Những món chiên rán hay nướng có hương vị thơm ngon khiến nhiều người yêu thích nhưng hóa ra lại sản sinh ra "chất độc" khiến bạn già nhanh và ảnh hưởng sức khỏe.
Nhiều người muốn thực hiện một chế độ ăn uống lành mạnh tốt cho sức khỏe hoặc muốn giảm cân mà không biết đến thuật ngữ glycotoxin thì sẽ khó thành công.
Glycotoxin ngoài việc gây béo phì, còn là một trong những thủ phạm gây ra nếp nhăn. Vì vậy, nếu muốn duy trì vóc dáng thon gọn, trông trẻ trung hơn hay đơn giản là muốn khỏe mạnh, bạn nên tránh xa những thực phẩm có hàm lượng cao loại chất này.
Ăn thực phẩm chứa glycotoxin không chỉ tăng cân, mà còn già hơn
Bác sĩ gia đình người Hàn Quốc Lee Jin-bok cho biết glycotoxin (AGEs) dùng để chỉ các sản phẩm cuối cùng của quá trình glycation, là "chất độc" được tạo ra bởi sự kết hợp giữa đường và protein, đường và chất béo.
AGEs gây ảnh hưởng nhất đến da khiến làn da lão hóa nhanh chóng. (Ảnh minh họa)
Bác sĩ Lee Jin-bok giải thích rằng không giống như các chất còn sót lại khác sẽ được đào thải ra khỏi cơ thể thông qua bài tiết, AGEs còn sót lại sau khi thức ăn được phân hủy sẽ tích tụ trong các tế bào của cơ thể con người.
Chất độc này ảnh hưởng rất mạnh đến cấp độ tế bào và phân tử, gần như mọi loại tế bào và nhiều loại phân tử trong cơ thể đều bị ảnh hưởng của AGEs. Điều này cũng kéo theo một loạt vấn đề sức khỏe bao gồm loãng xương, tăng mỡ máu, xơ cứng động mạch,... Trong trường hợp AGEs di chuyển lên não, chất này còn gây tổn thương thần kinh.
Đặc biệt, quá trình glycation gây thiệt hại cho da từ bên trong nên tác hại của nó biểu hiện rõ rệt nhất là ở trên da, khiến da mặt xuất hiện nhiều nếp nhăn. Ngoài ra còn làm tăng nguy cơ béo phì.
Nguy hiểm hơn nữa là khi vào cơ quan nào, AGE sẽ tạo ra chất trung gian hóa học như axit amin thơm, amin dị vòng, từ đó gây đột biến tế bào và ung thư.
Hàm lượng glucotoxin liên quan đến cách chế biến và thời gian bảo quản
Sự hình thành của AGEs có liên quan đến cách chế biến thực phẩm, đặc biệt là đồ chiên và đồ nướng. Những món ăn này tuy ngon nhưng cũng chứa nhiều glycotoxin hơn. Bác sĩ Lee Jin-bok khuyên mọi người thay vì nấu theo cách chiên và nướng, nên chọn phương pháp luộc hoặc hấp sẽ ít tạo ra AGEs.
Bác sĩ Lee Jin-bok lấy ví dụ với 90g thịt gà, nếu luộc thì lượng AGEs sinh ra trong một giờ là 1000ku (đơn vị đo lượng AGEs) nhưng nếu chiên trong 3 phút sẽ tăng vọt lên 6600ku.
Các món chiên rán và nướng dễ sản sinh ra nhiều chất AGEs nhất. (Ảnh minh họa)
Ngoài ra, thịt đã qua chế biến không chỉ có hàm lượng AGEs tương đối cao mà còn có nhiều chất hóa học khác nhau được thêm vào, chẳng hạn như xúc xích, lạp sườn còn chứa nitrosamine, là chất có thể gây ung thư, vì vậy bạn phải cẩn thận.
Và nếu bạn muốn giảm lượng AGEs hấp thụ, bác sĩ Lee Jin-bok cũng khuyên bạn nên ăn nhiều rau tươi hơn vì chúng giàu chất chống oxy hóa, có thể giảm thiểu tác hại của AGEs tới cơ thể.
Ngoài ra, có một loại đồ uống quen thuộc với nhiều người là cà phê cũng ẩn chứa AGEs. Theo bác sĩ gia đình người Hàn Quốc Kim Hye-yeon (김혜연, phiên âm), cà phê túi lọc có hàm lượng AGEs tương đối thấp, chỉ 4ku mỗi 250ml, nhưng nếu nó được giữ trong bình giữ nhiệt trong hơn 1 giờ, sẽ tăng lên 34ku.
Bác sĩ Kim Hye-yeon cũng gợi ý mọi người cách để xác định thực phẩm nào có hàm lượng glyctoxin nhiều hay ít đó là dựa vào điều sau: Hải sản có hàm lượng AGEs thấp hơn các loại thịt khác và thực phẩm càng chế biến phức tạp thì hàm lượng AGEs càng cao.
Cà phê túi lọc có hàm lượng AGEs tương đối thấp nhưng nếu nó được giữ trong bình giữ nhiệt trong hơn 1 giờ, sẽ tăng AGEs lên. (Ảnh minh họa)
Cách để loại bỏ độc tố AGEs
Không phải ai hay lúc nào bạn cũng có thể kiêng hoàn toàn được đồ nướng hay chiên rán khi đây dường như là cách chế biến khá quen thuộc cho các món ăn trong mâm cơm hàng ngày. Vì vậy, để giảm thiểu những tác hại của AGEs, bạn có thể áp dụng những cách giúp loại bỏ độc tố này tốt hơn như:
Vận động thường xuyên: Khi tập thể dục sẽ làm tiêu hao lượng đường và chất béo dư thừa trong cơ thể giúp chúng ta có một hệ miễn dịch khỏe hơn. Tập thể dục thường xuyên cũng giúp giảm đáng kể lượng AGEs và tác hại của chúng.
Duy trì chế độ ăn lành mạnh và đủ chất: AGEs rất phổ biến trong thực phẩm. Khi chúng ta ăn thực phẩm chứa AGEs, lượng hấp thụ vào cơ thể khoảng 30%. Như vậy để giảm AGEs chúng ta phải giảm yếu tố nguy cơ tăng AGE cao, và tăng yếu tố làm giảm AGE.
Ăn nhiều rau củ quả giàu chất chống oxy hóa để làm giảm AGEs trong cơ thể. (Ảnh minh họa)
Với thực phẩm ăn uống chúng ta cần lưu ý:
- Tránh ăn thực phẩm chế biến sẵn, giàu đường, nấu quá lâu, đã bị caramen hóa.
- Nên ăn trái cây, rau quả vì có hàm lượng AGEs thấp đồng thời chứa các chất chống oxy hóa tự nhiên có thể làm giảm AGEs
- Giảm ăn chất béo bão hòa, thịt mỡ và thực phẩm chế biến ở nhiệt độ cao (chiên-rán, nướng...).
- Nên ăn nhiều cá, quả họ đậu, hạt và thực phẩm được nấu ở nhiệt độ thấp như luộc, hấp, chần, kho rim.
Giảm stress và ngủ đủ giấc cũng là 2 nhân tố tốt để giảm lượng AGEs trong cơ thể.
