Gan làm việc quá tải dẫn đến nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe. Ăn gì mát gan, những thực phẩm giải độc cho gan là vấn đề nhiều người quan tâm.
Gan chịu trách nhiệm xử lý tất cả các chất béo, protein và carbohydrate mà con người ăn vào. Nó cũng kiểm soát việc sản xuất nhiều chất béo và protein khác quan trọng cho các chức năng của cơ thể. Sức khỏe của gan rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể. Có một lá gan không khỏe mạnh có thể dẫn đến bệnh gan và rối loạn chuyển hóa.
Mặc dù có thể không thể kiểm soát được tất cả các yếu tố nguy cơ, nhưng tiêu thụ một số loại thực phẩm và đồ uống có thể giúp tăng cường sức khỏe của gan. Có nhiều loại thực phẩm và đồ uống có thể giúp giải độc gan, làm mát gan.
Ăn gì mát gan?
Bột yến mạch
Tiêu thụ bột yến mạch là một cách dễ dàng để thêm chất xơ vào chế độ ăn uống. Chất xơ là một công cụ quan trọng cho quá trình tiêu hóa, và các chất xơ cụ thể trong yến mạch có thể đặc biệt hữu ích cho gan. Yến mạch và bột yến mạch chứa nhiều hợp chất được gọi là beta-glucans.
Theo một báo cáo nghiên cứu năm 2017, beta-glucans có lợi cho hoạt động sinh học trong cơ thể. Chúng giúp điều chỉnh hệ thống miễn dịch và chống lại chứng viêm, và chúng có thể đặc biệt hữu ích trong cuộc chiến chống lại bệnh tiểu đường và béo phì.
Bài đánh giá cũng lưu ý rằng beta-glucans từ yến mạch có thể giúp giảm lượng chất béo dự trữ trong gan ở chuột, điều này cũng có thể giúp bảo vệ và giải độc gan. Tuy nhiên, cần có thêm các nghiên cứu lâm sàng để xác nhận lợi ích này ở người.
Củ cải đường
Trong củ cải đường có chứa flavonoid và beta-carotene với hàm lượng cao có khả năng hỗ trợ chức năng gan hiệu quả, có thể giúp làm sạch máu và gan. Bên cạnh đó, củ cải đường còn chứa hàm lượng không ít vitamin C, chất xơ và mangan không chỉ tốt cho sức khỏe gan, thận và tuyến tụy mà còn giúp cơ thể chống oxy hóa tốt hơn.
Củ cải đường và nước ép củ cải đường giúp làm mát gan
Đồng thời, đây là nguồn cung cấp betaine tuyệt vời giúp bảo vệ tế bào, protein và enzyme khỏi tác hại từ việc căng thẳng. Betaine cũng có khả năng chống viêm, đồng thời bảo vệ và tăng cường khả năng hoạt động của các cơ quan nội tạng.
Trà xanh
Một đánh giá năm 2016 cho thấy trà xanh có thể giúp giảm nguy cơ ung thư gan ở phụ nữ châu Á. Tuy nhiên, nghiên cứu lưu ý rằng cần phải tìm hiểu kỹ thêm.
Điều quan trọng cần chú ý là uống trà xanh tốt cho sức khỏe hơn là uống những sản phẩm chiết xuất từ trà xanh, vì chiết xuất liều cao của trà xanh có thể làm tổn thương gan hơn là chữa lành gan.
Cà phê
Một đánh giá năm 2014 cho thấy rằng hơn 50% những người ở Mỹ tiêu thụ cà phê hàng ngày. Cà phê tốt cho gan, đặc biệt là vì nó chống lại các vấn đề như bệnh gan nhiễm mỡ.
Đánh giá cũng lưu ý rằng uống cà phê hàng ngày có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh gan mãn tính. Nó cũng có thể bảo vệ gan khỏi các tình trạng tổn thương, chẳng hạn như ung thư gan.
Một nghiên cứu năm 2014 cho thấy tác dụng bảo vệ của cà phê có thể là do nó có ảnh hưởng đến men gan. Cà phê dường như làm giảm sự tích tụ chất béo trong gan. Nó cũng làm tăng chất chống oxy hóa bảo vệ trong gan. Các hợp chất trong cà phê cũng giúp men gan loại bỏ các chất gây ung thư ra khỏi cơ thể.
Tỏi
Một nghiên cứu nhỏ năm 2016 cho thấy rằng việc bổ sung viên nang bột tỏi vào chế độ ăn uống có thể giảm trọng lượng cơ thể và mỡ cơ thể ở những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) mà không làm giảm khối lượng cơ thể.
Giảm cân có lợi cho sức khỏe tổng thể, vì thừa cân hoặc béo phì là một yếu tố góp phần gây ra NAFLD. Cần có thêm nhiều nghiên cứu ở người để xác định xem ăn tỏi có tác dụng tương tự hay không.
Quả mọng
Nhiều loại quả mọng sẫm màu bao gồm quả việt quất, quả mâm xôi và nam việt quất chứa chất chống oxy hóa gọi là polyphenol, có thể giúp bảo vệ gan khỏi bị hư hại.
Một nghiên cứu năm 2013 trên chuột cho thấy rằng bổ sung nước ép việt quất có thể làm tăng khả năng chống oxy hóa trong gan. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng nước ép việt quất có thể giúp làm giảm xơ hóa gan. Tuy nhiên, cần có thêm nhiều nghiên cứu trên người để xác minh lợi ích này.
Nho
Một nghiên cứu năm 2014 cho thấy hạt nho cũng như vỏ và cùi, chứa một lượng đáng kể chất chống oxy hóa. Những chất chống oxy hóa này dường như có liên quan đến việc bảo vệ gan khỏi một số nguyên nhân gây tổn thương.
Ăn nho cả hạt là một cách đơn giản để bổ sung các hợp chất này vào chế độ ăn uống. Thực phẩm bổ sung chiết xuất từ hạt nho cũng có thể cung cấp chất chống oxy hóa.
Bưởi
Bưởi chứa hai chất chống oxy hóa chính: naringin và naringenin. Những chất này có thể giúp bảo vệ gan khỏi bị tổn thương bằng cách giảm viêm và bảo vệ các tế bào gan.
Một nghiên cứu năm 2019 cho thấy rằng naringin có thể bảo vệ chống lại nhiễm mỡ gan do rượu bằng cách giảm stress oxy hóa.
Tuy nhiên, một số loại thuốc được chuyển hóa trong gan có thể tương tác với bưởi, vì vậy mọi người nên kiểm tra với bác sĩ trước khi thêm bưởi hoặc nước ép bưởi vào chế độ ăn uống của mình.
Thức ăn thực vật nói chung
Một nghiên cứu năm 2015 báo cáo rằng một số lượng lớn thực phẩm thực vật có thể giúp giải độc gan, làm mát gan. Một số thực phẩm giải độc gan bao gồm:
- Quả bơ
- Chuối
- Lúa mạch
- Bông cải xanh
- Gạo lức
Nên bổ sung các loại rau xanh để tăng cường sức khỏe gan
- Cà rốt
- Quả sung
- Rau xanh như cải xoăn và cải thìa
- Chanh
- Đu đủ
- Các loại dưa
Mọi người nên ăn những thực phẩm này như một phần của chế độ ăn uống cân bằng và toàn diện. Chúng đều là những thực phẩm giải độc gan, làm mát gan.
Quả hạch
Ăn các loại hạt, quả hạch có thể là một cách đơn giản khác để giữ cho gan khỏe mạnh. Các loại hạt thường chứa axit béo không bão hòa, vitamin E và chất chống oxy hóa. Các hợp chất này có thể giúp ngăn ngừa NAFLD và giảm viêm.
Dầu ô liu
Ăn quá nhiều chất béo không tốt cho gan, nhưng một số chất béo có thể giúp ích cho việc này. Thay thế chất béo ít lành mạnh hơn bằng dầu ô liu có thể giúp giảm stress oxy hóa và cải thiện chức năng gan. Điều này là do hàm lượng cao các axit béo không bão hòa trong dầu.
Tuy nhiên, dữ liệu lâm sàng về lợi ích của dầu ô liu đối với những người bị NAFLD hiện đang rất khan hiếm.
Các thực phẩm cần tránh
Nói chung, việc tìm kiếm sự cân bằng trong chế độ ăn uống sẽ giữ cho gan khỏe mạnh. Tuy nhiên, cũng có một số loại thực phẩm và nhóm thực phẩm mà gan khó xử lý hơn. Bao gồm:
Thực phẩm dầu mỡ: Chúng bao gồm đồ chiên, đồ ăn nhanh và đồ ăn mang đi từ nhiều nhà hàng. Đồ ăn nhẹ và khoai tây chiên đóng gói cũng có thể chứa nhiều chất béo một cách đáng ngạc nhiên.
Thực phẩm giàu tinh bột: Chúng thường ít chất xơ chẳng hạn bánh mì đã qua chế biến nhiều, mì ống, bánh ngọt và bánh nướng.
Đường: Cắt giảm lượng đường và thực phẩm có đường - chẳng hạn như ngũ cốc, bánh nướng và kẹo - có thể giúp giảm căng thẳng cho gan.
Muối: Một số cách đơn giản để giảm lượng muối bao gồm ăn ngoài ít hơn, tránh các loại thịt hoặc rau đóng hộp, giảm hoặc tránh các loại thịt nguội muối và thịt xông khói.
Rượu: Bất kỳ ai đang muốn cho gan nghỉ ngơi có thể cân nhắc việc giảm uống rượu hoặc loại bỏ hoàn toàn rượu khỏi chế độ ăn uống.
|
Nguồn tham khảo: What foods protect the liver? – đăng tải trên trang tin y tế Medical News Today. Xuất bản ngày 13/6/2021. |
