Thứ cây dại này mọc thành từng đám, xanh non mơn mởn, có thể làm thành nhiều món ăn lạ miệng, có tác dụng đối với sức khỏe.
Có nhiều loại cây cỏ mọc hoang dại trong vườn, ở bờ mương, bờ rào, tưởng không ăn được nhưng thực chất là nguyên liệu làm nên những món ăn ngon. Trong số đó phải kể tới cây cải trời.
Cải trời còn có tên gọi khác là cải tàu bay, cải dại, có nguồn gốc từ các nước Ấn Độ, Malaysia,... Nó thuộc cây thân thảo, mọc đứng, có thể cao tới 1m. Thân cây mập, có rãnh, khía rõ rệt. Lá cải trời dày, dài, có răng cưa, hai mặt đều có lông, phần cuống lá có cánh.
Cải trời vốn mọc hoang dại nay thành đặc sản
Ở Việt Nam, cải trời mọc hoang dại ở những nơi đất ẩm, có nhiều ở các tỉnh miền Tây Nam Bộ và Tây Bắc. Từ thời điểm ra Tết đến hè là lúc cải trời vào mùa. Những hôm trời mưa, chúng mọc lên tua tủa thành từng đám.
Từ xưa, người dân địa phương đã hái cải trời vào làm thành các món ăn dân dã. Cải trời non ăn sống rất ngon, có thể ăn riêng hoặc dùng chung với các loại rau rừng khác chấm nước thịt kho, cá kho, nhúng lẩu. Ăn chín có thể nấu canh, luộc hoặc xào tỏi, xào thịt bò, xào thịt trâu...
Những năm gần đây, cải trời thành đặc sản nổi tiếng có mặt trong nhiều nhà hàng, quán ăn, được người thành phố ưa chuộng. Nhưng đây vốn là cây mọc dại, không ai mang về trồng nên số lượng ít, không phổ biến như các loại rau thông thường.
Theo khảo sát, trên chợ mạng rau cải trời được bán với giá khoảng 70.000 đồng/kg. Người bán cho biết rau này có vị nhẩn đắng khi chế biến thành món ăn lại rất hấp dẫn, có hương vị riêng.
Không chỉ làm thành món ăn lạ miệng, cải trời còn có nhiều tác dụng với sức khỏe. Theo kinh nghiệm của dân gian, đây là một loài rau ăn vào có thể hạ nhiệt, giúp giải độc tiêu viêm, cầm máu, sát trùng, đặc biệt là người dùng thường xuyên trong mùa nóng bức có thể trị được táo bón, thông tiểu.
Tại một số nước trên thế giới, cải trời cũng được sử dụng phổ biến. Ở Ấn Độ, cải trời được dùng như một dược liệu để chữa đau bụng. Cải trời có tính mát, được ghi trong dược điển của nước này với tác dụng giải nhiệt, chống viêm, chữa các bệnh về mắt, mát gan, tiêu đờm, hạ sốt…
Ở Malaysia, cải trời được sử dụng để chế tạo ra một loại tinh dầu thơm giúp xua đuổi sâu bọ…
Trong cây cải trời chứa các hàm lượng chất xơ rất cao, nên sẽ có tác dụng nhuận tràng rất tốt, hạn chế hấp thu của cơ thể với chất béo. Do vậy, ăn cải trời tốt cho những người muốn giảm cân.
Cải trời còn chứa những hàm lượng vitamin cần thiết ở cho cơ thể như vitamin A, và vitamin C. Những hoạt chất này có tác dụng rất tốt trong việc chống lại việc oxy hóa và khử các gốc tự do gây ra bệnh ung thư.
Các bài thuốc từ cây cải trời
- Điều trị viêm tắc tĩnh mạch: Cải trời 12g, độc hoạt 12g, tang ký sinh 12g, cốt toái bổ 12g, thổ phục linh 16g, cam thảo 8g, đương quy 12g, ngưu tất 12g, huyền sâm 12g, thạch hộc phù bình 12g, phù bình 16g, kim ngân hoa 16g. Sắc 1 thang/ngày và chia thành 2 lần uống.
- Trị chứng thủy đậu ở trẻ em: Cải trời 20g, bồ công anh 20g, sài đất 20g, thổ phục linh 20g, cam thảo nam 20g. Sắc 1 thang/ngày và chia thành 3 lần uống và dùng hết trong ngày.
- Trị vảy nến: Cải trời 120g, thổ phục linh 80g. Sắc với 500ml nước trong vòng 3 giờ còn lại khoảng 300ml, chia thành 3 - 4 lần uống.
- Trị vết thương chảy máu, mụn nhọt ngoài da: Cải trời 30g, sắc uống hằng ngày, đồng thời dùng nguyên liệu tươi đem giã nát và đắp ở ngoài.
- Trị bướu cổ: Cải trời lượng vừa đủ, rửa sạch, thái nhỏ rồi xay lọc lấy nước uống. Kiên trì uống trong thời gian dài sẽ có tác dụng trị bệnh bướu cổ hiệu quả.
Lưu ý: Những bài thuốc này chỉ mang tính tham khảo, trước khi sử dụng cần hỏi ý kiến của những người có kiến thức trong ngành y dược.