất hạt nho trong 3 tháng giúp cải thiện chức năng gan.
Tuy nhiên, vì chiết xuất hạt nho là một dạng cô đặc, bạn có thể không thấy những tác dụng tương tự khi tiêu thụ cả quả nho. Cần nhiều nghiên cứu hơn trước khi dùng chiết xuất hạt nho cho gan.
Quả lê gai
Lê gai, có tên khoa học là Opuntia ficus-indica, là một loại xương rồng ăn được phổ biến. Quả lê gai và nước ép của nó được tiêu thụ phổ biến nhất.
Quả lê gai tốt cho sức khỏe của gan
Một nghiên cứu gần đây hơn trên chuột đã tìm cách xác định hiệu quả của nước ép lê gai, thay vì chiết xuất của nó, trong việc chống lại các tác động tiêu cực của rượu. Nghiên cứu này cho thấy nước ép giúp giảm lượng oxy hóa và tổn thương gan sau khi uống rượu và giúp giữ mức độ chống oxy hóa và viêm ổn định.
Cần có thêm nhiều nghiên cứu trên người, đặc biệt là sử dụng nước ép và quả lê gai thay vì chiết xuất.
Nước ép củ cải đường
Nước ép củ cải đường là một nguồn cung cấp nitrat và chất chống oxy hóa được gọi là betalain, có thể có lợi cho sức khỏe tim mạch, giảm tổn thương oxy hóa và viêm.
Một số nghiên cứu trên chuột cũng đã chỉ ra rằng nước ép củ cải đường giúp giảm tổn thương oxy hóa và viêm trong gan, cũng như tăng các enzyme giải độc tự nhiên. Trong khi các nghiên cứu trên động vật có vẻ hứa hẹn, các nghiên cứu tương tự vẫn chưa được thực hiện ở người.
Rau họ cải
Các loại rau họ cải như cải Brussels, bông cải xanh và rau cải được biết đến với hàm lượng chất xơ cao và hương vị đặc biệt. Chúng cũng chứa nhiều hợp chất thực vật có lợi.
Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng chiết xuất từ mầm cải Brussels và cải mầm bông cải xanh giúp tăng mức độ của các enzyme giải độc và bảo vệ gan khỏi bị tổn thương.
Một nghiên cứu năm 2016 trên chuột cho thấy những con chuột được cho ăn bông cải xanh ít phát triển khối u hoặc bệnh gan nhiễm mỡ hơn so với các đồng loại trong nhóm đối chứng.
Quả hạch
Các loại quả hạch chứa nhiều chất béo, chất dinh dưỡng bao gồm cả vitamin E và các hợp chất thực vật có lợi. Một nghiên cứu năm 2019 cho thấy chế độ ăn nhiều loại quả hạch có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Mặc dù cần có nhiều nghiên cứu chất lượng cao hơn, nhưng dữ liệu sơ bộ cho thấy các loại quả hạch là một nhóm thực phẩm quan trọng đối với sức khỏe của gan.
Cá béo
Cá béo chứa axit béo omega-3, là chất béo lành mạnh giúp giảm viêm và có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Một phân tích năm 2016 cho thấy axit béo omega 3 giúp giảm mỡ gan và chất béo trung tính ở những người bị bệnh gan nhiễm mỡ hoặc viêm gan không do rượu.
Mặc dù tiêu thụ cá béo giàu omega-3 dường như có lợi cho gan nhưng tỷ lệ chất béo omega-3 và chất béo omega-6 cũng rất quan trọng. Hầu hết người Mỹ vượt quá khuyến nghị về lượng chất béo omega-6, chất có trong nhiều loại dầu thực vật. Tỷ lệ omega-6 trên omega-3 quá cao có thể thúc đẩy sự phát triển của bệnh gan.
Do đó, bạn cũng nên giảm lượng chất béo omega-6 nạp vào cơ thể.
Dầu ô liu
Dầu ô liu được coi là chất béo lành mạnh vì có nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm tác động tích cực đến sức khỏe tim mạch và trao đổi chất. Ngoài ra, nó cũng có tác dụng tích cực đối với gan.
Một nghiên cứu nhỏ ở 11 người bị NAFLD cho thấy tiêu thụ một thìa cà phê (6,5 ml) dầu ô liu mỗi ngày giúp cải thiện mức độ men gan và chất béo.
Một số nghiên cứu gần đây đã phát hiện những tác dụng tương tự của việc tiêu thụ dầu ô liu ở người, bao gồm ít tích tụ chất béo trong gan, cải thiện độ nhạy insulin và cải thiện nồng độ men gan trong máu.
Cách duy trì sức khỏe của gan
Ngoài việc sử dụng các loại thực phẩm giải độc gan trong chế độ ăn uống, có nhiều bước bạn có thể thực hiện để bảo vệ sức khỏe lá gan của mình. Bao gồm:
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Tập thể dục thường xuyên
- Tránh các chất độc hại, bao gồm thuốc trừ sâu, một số loại thuốc và hóa chất có trong một số thực phẩm.
- Uống rượu điều độ (nếu đã bị tổn thương gan, tốt nhất bạn nên kiêng rượu hoàn toàn).
Ngoài ra, hãy thận trọng khi thực hiện các biện pháp thanh lọc gan hứa hẹn mang lại hiệu quả nhanh chóng.
Cuối cùng, nếu bạn tin rằng mình đang gặp các vấn đề nghiêm trọng về gan, không có loại thực phẩm nào ở trên có thể thay thế cho việc điều trị y tế. Bệnh gan nếu không điều trị kịp thời có thể tiến triển nặng hơn và gây tử vong. Nếu bạn không chắc chắn về sức khỏe của gan, nên đi kiểm tra chức năng gan để được sự tư vấn từ bác sĩ.
|
Nguồn tham khảo: 11 Foods That Are Good for Your Liver – đăng tải trên trang tin y tế Health Line. Xuất bản ngày 8/3/2021. |
