Chanh thường được dùng để vắt lấy nước còn phần vỏ bị bỏ đi. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã xác định rằng vỏ chanh chứa rất nhiều hợp chất hoạt tính sinh học có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đây là những tác dụng của vỏ chanh đối với sức khỏe chúng ta.
Chanh là một loại trái cây có múi rất phổ biến, cùng với đó là bưởi, cam, quýt...
Chanh thường được dùng để vắt lấy nước còn phần vỏ bị bỏ đi. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã xác định rằng vỏ chanh chứa rất nhiều hợp chất hoạt tính sinh học có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Tác dụng của vỏ chanh
Tác dụng của vỏ chanh đối với sức khỏe là khá nhiều, chúng ta có thể tham khảo những lợi ích dưới đây.
Giá trị dinh dưỡng cao
Mặc dù chỉ cần ăn với số lượng nhỏ, vỏ chanh rất bổ dưỡng. Một muỗng canh (6 gram) vỏ chanh cung cấp:
Calo: 3
Carbs: 1 gram
Chất xơ: 1 gram
Protein: 0 gram
Chất béo: 0 gram
Vitamin C: 9% giá trị hàng ngày (DV)
Vỏ chanh chứa một lượng lớn chất xơ và vitamin C, cung cấp 9% DV chỉ trong 1 muỗng canh (6 gram).
Ngoài ra, vỏ chanh còn có một lượng nhỏ canxi, kali và magiê.
D-limonene, một hợp chất mang lại cho chanh mùi thơm đặc trưng của nó, cũng được tìm thấy trong vỏ và có nhiều tác dụng đối với sức khỏe.
Tác dụng của vỏ chanh trong hỗ trợ sức khỏe răng miệng
Sâu răng và nhiễm trùng nướu là những bệnh răng miệng phổ biến do vi khuẩn như Streptococcus mutans. Trong khi đó, vỏ chanh chứa các chất kháng khuẩn có thể ức chế sự phát triển của vi sinh vật.
Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã xác định bốn hợp chất trong vỏ chanh có đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ và chống lại vi khuẩn gây bệnh răng miệng phổ biến.
Hơn nữa, một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy chiết xuất vỏ chanh chống lại hoạt động của Streptococcus mutans, với liều cao hơn sẽ có hiệu quả hơn.
Chất chống oxy hóa cao
Chất chống oxy hóa là các hợp chất thực vật ngăn ngừa tổn thương tế bào bằng cách chống lại các gốc tự do trong cơ thể bạn. Vỏ chanh có nhiều chất chống oxy hóa, bao gồm D-limonene và vitamin C.
Lượng chất chống oxy hóa flavonoid như D-limonene có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc một số bệnh, như bệnh tim và tiểu đường tuýp 2.
Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã xác định rằng vỏ chanh có hoạt tính chống oxy hóa mạnh hơn vỏ bưởi hoặc vỏ quýt.
Các nghiên cứu trên động vật cũng cho thấy D-limonene làm tăng hoạt động của một loại enzyme giúp giảm stress oxy hóa. Stress oxy hóa có liên quan đến tổn thương mô và lão hóa nhanh.
Ngoài ra, vitamin C trong vỏ chanh hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ và tương tự như vậy thúc đẩy sức khỏe miễn dịch.
Tác dụng của vỏ chanh với đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm
Vỏ chanh có thể có một số đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm. Đáng chú ý, trong một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, lớp vỏ này đã gây hại đáng kể và làm giảm sự phát triển của vi khuẩn kháng kháng sinh.
Một nghiên cứu khác cho thấy chiết xuất vỏ chanh chống lại một loại nấm kháng thuốc gây nhiễm trùng da.
Mặc dù đây là những phát hiện đầy hứa hẹn, chúng ta vẫn cần thêm những nghiên cứu khác để khẳng định.
Tác dụng của vỏ chanh trong tăng cường hệ thống miễn dịch
Chiết xuất vỏ chanh có thể củng cố hệ thống miễn dịch của bạn do hàm lượng flavonoid và vitamin C của nó.
Một tổng kết từ 82 nghiên cứu đã phát hiện ra rằng 1-2 gram vitamin C mỗi ngày giúp giảm 8% mức độ nghiêm trọng và thời gian bị cảm lạnh thông thường ở người lớn và 14% ở trẻ em.
Vitamin C cũng tích lũy trong phagocytes, một loại tế bào ăn các hợp chất có hại.
Tác dụng của vỏ chanh trong tăng cường sức khỏe tim mạch
Huyết áp cao, cholesterol cao và béo phì là tất cả các yếu tố nguy cơ của bệnh tim - nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Hoa Kỳ.
Nghiên cứu cho thấy các hợp chất như flavonoid, vitamin C và pectin - chất xơ chính trong vỏ chanh - có thể làm giảm nguy cơ gây bệnh tim mạch.
Một đánh giá của 14 nghiên cứu trên 344.488 người cho thấy nếu tăng trung bình 10mg flavonoid mỗi ngày giúp giảm 5% nguy cơ mắc bệnh tim.
Ngoài ra, trong một nghiên cứu trên chuột mắc bệnh béo phì, D-limonene làm giảm lượng đường trong máu, triglyceride và mức cholesterol LDL (có hại), đồng thời làm tăng cholesterol HDL (có lợi).
Một nghiên cứu kéo dài 4 tuần ở 60 trẻ em có cân nặng vượt mức cũng chỉ ra rằng bổ sung bột chanh (có chứa vỏ) dẫn đến giảm huyết áp và cholesterol LDL (có hại).
Chất pectin trong vỏ chanh cũng có thể làm giảm nồng độ cholesterol bằng cách tăng bài tiết axit mật, được sản xuất bởi gan và liên kết với cholesterol.
Tác dụng của vỏ chanh với đặc tính chống ung thư
Vỏ chanh có thể có một số đặc tính chống ung thư. Ví dụ, lượng flavonoid có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc một số loại ung thư và vitamin C có thể thúc đẩy sự phát triển của các tế bào bạch cầu, giúp loại bỏ các tế bào ung thư bị đột biến.
D-limonene cũng có đặc tính chống ung thư, đặc biệt chống lại ung thư dạ dày.
Một nghiên cứu cho thấy hợp chất này giúp tiêu diệt các tế bào ung thư dạ dày. Tương tự, một nghiên cứu kéo dài 52 tuần ở chuột ghi nhận rằng nồng độ D-limonene khác nhau đã ức chế ung thư dạ dày bằng cách tăng tỷ lệ tử vong của các tế bào bị đột biến.
Tuy nhiên, vỏ chanh không nên được coi là một phương pháp điều trị hoặc chữa ung thư.
Tác dụng của vỏ chanh trong điều trị sỏi mật
Một số nghiên cứu cho thấy D-limonene có thể giúp điều trị sỏi mật có thể phát triển trong túi mật của bạn.
Trong một nghiên cứu ở 200 người bị sỏi mật, 48% những người được tiêm dung môi D-limonene thì sỏi mật đã biến mất hoàn toàn, cho thấy phương pháp điều trị này có thể là một biện pháp thay thế hiệu quả cho phẫu thuật.
Tuy nhiên chúng ta vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu khác để khẳng định phương pháp này.
Tác dụng khác của vỏ chanh
Vỏ chanh cũng có nhiều ứng dụng như một loại mỹ phẩm hoặc đồ gia dụng. Một số tác dụng phổ biến nhất của nó bao gồm:
Tẩy rửa đồ vật: Đổ đầy một lọ với vỏ chanh và giấm trắng rồi ngâm trong vài tuần. Sau đó bỏ vỏ chanh ra, mỗi lần sử dụng pha loãng với nước theo tỉ lệ 1:1. Dung dịch này là nước rửa bát “handmade” hiệu quả và không hóa chất.
Khử mùi tủ lạnh và thùng rác: Đặt một ít vỏ chanh bên trong tủ lạnh hoặc dưới đáy thùng rác của bạn để hấp thụ mùi hôi khó chịu.
Chất tẩy rửa vật dụng bằng thép không gỉ: Rải một ít muối lên vật phẩm bạn muốn làm sạch và tẩy sạch mọi vết bẩn bằng vỏ chanh. Sau đó rửa sạch với nước.
Làm sạch ấm siêu tốc: Đổ đầy nước vào ấm cùng một ít vỏ chanh sau đó đun sôi để loại bỏ các cặn khoáng chất. Để nguyên như vậy trong một tiếng trước khi rửa sạch.
Tẩy da chết: Tự chế hỗn hợp tẩy da chết bằng cách trộn đường, dầu ô liu và vỏ chanh thái nhỏ, sau đó mát xa lên da khi vẫn ẩm ướt. Sau đó rửa sạch và lau khô.
Làm mặt nạ: Trộn bột gạo, bột vỏ chanh và sữa lạnh để làm mặt nạ tẩy tế bào chết và làm sạch da.
Tác dụng phụ của vỏ chanh
Không có báo cáo nào về tác dụng phụ của vỏ chanh. Nó được công nhận là an toàn bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA).
Tương tự như các loại hoa quả khác, vỏ chanh có thể chứa dư lượng thuốc trừ sâu. Hãy nhớ rửa kỹ trái cây hoặc rửa bằng dung dịch baking soda để loại bỏ bất kỳ dư lượng nào.
Làm thế nào để thêm vỏ chanh vào khẩu phần ăn của bạn?
Bạn có thể tăng lượng vỏ chanh bằng nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như:
- Thêm vỏ chanh vào đồ nướng, salad hoặc sữa chua.
- Nghiền vỏ chanh đông lạnh và rắc nó vào súp, đồ uống, nước xốt...
- Làm vỏ chanh sấy khô bằng cách cắt chúng thành dải và nướng ở 200°F (93°C), sau đó thêm chúng vào trà.
- Nghiền nhỏ vỏ chanh sấy khô và trộn chúng với muối, hạt tiêu để tạo ra gia vị tự làm.
- Thêm vỏ chanh tươi vào trà nóng hoặc cocktail yêu thích.
Mặc dù vỏ chanh thường bị vứt đi, nghiên cứu cho thấy nó sở hữu nhiều lợi ích cho sức khỏe. Chất xơ, vitamin và các chất chống oxy hóa trong vỏ chanh có thể hỗ trợ sức khỏe răng miệng, miễn dịch và tim. Nó thậm chí có thể có một số đặc tính chống ung thư.
Từ giờ bạn đừng bỏ vỏ chanh đi nữa nhé.
Nguồn tham khảo: 9 Benefits and Uses of Lemon Peel - đăng tải trên trang tin y tế Healthline. Xuất bản ngày 19/8/2019. |